Siêu hạn hán đe dọa hàng triệu người Mỹ
Lưu vực sông Colorado uốn khúc qua bảy tiểu bang của Hoa Kỳ và cung cấp nước cho Hồ Powell ở Lưu vực Thượng lưu và Hồ Mead ở Lưu vực Hạ lưu. Sau đó, những hồ chứa này cung cấp nước và điện cho hàng triệu người Mỹ.
Nhưng những hồ chứa này cũng sắp khô cạn.
Thật vậy, vào ngày 16/08/2021, Cục Khai hoang đã ban bố Tình trạng Thiếu hụt Cấp độ Một đầu tiên ở Lưu vực Hạ lưu khi mực nước hồ Mead xuống dưới 1,075 feet (327.6 mét).
Sau đó, hồi tháng 03/2022, cơ quan này báo cáo rằng lần đầu tiên kể từ những năm 1960, mực nước hồ Powell đã thấp hơn độ cao mục tiêu là 3,525 feet (1,074 mét).
Đặc biệt, mực nước xuống thấp như thế này gây ra nguy cơ cho sản xuất thủy điện và nhu cầu nước đô thị của 40 triệu người dân Mỹ.
Hơn nữa, tuy Quốc hội đã thực hiện các bước để giải quyết vấn đề nguồn cung nước đang giảm, nhưng một đợt siêu hạn hán kéo dài 20 năm và phân bổ nước không bền vững đang cản trở những nỗ lực này của Quốc hội.
Vào năm 1999, mực nước trung bình của hồ Powell là gần 3,681 feet (1,122 mét), và hồ Mead có mực nước hầu như gần bằng sức chứa khoảng 1,220 feet (371,9 mét) gần con đập.
Sau hơn 20 năm hạn hán, khu miền Tây đã chính thức bước vào một đợt siêu hạn hán (có nghĩa là từ 20 năm trở lên), và mực nước của hồ Powell giảm gần 150 feet (45.7 mét). Mực nước của hồ Mead xuống gần 176 feet (53.6 mét).
Thực sự, giai đoạn từ năm 2000 đến năm 2021 là thời kỳ khô hạn nhất được ghi nhận đối với nhiều tiểu bang miền Tây.
Bộ Nông nghiệp Hoa Kỳ (USDA) đã chỉ định 63 trong số 64 quận của tiểu bang Colorado là các khu vực bị thiên tai do hạn hán và cũng tuyên bố các khu vực thiên tai ở một số quận của tiểu bang Wyoming.
Tại Thung lũng Mancos, một khu vực được xem là rất lý tưởng cho nông nghiệp ở Colorado có thời tiết mát mẻ hơn và “nước dồi dào”, thì các con suối đã chảy bằng một nửa lưu lượng trung bình, làm giảm lượng nước cung cấp cho hàng trăm nông dân và chủ trang trại.
Hơn nữa, đầu nguồn của lưu vực sông Colorado xuất phát từ Colorado và Wyoming, có nghĩa là việc thiếu nước không chỉ ảnh hưởng đến hai tiểu bang này.
Báo cáo của Dịch vụ Nghiên cứu thuộc Quốc hội (CRS) cho biết: “Những điều kiện về nước trên sông Colorado đa phần phụ thuộc vào lượng tuyết tan ở các khu vực phía bắc của lưu vực [Colorado và Wyoming].”
Tuy nhiên, vấn đề duy nhất mà Lưu vực sông Colorado phải đối mặt là khả năng có vượt qua siêu hạn hán được hay không. Thật không may, sự quản lý yếu kém của liên bang và tiểu bang đã góp phần vào nạn siêu hạn hán này, đẩy dòng sông đến bờ vực thảm họa.
Hệ thống thoát nước không bền vững
Năm 1922, các Tiểu bang thuộc Lưu vực sông Colorado là Utah, New Mexico, Nevada, Arizona, và California đã thành lập Hiệp ước Sông Colorado để dẫn nước từ các hồ này dựa trên điều kiện lưu trữ của lưu vực.
Cụ thể, theo hiệp ước này, mỗi lưu vực được phân bổ 7.5 triệu mẫu Anh (MAF) mỗi năm — một mẫu Anh tương đương với khoảng 326,000 gallon nước — và một tỷ lệ phần trăm nhất định được chuyển đến các Tiểu bang trong Lưu vực dựa trên mực nước trong các đập.
Theo CRS, lúc cao điểm, đập Glen Canyon trên hồ Powell có thể dự trữ 26.2 MAF, và đập Hoover trên hồ Mead có thể dự trữ 26.1 MAF.
Năm 1944, Hoa Kỳ đã ký một hiệp ước với Mexico để cung cấp thêm 1.5 MAF từ lưu vực này cho Mexico.
CRS cho biết, đáng chú ý là, khi bắt đầu những thỏa thuận này, các chính quyền liên bang và tiểu bang cho rằng lưu lượng sông trung bình mỗi năm là 16.4 MAF. Nhưng hóa ra đó lại là một giả định sai lầm nghiêm trọng.
Từ năm 1906 đến năm 2020, lưu lượng thực tế của con sông này đạt trung bình 13.9 MAF, nhưng mức tiêu thụ và thất thoát trung bình xấp xỉ 15 MAF. Nhu cầu đã vượt quá khả năng cung ứng.
Hạn hán và những nhà máy thủy điện
Theo Bộ Năng lượng, thủy điện chủ yếu được sử dụng để tăng cường tính linh hoạt trong sản xuất năng lượng và chỉ chiếm chưa đến 6.7% công suất phát điện toàn Hoa Kỳ.
Nói cách khác, trong trường hợp một khu vực phụ thuộc vào quang năng và tiêu thụ vượt quá công suất, hoặc khi mặt trời lặn, thì thủy điện có thể “tăng cường” sản xuất điện một cách nhanh chóng — thủy điện cung cấp khoảng 40% tài nguyên khởi động đen (nghĩa là khôi phục hoạt động của một nhà máy điện mà không phụ thuộc vào mạng truyền tải điện bên ngoài sau khi đóng cửa toàn bộ hoặc một phần nhà máy).
Thủy điện cũng được xem là một trong những dạng năng lượng “sạch nhất” và “rẻ tiền nhất”.
Tuy nhiên, theo Trung tâm Nghiên cứu Tài nguyên Nước, việc sản xuất thủy điện phụ thuộc vào việc một lượng lớn nước chảy xuống từ các độ cao qua các nhà máy điện thường được tìm thấy bên trong các con đập, việc này biến các hệ thống sông then chốt trở thành một nguồn tài nguyên quan trọng.
Hoàn thành vào năm 1963, đập Glen Canyon tạo ra khoảng 3,640 gigawatt (GW) giờ điện mỗi năm, mà Cơ quan Quản lý Điện lực Miền Tây sử dụng để cung cấp điện cho 5.8 triệu khách hàng.
Theo một báo cáo của CRS, đập Hoover được xây dựng xong năm 1936 dọc theo Lưu vực Hạ lưu tạo ra khoảng 4,000 GW điện mỗi năm cho các khách hàng ở California, Arizona, và Nevada.
Đợt hạn hán này cùng với tình trạng phân phối nước quá mức đã đe dọa sản xuất thủy điện ở cả hai hồ chứa nói trên.
Kỳ thực, nếu mực nước của đập Glen Canyon xuống còn 3,490 feet thì không còn khả thi để sản xuất thủy điện. Thêm nữa, tuy theo báo cáo hôm 29/08 mực nước của đập là 3,532 feet (1,076.5 mét) có vẻ đủ để vẫn sản xuất điện, nhưng kể từ hồi tháng 08/2020, mực nước đã giảm 67 feet (20.4 mét).
Những nỗ lực thất bại
Đầu hàng trước thực tế là mực nước đang cạn kiệt, Quốc hội đã bắt đầu ban hành các kế hoạch dự phòng cho thời điểm và khả năng mực nước hồ Mead và hồ Powell giảm xuống dưới một mức nhất định.
Đối với hồ Mead, Kế hoạch Dự phòng Hạn hán (DCP) sẽ giảm lượng nước cung cấp cho Arizona và Nevada nếu mực nước xuống dưới 1,075 feet (327.6 mét).
Đối với hồ Powell, Thỏa thuận Hoạt động Ứng phó Hạn hán sẽ có hiệu lực khi mực nước xuống dưới 3,525 feet (1,074.4 mét). Thỏa thuận này cũng làm giảm lượng phân phối nước hàng năm và cho phép xả nước từ các hồ chứa khác, như Blue Mesa.
“Bất chấp những nỗ lực này, mức lưu trữ ở cả hai hồ chứa vẫn tiếp tục giảm,” CRS báo cáo hôm 18/08.
CRS cho biết thêm, “Các nghiên cứu của Cục Khai hoang cho thấy đang tiếp tục có khả năng mực nước hồ Mead sẽ sụt giảm nhiều hơn đáng kể [và gây ra tình trạng thiếu hụt/hành động bổ sung] trong vòng hai năm.”
Do đó, Cục Khai hoang đã thông báo cho các Tiểu bang trong Lưu vực rằng họ cần bảo tồn thêm 2 đến 4 MAF trong thời gian tới. Nếu các tiểu bang không đưa ra được kế hoạch “cam kết tự nguyện” vào giữa tháng Tám, thì theo thẩm quyền của Quốc hội, Cục Khai hoang tuyên bố rằng họ đã “sẵn sàng hành động đơn phương.”
Thanh Nguyên biên dịch
Quý vị tham khảo bản gốc từ The Epoch Times
