Bắc Kinh tìm cách mua cảng nước sâu, đường băng từ thời Đệ nhị Thế chiến ở Quần đảo Solomon
Hối lộ, kiểm soát vẫn tràn lan ở quốc gia Thái Bình Dương này
Một công ty nhà nước của Trung Quốc đang điều tra thương vụ mua một cảng nước sâu, một đường băng và căn cứ trên biển từ thời Đệ nhị Thế chiến ở Quần đảo Solomon, theo các tài liệu mới có được của Tập đoàn Phát thanh Úc – Australia Broadcasting Corporation (ABC).
Tổng công ty Tập đoàn Lâm nghiệp Trung Quốc, dưới sự kiểm soát trực tiếp của Bắc Kinh, đang xem xét các mục tiêu mua lại, bao gồm cả một đồn điền lâm nghiệp trên hòn đảo hình tròn Kolombangara — nơi từng diễn ra các cuộc giao tranh lớn giữa quân Đồng minh và Đế quốc Nhật Bản trong Đệ nhị Thế chiến.
Khu đồn điền này bao phủ 2/3 hòn đảo và bao gồm 14,000 ha rừng gỗ cứng, 24,000 ha rừng được bảo vệ, một cảng nước sâu, một căn cứ hàng hải cũ, đường băng, và những vùng đất bằng phẳng rộng lớn.
Kolombangara cũng là một phần của quần đảo New Georgia, thuộc tỉnh phía Tây của Quần đảo Solomon. Đảo này nằm gần một trung tâm đánh bắt cá ngừ lớn, Noro, cũng như thị trấn Munda, nơi đang có nhiều đầu tư lớn của Trung Quốc vào phi trường.
Các cuộc đàm phán về Kolombangara đã bắt đầu vào năm 2019 khi một phái đoàn từ Cục Lâm nghiệp Trung Quốc đến thăm hòn đảo này. Tuy nhiên, trong khi phái đoàn tỏ ra không mấy quan tâm đến cây cối thì lại có vẻ quan tâm đến cầu cảng và độ sâu của nó.
Khu đồn điền này hiện thuộc sở hữu của các cổ đông tư nhân Đài Loan và Úc, cùng với chính phủ Quần đảo Solomon — hiện đang duy trì mối liên hệ mật thiết với Đảng Cộng sản Trung Quốc. Kể từ tháng 05/2022, các cuộc đàm phán đã được nối lại.
Theo chương trình Four Corners của ABC, các thành viên trong hội đồng quản trị của công ty lâm nghiệp này, Kolombangara Forest Products Ltd, đã viết thư cho Bộ trưởng Ngoại giao Úc Penny Wong để bày tỏ những mối lo ngại về sự ảnh hưởng của Bắc Kinh. Bộ Ngoại giao và Thương mại của Úc đã phản hồi bằng cách nói rằng họ sẽ không can thiệp vào giao dịch cụ thể này.
Chính phủ Úc đã có các khoản đầu tư trên khắp Quần đảo Solomon trong nỗ lực đẩy lùi sức ảnh hưởng đang diễn ra của Bắc Kinh, bao gồm các công trình tại trung tâm đánh bắt và container Noro, đồng thời tài trợ cho sáu tháp điện thoại di động trên khắp đất nước này.
Bắc Kinh xâm nhập vào nội bộ Solomons
Vụ việc diễn ra khi đại công ty viễn thông Trung Quốc Huawei tiếp tục hợp tác với chính phủ quốc gia Solomon để xây dựng 200 tháp di động trên toàn bộ quần đảo này. Huawei đã bị cấm tham gia mạng 5G của Úc vào năm 2018 vì lo ngại về an ninh — một hành động được một số chính phủ dân chủ áp dụng trong những năm tiếp theo, bao gồm Hoa Kỳ, Nhật Bản, Vương quốc Anh, Ấn Độ, và Đài Loan.
Trong khi đó, Thủ tướng Quần đảo Solomon Manasseh Sogavare cũng bị phát hiện đã kích hoạt một quỹ tài trợ bí mật do Bắc Kinh hậu thuẫn trước khi diễn ra cuộc vận động bất tín nhiệm vào tháng 12/2021 — phân phối 80,000 USD cho mỗi nghị sĩ trung thành với ông (và không có gì cho những người phản đối ông).
Những tiết lộ mới nhất được đưa ra khi các nhà lãnh đạo dân chủ tiếp tục tăng cường sự ủng hộ khu vực Thái Bình Dương để đối phó với ảnh hưởng của Bắc Kinh — vốn đã xâm hại lợi ích của các nhà lãnh đạo quốc gia tham nhũng.
Hơn nữa, thỏa thuận đồn điền trên không phải là dấu hiệu đầu tiên cho thấy lợi ích quân sự của Bắc Kinh trong khu vực này. Vào tháng Tư, các tài liệu bị rò rỉ cho thấy công ty hàng không nhà nước Trung Quốc, Avic International Project Engineering Co., đã tìm kiếm các địa điểm phát triển cho các dự án hải quân và cơ sở hạ tầng cho Hải quân Quân Giải phóng Nhân dân Trung Quốc (PLAN).
Tin tức này được đưa ra sau khi một thỏa thuận an ninh bí mật giữa Thủ tướng Quần đảo Solomon Sogavare và Bắc Kinh được ký kết cho phép PLAN đóng quân, vũ khí, và tàu hải quân trong khu vực này — mở ra cánh cửa cho việc quân sự hóa hoàn toàn khu vực này tương tự như Biển Đông.
Ông Sogavare vẫn tiếp tục phủ nhận việc Bắc Kinh sẽ thiết lập một căn cứ quân sự.
Anh Daniel Y. Teng sống và làm việc tại Sydney. Anh tập trung vào các vấn đề quốc gia bao gồm chính trị liên bang, phản ứng COVID-19, và bang giao Úc-Trung. Quý vị có thể liên lạc với anh tại [email protected].
