Ông Rishi Sunak sẽ trở thành Thủ tướng Vương quốc Anh sau khi các đối thủ rút lui
ALEXANDER ZHANG
Ông Rishi Sunak, cựu Bộ trưởng Tài chính, sẽ trở thành thủ tướng tiếp theo của Anh quốc sau khi cả hai đối thủ của ông đều bỏ cuộc trong cuộc tranh cử vị trí lãnh đạo Đảng Bảo Thủ.
Bà Penny Mordaunt, Lãnh đạo Hạ viện, đã viết trên Twitter vài phút trước khi việc [bầu chọn] đề cử kết thúc lúc 2 giờ chiều, rằng bà đã quyết định rút lui, và hiện giờ ông Sunak đã nhận được “sự ủng hộ hết mình” của bà ấy.
Đối thủ duy nhất còn lại, cựu Thủ tướng Boris Johnson, đã bỏ cuộc tối hôm 23/10.
Trong một bài phát biểu trên truyền hình trước cả nước, ông Sunak nói rằng ông “khiêm tốn và vinh hạnh” khi được bầu làm lãnh đạo Đảng Bảo thủ.
“Đó là vinh dự lớn nhất trong cuộc đời tôi khi được phục vụ đảng tôi đang gắn bó và cống hiến cho đất nước mà tôi mang ơn rất nhiều,” ông nói.
Sunak cảnh báo rằng Vương quốc Anh đang đối mặt với một “thách thức kinh tế sâu sắc”.
Ông nói: “Bây giờ chúng ta cần sự ổn định và thống nhất, và tôi sẽ lấy việc gắn kết đảng và đất nước của chúng ta lại với nhau làm ưu tiên hàng đầu.”
‘Chính trực’ và ‘chuyên nghiệp’
Ông Sunak, người đã thất bại trước Thủ tướng Liz Truss trong cuộc tranh cử chức vị lãnh đạo Đảng Bảo Thủ gần đây nhất chỉ sáu tuần trước, đã nhận được sự ủng hộ áp đảo từ các nghị sĩ Đảng Bảo Thủ.
Trong tuyên bố hôm 23/10 thông báo về việc tham gia cuộc đua lãnh đạo mới của mình, ông nhấn mạnh rằng ông sẽ lãnh đạo với “sự chính trực, chuyên nghiệp, và trách nhiệm giải trình” – một cố gắng bày tỏ sự tương phản giữa ông và hai vị thủ tướng tiền nhiệm, vốn đều đã rời khỏi Văn phòng Thủ tướng tại số 10 Downing Street trong sự bẽ bàng.
Bà Truss không có lựa chọn nào khác ngoài việc từ chức sau khi toàn bộ chương trình kinh tế của bà – dựa trên việc cắt giảm lớn thuế không hoàn lại – đã bị bác bỏ sau những phản ứng tiêu cực từ các thị trường tài chính, khiến đồng bảng Anh giảm mạnh so với đồng dollar Mỹ và chi phí vay tăng đáng kể đối với cả chính phủ và các gia đình người Anh.
Những thất bại về kinh tế của bà Truss phần lớn đã được ông Sunak dự đoán trong chiến dịch lãnh đạo gần đây nhất, trong đó ông gọi tầm nhìn kinh tế của bà là “những câu chuyện cổ tích giải khuây” và cho biết lời hứa cắt giảm thuế không hoàn lại của bà đúng lúc lạm phát ngày càng trầm trọng là vô trách nhiệm, nguy hiểm, và phi truyền thống. Ông Sunak dự đoán rằng hành động cắt giảm thuế sẽ dẫn đến lãi suất nợ nhà tăng cao – một dự đoán mà sau đó đã được thị trường kiểm chứng.
Ông Johnson đã bị buộc phải từ chức thủ tướng sau khi hơn 50 bộ trưởng chính phủ từ chức – sau một loạt các vụ bê bối, trong đó có việc bị cảnh sát phạt vì tham gia các cuộc tụ tập bất hợp pháp tại số 10 phố Downing trong các đợt phong tỏa do COVID-19. Việc ông Sunak từ chức bộ trưởng được cho là đã gây dẫn đến tình trạng tan rã của chính phủ ông Johnson.
Tuy nhiên, sự chính trực của bản thân ông Sunak không phải là hoàn toàn trọn vẹn. Đầu năm nay, thanh danh của ông đã bị tổn hại sau những tiết lộ cho rằng vợ ông, bà Akshata Murty, con gái của một tỷ phú Ấn Độ, đã khai không cư trú [ở Anh] thường xuyên (nondomiciled status) để chỉ phải trả thuế cho thu nhập kiếm ra ở Anh.
Ông còn dính líu đến vụ bê bối “Partygate” và cũng bị Cảnh sát Thủ đô phạt – cùng với ông Johnson và vợ ông ấy, bà Carrie – vì đã tham dự bữa tiệc sinh nhật của vị thủ tướng đương thời này, được tổ chức trái với các quy định phong tỏa.