Kinh tế Trung Quốc đang gặp khó khăn. Và đây là nguyên nhân
Theo số liệu chính thức từ Cục Thống kê Quốc gia, chỉ số khảo sát các Nhà quản lý Thu mua Sản xuất (PMI) của Trung Quốc đã giảm 0.4 điểm phần trăm trong tháng Mười xuống 49.2 – bất kỳ mức nào dưới 50 đều thể hiện sự suy giảm trong sản xuất. Dữ liệu này tồi tệ hơn so với dự kiến khi các nhà phân tích thị trường kỳ vọng con số ở mức 49.7. Đây là tháng thứ hai liên tiếp chỉ số này cho thấy sự thu hẹp và là mức thấp nhất của chỉ số này kể từ khi đại dịch bắt đầu.
Có lẽ đáng lo ngại hơn, dữ liệu này cho thấy dấu hiệu của lạm phát đình trệ – tăng trưởng kinh tế chậm cùng với lạm phát gia tăng. Được thúc đẩy bởi sự gia tăng của giá hàng hóa, nhánh chỉ số về giá đầu ra đã tăng lên 61.1, mức cao nhất kể từ năm 2016. Nhưng đồng thời, sự thiếu hụt nhu cầu đang khiến sản xuất bị thu hẹp. Sự kết hợp giữa lạm phát cao và nhu cầu tiêu dùng yếu có thể tạo ra một vòng phản hồi luẩn quẩn tiêu cực.
Ông Zhang Liqun, một nhà phân tích tại Trung tâm Thông tin Logistics Trung Quốc, nói với Reuters rằng, “Khoảng một phần ba số công ty được khảo sát nêu sự thiếu hụt nhu cầu là khó khăn lớn nhất, cho thấy nhu cầu không đủ đã hạn chế hoạt động sản xuất của họ.”
Nhưng đây chỉ là điểm dữ liệu gần đây nhất trong một loạt các thông tin kinh tế tiêu cực từ Trung Quốc. Nền kinh tế lớn thứ hai thế giới này rõ ràng đang gặp khó khăn, khiến các nhà chức trách bị mắc kẹt trong một nỗ lực khi họ cố gắng điều hướng các mục tiêu dài hạn cùng với các nhu cầu ngắn hạn.
Suy giảm kinh tế rộng hơn
Các số liệu sản xuất này chỉ khẳng định thêm các số liệu của tổng sản phẩm quốc nội đáng thất vọng được công bố vào tháng trước. Cục Thống kê Quốc gia báo cáo rằng nền kinh tế của đất nước chỉ tăng trưởng 4.9% trong quý 3, chậm lại từ mức 7.9% trong quý 2.
Thiếu điện là một cản trở quan trọng với hoạt động kinh tế của Trung Quốc. Cuộc khủng hoảng năng lượng được thúc đẩy bởi nhiều yếu tố đã liên kết với nhau để làm tê liệt ngành điện của quốc gia này.
Nhu cầu về năng lượng đã tăng cao bất thường, do nhiệt độ thấp bất thường và nhu cầu cao về hàng hóa Trung Quốc của các quốc gia khác khi đã thoát khỏi đại dịch.
Nhưng khi nhu cầu năng lượng tăng lên, nguồn cung lại bị hạn chế bởi các nhà chức trách. Trung Quốc đã loại bỏ nguồn than nhập cảng có giá trị khi cắt giảm mua than từ Úc vào cuối năm 2020, một hành động mà các nhà chỉ trích cho rằng nhằm trừng phạt Úc vì kêu gọi điều tra nguồn gốc đại dịch. Trong khi đó, các mục tiêu trung hòa về carbon của Trung Cộng đã khiến sản lượng than trong nước giảm sút. Hơn nữa, quy định của chính phủ giới hạn trần giá điện cũng đồng nghĩa là các nhà máy điện đã không đáp ứng được các áp lực này. Những áp lực này đã dẫn đến sự tăng vọt tự phát về giá năng lượng và phân bổ năng lượng trên toàn quốc, làm đình trệ hoạt động kinh tế.
Khiến vấn đề này trở nên phức tạp, ngay cả khi sản xuất đang chậm lại, cuộc khủng hoảng vận tải biển trên toàn cầu đã làm các nhà sản xuất Trung Quốc không thể tận dụng nhu cầu toàn cầu cao đối với các sản phẩm của họ.
Ông Mitul Kotecha, giám đốc chiến lược các thị trường mới nổi Á Châu và Âu Châu tại TD Securities, viết trong một nghiên cứu hôm 01/11 rằng, “Rõ ràng là đà phát triển kinh tế đang chậm lại nhanh chóng và áp lực chuỗi cung ứng đang làm sự suy yếu này nặng nề hơn”
Mặc dù tình trạng thiếu điện và các vấn đề về chuỗi cung ứng khó có thể là trở ngại kéo dài đối với nền kinh tế, nhưng người ta không thể bỏ qua mức độ nhạy cảm của nền kinh tế Trung Quốc đối với những diễn biến này.
Thị trường bất động sản đang suy giảm
Có lẽ đáng lo ngại nhất là thị trường bất động sản, nơi tiếp tục trượt dốc và có ít dấu hiệu giảm nhẹ.
Nhu cầu tiêu dùng thấp, tỷ lệ đòn bẩy cao, và các rào cản pháp lý đã khiến hàng loạt nhà phát triển bất động sản Trung Quốc, đặc biệt là Evergrande, gặp rắc rối về thanh khoản và nợ. Và những rắc rối này có thể nặng nề hơn là chỉ ở một vài công ty. Bloomberg báo cáo rằng hai phần ba các nhà phát triển bất động sản hàng đầu của Trung Quốc đã vi phạm ít nhất một trong “ba ranh giới đỏ”, là một loạt các biện pháp can thiệp được thiết kế để giảm mức đòn bẩy tài chính của ngành này.
Người tiêu dùng đã trở nên thận trọng một cách dễ hiểu khi đối mặt với tất cả những thứ rắc rối về nợ nần này. Theo công ty nghiên cứu bất động sản China Real Estate Information Corp., vào tháng Mười, idoanh số bán nhà mới của 100 chủ đầu tư hàng đầu đã giảm 32% so với cùng kỳ năm ngoái. Khi doanh số bán nhà mới cạn kiệt, điều này sẽ làm gia tăng bất kỳ mối lo ngại nào về tính thanh khoản mà các nhà phát triển bất động sản phải đối mặt.
Với lĩnh vực bất động sản chiếm khoảng 25% hoạt động kinh tế của Trung Quốc và là một phần tài sản đáng kể do các hộ gia đình nắm giữ, sự trượt dốc của thị trường bất động sản chắc chắn sẽ đè nặng lên tăng trưởng.
Chiến lược Covid không khoan nhượng
Thêm vào những khó khăn kinh tế, Trung Quốc đã tiếp tục thực thi chiến lược không có covid (Covid-zero) nghiêm ngặt. Các đợt bùng phát được đối phó bằng các hoạt động phong tỏa hà khắc và gây gián đoạn, với lĩnh vực bán lẻ đặc biệt nhạy cảm với các biện pháp này. Với việc các nhà chức trách không có dấu hiệu thay đổi chiến lược của họ, chắc chắn những gián đoạn hơn nữa trong chi tiêu của người tiêu dùng và sản xuất sẽ diễn ra.
Do Edward Cheng thực hiện
Lưu Đức biên dịch
Quý vị tham khảo bản gốc từ The Epoch Times
Xem thêm:
