Các tiểu bang ở Hoa Kỳ tiến tới tính thuế đường bộ trên mỗi dặm đường lái xe
Các tài xế xe hybrid phải trả phí hai lần
Kể từ năm 1932, người lái xe đã phải trả thuế cho mỗi gallon xăng mà họ mua ở Hoa Kỳ. Số tiền thu được sẽ được dùng để sửa chữa đường bộ và tài trợ cho các phương tiện giao thông công cộng như các hệ thống xe lửa và xe bus.
Hiện tại, Fed đánh thuế 18.4 cent trên mỗi gallon xăng hoặc 24.4 cent trên mỗi gallon dầu diesel. Thuế xăng của các tiểu bang dao động từ mức cao nhất toàn quốc là 61 cent đối với xăng ở Pennsylvania, đến mức thấp nhất là 8.95 cent ở Alaska.
Nhưng những cải thiện về hiệu suất nhiên liệu vì mục đích môi trường và việc chuyển sang sử dụng xe điện (EV) dẫn đến lượng xăng bán ra ít hơn, khiến cho doanh thu thuế thu được ít hơn.
Chính phủ tiểu bang và liên bang đang tìm kiếm một phương thức mới để tài trợ kinh phí cho hệ thống giao thông vận tải. Thông qua nhiều nghiên cứu của các tổ chức vận tải, họ đã tính phí sử dụng dựa trên số dặm (MBUF); phí số dặm phương tiện đã đi (VMT); phí sử dụng đường bộ (RUC), hoặc phí sử dụng đường cao tốc (HUF). Tất cả những từ viết tắt này đều có nghĩa giống nhau: Người lái xe phải trả thuế cho mỗi dặm đường đã đi.
“Tất cả các phương tiện đang đi được nhiều dặm hơn với lượng xăng ít hơn, và điều đó quả là có lợi cho ví tiền của chúng ta, đặc biệt là khi giá xăng đang tăng lên. Nhưng sẽ không tốt lắm khi hệ thống giao thông của chúng ta phụ thuộc vào thuế nhiên liệu đó,” bà Trish Hendren, giám đốc điều hành của Liên minh Vận tải Phương Đông, nói với The Epoch Times. “Mối liên kết giữa việc sử dụng và khoản tiền phải thanh toán đã không còn.”
Liên minh kể trên tự xưng là một tổ chức hợp tác của 17 tiểu bang và thủ đô Hoa Thịnh Đốn, chuyên kết nối các cơ quan công cộng về mọi phương thức di chuyển để tăng tính an toàn và hiệu quả. Các tiểu bang thành viên trong liên minh gồm có Alabama, Connecticut, Delaware, Florida, Georgia, Kentucky, Maine, Maryland, Massachusetts, New Jersey, New York, North Carolina, Pennsylvania, Rhode Island, Tennessee, Vermont, và Virginia.
Nhưng việc chuyển sang tính phí dựa trên người dùng là một nỗ lực khai triển trên toàn quốc mà mọi tiểu bang đang thảo luận đến. Các tiểu bang Oregon, Utah, và Virginia đã khai triển các chương trình thí điểm.
Ít nhất 31 tiểu bang có luật yêu cầu phí ghi danh đặc biệt đối với xe điện hybrid (plug-in hybrid). Trong số đó, 18 tiểu bang cũng đánh giá một khoản phí đối với các loại xe hybrid, theo Hội nghị Quốc gia của Các Cơ quan lập pháp Tiểu bang (NCSL).
Phí cho EV và xe chạy bằng xăng
Virginia đã khai triển phí sử dụng đường cao tốc mới đối với các phương tiện chạy bằng điện và xăng hiệu suất cao vào năm 2020, bên cạnh việc ghi danh giấy phép phương tiện hiện có. Phí sử dụng đường cao tốc (HUF) rơi vào khoảng 20 USD và được tính toán một phần dựa trên hiệu suất nhiên liệu của xe.
Năm 2022, tiểu bang này bắt đầu đưa ra Chương trình Lựa chọn Số dặm của Virginia, một chương trình thí điểm cho phép những tài xế phải trả HUF được chọn cách trả phí theo dặm. Họ sẽ tiết kiệm được tiền nếu họ đi ít hơn 11,600 dặm, mức trung bình mà tất cả người dân Virginia đi lại mỗi năm. Một thiết bị được cài đặt trên xe hơi của mọi người và có kết nối với điện thoại thông minh sẽ ghi lại số dặm này. Các chương trình ở Oregon và Utah cũng tương tự như vậy.
“Tầm nhìn dài hạn của việc tính phí dựa trên quãng đường là loại phí này sẽ thay thế thuế nhiên liệu,” bà Hendren cho biết. “Nhưng hiện tại, những người lái xe tiết kiệm xăng thường phải trả gấp đôi: cả ở trạm xăng và trong phí HUF. Tại Virginia, những người lái xe sử dụng xe tiết kiệm nhiên liệu đi được 25 dặm trở lên cho mỗi gallon xăng thì phải trả HUF.”
Ở Utah, tất cả các loại xe điện hybrid và xe xăng hybrid đều phải trả phí sử dụng đường bộ (RUC), dao động từ 21.75–56.50 USD. Chủ sở hữu xe điện không mua xăng phải trả 130.25 USD một năm.
Ở Oregon, lệ phí ghi danh xe hơi được tính dựa trên hiệu quả sử dụng nhiên liệu. Hiệu suất dặm đường càng tốt (xe sử dụng càng ít xăng) thì chi phí ghi danh càng cao. Nhưng những người sở hữu xe tiết kiệm xăng có thể ghi danh tham gia chương trình OreGO để được giảm phí ghi danh xe hơi. Những người tham gia OreGO trả 1.9 xu cho mỗi dặm lái xe và số tiền này sẽ được chuyển vào quỹ đường cao tốc của tiểu bang. Trang web OreGO cho biết một thiết bị gắn trên xe sẽ theo dõi quãng đường đã đi và người điều khiển phương tiện chạy bằng xăng có thể nhận được tín dụng cho thuế nhiên liệu và kiểm tra khí thải từ xa.
“Đây là một chủ đề rất khó đưa ra bàn luận vì không ai thích nói về việc trả tiền cho hệ thống đường xá giao thông,” bà Hendren nói. “Tất cả chúng ta đều thích hệ thống đường xá giao thông mà chúng ta sử dụng nhưng việc trả tiền cho hệ thống này là một chủ đề khó bàn.”
Sự phản đối của công chúng
Các nghiên cứu nhận ra rằng các tài xế lo ngại về quyền riêng tư và khoản thuế mới, đồng thời đưa ra phân tích về những phản đối mà việc tính phí sử dụng dựa trên số dặm (MBUF) sẽ vấp phải.
Một nghiên cứu năm 2019 trong khuôn khổ chương trình Mobility 21 của Trung tâm Giao thông vận tải Quốc gia cấp Đại học trực thuộc Bộ Giao thông vận tải Hoa Kỳ (USDOT) cho rằng, “Cần phải tìm hiểu về nhận thức của người tiêu dùng và thông điệp xung quanh điều mà nhiều chủ sở hữu phương tiện có thể coi là một loại ‘phí’ mới trước khi khai triển bất kỳ chương trình MBUF quy mô lớn nào.” Nghiên cứu này lưu ý rằng cần có sự cân nhắc về quyền riêng tư và cho biết đây là một vấn đề chưa được giải quyết. “Ngoài sự phức tạp trong việc thiết kế chương trình thu phí, thì cũng còn tồn tại một số thách thức về công nghệ. Ví dụ: DOT phải thu thập dữ liệu về số dặm đường đã đi của mỗi phương tiện, trên từng loại đường mà phương tiện đó di chuyển, nhưng vẫn phải bảo vệ quyền riêng tư của người lái xe.”
Một số nghiên cứu đã cố gắng giảm thiểu mối lo ngại về quyền riêng tư bằng cách chỉ ra những cách khác mà người dân đã đang bị theo dõi.
Một báo cáo hồi tháng 11/2022 của Ủy ban Nghiên cứu Chung về Điện khí hóa Giao thông Georgia dẫn lời một người tham gia nhóm trọng tâm ở New Jersey nói rằng, “Kể cả khi quý vị đang tìm đường bằng GPS, thì điện thoại của tôi và các ứng dụng khác cũng làm vậy cả thôi. Tôi sử dụng hệ thống thu phí điện tử E-Z Pass trên các con đường thu phí và hệ thống đó theo dõi tôi.”
Bà Hendren cho biết, một nghiên cứu của Liên minh Vận tải Phương Đông đã phát hiện ra rằng, số người lo ngại về quyền riêng tư đã giảm đáng kể sau khi tham gia chương trình thử nghiệm thu phí sử dụng dựa trên số dặm ở Pennsylvania, Delaware, North Carolina, và New Jersey.
Các nhà phát triển mong đợi một bên thứ ba, chứ không phải chính phủ, sẽ theo dõi những địa điểm mà người lái xe đã tới và họ nợ bao nhiêu tiền phí, và một số nghiên cứu đã chỉ ra rằng vì bên thứ ba đang thực hiện việc theo dõi nên dữ liệu sẽ được giữ an toàn khỏi sự giám sát của chính phủ. Dữ liệu này sẽ được chuyển đến một nhà thầu làm việc cho chính phủ để khấu trừ số tiền nợ từ thẻ tín dụng của người dùng và trả cho các tiểu bang nơi chiếc xe đã từng đi đến.
Liên bang chỉ thị tăng doanh thu
Thuế xăng liên bang 18.4 xu trên mỗi gallon đã không tăng kể từ năm 1993. Theo báo cáo tháng 01/2022 của Văn phòng Trách nhiệm Chính phủ (GAO) liên bang, do lạm phát, nên doanh thu từ thuế này có sức mua thấp hơn khoảng một phần ba so với thời điểm thuế được tăng vào lần gần đây nhất.
Trong báo cáo đó, Văn phòng Ngân sách Quốc hội (CBO) ước tính, chênh lệch ngày càng tăng giữa doanh thu thuế nhiên liệu dự kiến và chi tiêu cho đường cao tốc liên bang sẽ đòi hỏi cần phải có 191 tỷ USD kinh phí tài trợ bổ sung để duy trì mức chi tiêu hiện tại, cộng với lạm phát từ các năm tài chính từ 2022 đến hết 2031.
Tháng 11/2021, Đạo luật Việc làm và Đầu tư Cơ sở Hạ tầng đã cho phép chuyển 118 tỷ USD từ thu nhập chung cho Quỹ Tín thác Đường cao tốc để bù đắp cho phần thiếu hụt doanh thu ước tính cho đến ít nhất là năm 2026. Báo cáo của CBO cho biết, mặc dù khoản kinh phí này sẽ bù đắp một phần khoản thiếu hụt ước tính trong Quỹ Tín thác Đường cao tốc, nhưng việc chuyển kinh phí này là hành động rót vốn một lần và không phải là nguồn doanh thu lâu dài bền vững.
CBO đã nói với Quốc hội từ năm 2007 rằng họ phải thông qua một giải pháp tài trợ bền vững để duy trì những con đường cao tốc của quốc gia.
Năm 2015, Bộ Giao thông vận tải Hoa Kỳ đã thành lập chương trình Các Giải pháp Thay thế tài trợ cho Hệ thống Giao thông vận tải trên Đất liền (STSFA) để cấp kinh phí cho các tiểu bang nhằm xem xét tính khả thi của các cơ chế tài trợ thay thế dựa trên người dùng. Chương trình này đã tài trợ cho nhiều nghiên cứu trên khắp đất nước.
Minh Ngọc biên dịch
Quý vị tham khảo bản gốc từ The Epoch Times
