Phân có máu: 4 nguyên nhân chính, 1 nguyên nhân có thể là polyp hoặc ung đại trực tràng
Có phải phân có máu luôn chỉ ra một dấu hiệu báo động đỏ về sức khỏe? Nhìn thấy máu trong bồn cầu có thể đáng báo động. Tuy nhiên, đi ngoài phân máu không nhất thiết cho thấy một vấn đề nghiêm trọng và chỉ có hai tình huống gợi ý bệnh nghiêm trọng (như ung thư đại trực tràng) cần được chăm sóc y tế ngay lập tức.
4 nguyên nhân chính gây ra phân có máu, triệu chứng ung thư đại trực tràng cần được chăm sóc y tế
Màu sắc của phân thường phản ánh tình trạng sức khỏe của cơ thể. Tiến sĩ Jong Yun-Ni, bác sĩ ngoại tổng hợp tại khoa đại trực tràng của Phòng khám Dianthus ở Đài Bắc, Đài Loan, đã chỉ ra rằng có 4 nguyên nhân chính gây ra hiện tượng có phân có máu hay còn gọi là phân đen:
Nứt kẽ hậu môn
Vệt máu đỏ tươi ở rìa phân, hậu môn bị rách hoặc đau rát khi đi đại tiện, máu đỏ tươi dính trên giấy vệ sinh khi lau, thậm chí có máu nhỏ giọt xuống bồn cầu,… đều có thể liên quan đến bệnh nứt kẽ hậu môn .
Phân cứng có thể gây nứt hậu môn. Đôi khi, mặc dù có cảm giác rách và đau ở hậu môn nhưng có thể không chảy máu ngay lập tức. Tuy nhiên, chảy máu có thể xảy ra vài ngày sau đó khi vết thương bị cọ xát khi đi tiêu.
Vết nứt hậu môn là một trong những nguyên nhân phổ biến nhất gây ra phân có máu. Thường không cần phải quá lo lắng. Theo dõi trong một tháng thường sẽ tự lành.
Trĩ nội
Đặc điểm của phân có máu do bệnh trĩ nội gây ra là không đau khi đi tiêu (bất kể phân mềm hay cứng) nhưng có thể kèm theo cảm giác sưng tấy hoặc có dị vật ở hậu môn. Ngoài máu đỏ tươi trên phân, còn có thể có máu nhỏ giọt; nếu lượng máu chảy ra nhiều, nó thậm chí có thể làm nước bồn cầu chuyển sang màu đỏ.
Trĩ nội chảy máu thường xảy ra sau khi hoạt động gắng sức, ăn thức ăn cay hoặc uống rượu. Nếu thỉnh thoảng xảy ra, bạn có thể theo dõi trong hai hoặc ba ngày. Tuy nhiên, nếu xảy ra quá thường xuyên hoặc lượng máu chảy ra mỗi lần đủ để làm nước bồn cầu chuyển sang màu đỏ, có thể dẫn đến thiếu máu mãn tính, bạn nên đi khám.
Tại phòng khám của tiến sĩ Jong, có một vài bệnh nhân nam bỏ qua bệnh trĩ nội trong nhiều tháng và chỉ đi khám khi cảm thấy cơ thể yếu ớt. Kết quả là nồng độ huyết sắc tố của họ giảm từ 13 gm/dL (mức bình thường đối với nam giới trưởng thành là 13,0 đến 18,0 gm/dL) xuống còn 4gm/dL do thiếu máu mãn tính vì chảy máu trĩ nội kéo dài.
Polyp, ung thư đại trực tràng
phân có máu gây ra bởi những bệnh này chủ yếu được đặc trưng bởi các triệu chứng sau:
- Khi đi đại tiện, ban đầu phân rắn.
- Sau khi chảy máu một lượng nhỏ, bụng có thể bị co thắt hoặc không, sau đó bài tiết phân nhão lẫn với dịch nhầy.
Tiến sĩ Jong giải thích rằng trong quá trình đại tiện, phân cọ xát với polyp mềm trong ruột hoặc polyp ung thư đại trực tràng, có thể gây kích thích ruột và tiêu chảy. Sự tiết dịch ruột, dùng bôi trơn ruột và trộn lẫn trong phân, cũng tăng lên do kích thích bởi các khối u hoặc polyp, chúng có thể quan sát bằng mắt thường.
Tiến sĩ mô tả: “Nó giống như nước mũi nhiều hơn khi bị cảm lạnh.
Vì vậy, đối với những người bình thường đi cầu dễ dàng, phân rắn, hay bị táo bón, nếu thường xuyên bị tiêu chảy, phân có máu mà không đau, không có cảm giác dị vật ở hậu môn, chứng tỏ thói quen đại tiện đã thay đổi.
Đây có thể là dấu hiệu của ung thư đại trực tràng và họ nên đi khám càng sớm càng tốt.
Loét dạ dày – tá tràng
Đi ngoài phân đen như hắc ín là dấu hiệu của bệnh loét dạ dày hoặc tá tràng. Do tính chất kích thích của máu, khi chảy máu xảy ra ở dạ dày hoặc phần trên của ruột non, nó có thể gây ra co thắt khi đi qua ruột.
Nếu phân đen đặc thì không cần quá lo lắng vì có thể do màu thực phẩm gây ra. Ví dụ, thực phẩm giàu chất sắt như tiết lợn và sashimi có thể ảnh hưởng đến màu sắc của phân do sự hiện diện của sắt trong heme.
Trong số bốn trường hợp đi ngoài ra máu ở trên, hai trường hợp sau cần được chăm sóc y tế ngay lập tức.
Nếu chảy máu do nứt hậu môn hoặc trĩ nội thì phải theo dõi tần suất đi ngoài ra máu. Bạn vẫn nên tìm kiếm sự chăm sóc y tế nếu điều này xảy ra quá thường xuyên. Tiến sĩ Jong đề nghị theo dõi các triệu chứng trong một tháng, nếu không có cải thiện thì đến gặp bác sĩ cũng chưa muộn.
Tiến sĩ nói thêm rằng nếu chảy máu trực tràng không đau và thường xuyên, điều quan trọng là phải đi khám bác sĩ để xác định nguyên nhân. “Điều đáng lo ngại là những người không bị đau; những người bị đau ít đáng lo hơn và hầu hết họ đều tự khỏi”
Đau đớn vì nứt hậu môn. Tắm ngồi bằng nước ấm thúc đẩy chữa bệnh
Mặc dù vết nứt hậu môn thường tự lành nhưng nếu vết nứt nằm ở vị trí mơ hồ thì có thể cần phải phẫu thuật.
Ví dụ, nếu vết thương rất sâu, cơ thể sẽ cần nhiều thời gian hơn để chữa lành. Tuy nhiên, trong thời gian này, bệnh nhân vẫn cần đi đại tiện, điều này có thể cản trở quá trình chữa lành. Ngoài ra, có rất nhiều vi khuẩn trong phân. Nếu vết thương không lành đúng cách, nó có thể phát triển thành vết nứt hậu môn mãn tính có thể kéo dài hơn hai tháng.
Mô sẹo có thể hình thành tại vị trí vết thương, khiến da ở cả hai bên khó liền lại. Trong trường hợp này, phẫu thuật cắt bỏ mô sẹo có thể được cân nhắc để chữa lành vết thương.
Ngoài ra, một số người có thể không biết rằng họ mắc bệnh trĩ lâu năm. Do đó, các búi trĩ sưng tấy có thể sa ra ngoài khi bị nứt hậu môn và cọ xát vào vết thương, khiến vết thương khó lành.
Nhiều bệnh nhân bị nứt hậu môn tìm đến phòng khám của tiến sĩ Jong để tìm sự giúp đỡ vì sợ hãi hoặc đau đớn. Ngoài việc giảm đau bằng thuốc mỡ, tiến sĩ cũng khuyên họ nên tắm ngồi.
Cách thực hiện:
Đổ đầy nước ấm vào một cái chậu và ngâm phần thân dưới vào đó. Làm một lần vào buổi sáng và một lần vào buổi tối, chẳng hạn như một lần sau khi đi tiêu và ít nhất một lần sau khi tắm.
