Chính phủ địa phương Trung Quốc đang trong tình trạng đầy khó khăn
Nhiều chính phủ địa phương Trung Quốc đang phải đối mặt với một thách thức tài khóa nghiêm trọng trong năm nay.
Lĩnh vực địa ốc, vốn phát triển mạnh mẽ, thay vào đó đã là một nỗi thất vọng lớn. Thị trường địa ốc đang diễn ra sụt giảm của Trung Quốc đã ảnh hưởng đến doanh thu của chính phủ địa phương. Trước đây, chúng tôi đã chỉ ra doanh thu bán đất là một thành phần chính của ngân sách địa phương, và việc Trung Quốc dự kiến khai triển thuế bất động sản cá nhân không có khả năng mang lại cho các thành phố tự quản một nguồn thu lớn.
Môi trường kinh tế vĩ mô của Trung Quốc đã trở thành một lực cản rất lớn. Chính phủ trung ương ở Bắc Kinh đang tìm cách thực hiện cắt giảm thuế nhiều hơn để bù đắp cho tốc độ tăng trưởng kinh tế đang chậm lại và thúc đẩy tăng trưởng doanh nghiệp nhỏ. Biện pháp này là một sự tiêu hao khác đối với nguồn lực của chính phủ địa phương Trung Quốc, nhưng là cần thiết do các hạn chế COVID của Trung Quốc tiếp tục kìm hãm hoạt động kinh tế trên toàn quốc. Trên hết, gánh nặng nợ nần vốn đã cao của nhiều thành phố sẽ ngăn cản họ tiếp cận nguồn vốn vay nợ.
Theo báo cáo của Tân Hoa xã vào tháng 2, “Quốc gia sẽ tăng cường nỗ lực khấu trừ thuế và khai triển các biện pháp hỗ trợ có mục tiêu,” tuyên bố biện pháp này sẽ tăng đổi mới và thúc đẩy tăng trưởng trong các doanh nghiệp tư nhân. Mặt trái của biện pháp này là hơn 1/3 số tỉnh của Trung Quốc đang dự báo mức tăng chi tiêu sẽ vượt quá mức tăng thu trong năm nay.
Tất cả những vấn đề này có nghĩa là sức khỏe tài chính của các chính phủ địa phương của Trung Quốc sẽ gây ra rủi ro đáng kể đối với mong muốn ổn định của Đảng Cộng sản Trung Quốc (ĐCSTQ) khi tiến tới Đại hội toàn quốc Đảng Cộng sản chủ chốt vào mùa thu năm nay.
Bắc Kinh sẽ cần tăng cường hỗ trợ các chính phủ khu vực trong năm nay. Ông Liu Kun, Bộ trưởng Tài chính Trung Quốc, hồi đầu tháng Hai đã thừa nhận rằng “các khoản thanh toán chuyển giao cho các chính phủ vùng [địa phương] sẽ tăng một mức lớn” vào năm 2022.
Để dễ hình dung, vào năm 2021, Bắc Kinh đã chuyển hơn 8 ngàn tỷ nhân dân tệ (1.2 ngàn tỷ USD) cho các chính phủ khu vực [địa phương].
Bắc Kinh cũng đang tăng hỗ trợ cho các thành phố gặp khó khăn trong việc trả lương cho người nghỉ hưu. Đó là một nghĩa vụ lớn sẽ ngày càng nặng hơn do dân số già nhanh chóng của Trung Quốc và tỷ lệ sinh tương đối thấp.
Khả năng tài trợ lương hưu của các thành phố không phải là một vấn đề mới, nhưng đang ngày càng trở nên tệ hơn. Bắc Kinh đã và đang làm việc để chuyển một số kế hoạch hưu trí cấp tỉnh thành một kế hoạch quốc gia, để quỹ từ các khu vực giàu có hơn được chuyển sang trợ cấp cho các kế hoạch hưu trí ở các khu vực nghèo hơn.
Trở lại năm 2018, một quỹ điều chỉnh quỹ lương hưu đã được Bắc Kinh tạo ra để phân phối lại nguồn vốn để trang trải những khoản thiếu hụt như vậy, và ĐCSTQ đang tìm cách mở rộng chương trình này hơn nữa.
Những khu vực nào được dự kiến nhận các khoản thanh toán chuyển khoản? Các tỉnh công nghiệp đông bắc như Hắc Long Giang và các tỉnh nghèo hơn, nông thôn hơn ở tây bắc như Cam Túc là những ứng cử viên hàng đầu.
Tình trạng nợ nần của chính phủ địa phương Trung Quốc cũng là một rủi ro lớn.
Vào tháng 1, Bắc Kinh đã cho phép Quý Châu, một tỉnh miền núi và tương đối nghèo ở phía tây nam của Trung Quốc, trì hoãn việc trả lãi và tái cấu trúc các khoản nợ hiện có.
ĐCSTQ đang tăng cường giám sát quy định đối với cái gọi là phương tiện tài trợ của chính quyền địa phương (LGFV), là các khoản ngoại bảng được sử dụng để huy động vốn cho chính quyền địa phương, thường là cho các dự án cơ sở hạ tầng.
Những công cụ này thường được sử dụng để tài trợ cho các dự án vì các thành tựu chính trị hơn là vì giá trị kinh tế của chúng. Vào năm 2017, các kiểm toán viên quốc gia của Bắc Kinh đã phát hiện ra rằng một số thành phố và quan chức đã tiếp tục thực hiện các dự án do LGFV tài trợ mà không có phương tiện hoặc ý định trả nợ.
Những người cho những công cụ như vậy vay là ai? Các ngân hàng thương mại của Trung Quốc là nhóm lớn nhất, có nghĩa là khó khăn tài chính của các thành phố cũng đang đe dọa sức khỏe của lĩnh vực ngân hàng Trung Quốc.
Là hoạt động ngoại bảng, quy mô tài chính thực sự của LGFV thường không được biết đến. South China Morning Post ước tính rằng tính đến hôm 31/12/2021, hơn 3,000 thực thể LGFV đang tồn tại. Về số dư nợ, ước tính dao động từ 20% đến 44% GDP của Trung Quốc – tương đương 45 ngàn tỷ nhân dân tệ hoặc hơn 7 ngàn tỷ USD.
Đó là những con số thực sự làm người ta kinh ngạc, cho thấy rằng tình trạng nợ chính phủ địa phương của Trung Quốc mới chỉ là bắt đầu.
Quan điểm trong bài viết này là của tác giả và không nhất thiết phản ánh quan điểm của The Epoch Times.
Fan Yu là một chuyên gia trong lĩnh vực tài chính và kinh tế và đã đóng góp các phân tích về nền kinh tế Trung Quốc từ năm 2015.
Chánh Tín biên dịch
Quý vị tham khảo bản gốc từ The Epoch Times
Xem thêm:
