Khơi gợi tư duy độc lập và tài năng thiên phú của mỗi chúng ta
Trau dồi tư duy độc lập và tính chính trực đặc biệt phù hợp với thời đại hiện nay. Và sự cần thiết phải bảo vệ tính chính trực của chúng ta là một ý tưởng có lịch sử lâu đời.
Ý tưởng này đã được kiểm chứng bởi các nhà tư tưởng siêu việt người Mỹ như Henry David Thoreau và Ralph Waldo Emerson, cả hai đều lên án việc tuân theo những yêu cầu được đặt ra vào thời đại của họ.
Là một nhà tiểu luận, giảng viên, nhà thơ và nhà triết học, Emerson còn là một trong những nhà văn có ảnh hưởng nhất trong the American canon (Tập hợp những tác phẩm và tác giả được xem đem lại giá trị văn hóa cao nhất của Mỹ). Tiểu luận tiêu biểu của ông có nhan đề “Tự chủ” được xuất bản vào năm 1841, là một tác phẩm vượt thời gian và có giá trị bất hủ.
Như Emerson đã lưu ý về xã hội Mỹ, “Đức hạnh quan trọng nhất là sự tuân thủ”. Để đáp lại, ông đã đề cao tính tự chủ như một liều thuốc giải độc cho sự tuân lệnh thiếu suy nghĩ.
Ngày nay, ý tưởng này là phù hợp khi rất nhiều người hài lòng với những câu chuyện kể phổ biến, thường bỏ qua bằng chứng khách quan và lý lẽ thông thường.
Nhưng những người sẵn sàng áp dụng triết lý tự chủ sẽ thấy thế giới phức tạp là cơ hội quý giá để trau dồi tính cách của họ khi đối mặt với áp lực bên ngoài.
Cạm bẫy của việc tuân thủ
Trong thế giới kỹ thuật số hiện đại này, có những ảnh hưởng mạnh mẽ âm mưu chống lại sự độc lập về tinh thần và đạo đức của chúng ta. Lòng trung thành với một thế giới quan cụ thể thường thay thế cho tính cá nhân. Vì vậy, vào thời đại của Emerson, việc tuân thủ được xem trọng hơn so với sự thể hiện cá nhân.
Một xã hội đang hoạt động đòi hỏi mức độ hợp tác, nhưng cũng sẽ tồn tại một điểm tới hạn khi mà việc tuân thủ nhen nhóm bóng dáng của áp bức. Các công dân của Liên Xô và Đức Quốc xã đã thỏa hiệp để tự bảo vệ bản thân, nghĩ rằng tốt hơn là đi theo dòng nước hơn là lội ngược dòng. Khi họ hoàn toàn nhận ra sự nguy hiểm của cách tiếp cận thụ động của mình, thì đã quá muộn để thay đổi hướng đi.
Việc tuân thủ có thể trở thành chuyên chế khi quá ít người sở hữu thái độ tự chủ. Những cá nhân tự chủ sẵn sàng nói lên suy nghĩ của mình có vai trò quan trọng đưa mọi thứ trở về quỹ đạo chân chính. Ngoài việc hoàn thành nghĩa vụ đối với xã hội, cá nhân tự chủ còn bước đi trên con đường khám phá tiềm năng của bản thân mà người bình thường không thể tiếp cận được.
Như tác giả Emerson đã nói: “Con người nên là những sinh mệnh có suy nghĩ độc lập. Anh ta, người ‘góp nhặt những cây cọ bất tử’, không bị giới hạn bởi danh nghĩa của lòng tốt, nhưng phải khám phá xem đó có phải là lòng tốt hay không. Cuối cùng không có gì là thiêng liêng ngoài một tâm trí ngay thẳng”.
Tuy nhiên, nhìn nhận thế giới qua một lăng kính độc lập không phải là điều dễ dàng, nhất là khi bạn bị tấn công bởi những dữ kiện và quan điểm cảm tính.
Lợi thế của một tư duy độc lập
Khi chúng ta chọn thể hiện bản thân một cách tự do và trung thực, chắc chắn sẽ nảy sinh những thử thách và khó khăn. Như Emerson đã từng ghi nhận, “Nếu bạn không tuân thủ, thế giới sẽ vùi dập bạn bằng sự bất mãn của nó”. Như vậy, những người có tư tưởng độc lập nhất thiết phải chịu đựng sự khinh thường của những người xung quanh.
Có lúc chúng ta sẽ bị cám dỗ và chấp nhận khuất phục. Nhưng Emerson khẩn nài chúng ta, “hãy tuân theo quan điểm từ nội tâm của chúng ta bằng lòng kiên định hòa ái, đặc biệt khi toàn bộ tiếng la hét ầm ĩ là ở phía bên kia”.
Chúng ta cần có lòng gan dạ và tư duy độc lập để tin tưởng vào bản thân bất chấp áp lực gia tăng từ những người từ bỏ tư tưởng phê bình. Khi chúng ta vững vàng trước nghịch cảnh, chúng ta đã nuôi dưỡng lòng chính trực – và đó là cứu cánh cho chúng ta vào những thời điểm tăm tối.
Điều này không có nghĩa là chúng ta phải xuống đường và áp đặt quan điểm của mình lên thế giới; thay vào đó, chúng ta nên tự vấn lương tâm của mình và bày tỏ những quan điểm chân thành của mình mà không sợ hãi, tức giận hoặc phán xét, và cho phép những người khác làm điều tương tự.
Chúng ta không nên mong đợi những người khác tuân theo mình, mà nên tìm cách khơi dậy thiên tài tiềm ẩn trong những con người chung quanh.
Khi toàn bộ xã hội bị bao vây bởi sự tuân thủ không lành mạnh, đó chính là lúc những người có vai trò đưa thế giới trở lại quỹ đạo chân chính nói lên chính kiến của mình và tham gia hết mình vào cuộc chiến về quan điểm.
Nếu chúng ta kiên định giữ vững bản tính tốt của mình, chúng ta có thể trở thành “người hướng dẫn, người cứu rỗi và nhà hảo tâm của Emerson, tuân theo nỗ lực của Đấng toàn năng và vượt lên hỗn loạn và tăm tối”.
Những người vĩ đại luôn chọn con đường riêng của mình và dám đi ngược lại với những quan điểm thường lệ trong thời đại của họ. Chuyến hành trình bậc anh hùng đòi hỏi sự hy sinh như vậy. Những người vĩ đại nhất thực hiện điều này bằng lòng khiêm tốn và niềm tin tưởng tuyệt đối vào Đấng siêu việt.
Như Emerson đã hùng hồn tuyên bố: “Chúng ta chỉ là những kẻ thể hiện quan điểm bản thân nửa vời và xấu hổ về ý tưởng thiêng liêng mà mỗi chúng ta đại diện. Thể hiện quan điểm nửa vời có thể được tin cậy, được an toàn và được nhận kết quả tốt. Nhưng Đức Chúa Trời sẽ không để những kẻ hèn nhát thực hiện công việc của Ngài”.
Ryan Moffatt là một ký giả sống tại thành phố Vancouver.
Bảo Minh biên dịch
Quý vị tham khảo bản gốc từ The Epoch Times
Xem thêm:
