‘Tệ nhất trong lịch sử’: Các nhà phê bình chỉ trích dự luật tài trợ cho chính phủ trị giá 1.7 ngàn tỷ USD
Trong một nỗ lực khác vào phút chót nhằm tránh cho chính phủ phải đóng cửa, cả Thượng viện lẫn Hạ viện đã thông qua một dự luật chi tiêu đồ sộ trị giá 1.7 ngàn tỷ USD. Điều này đã khiến nhiều người thất vọng, bao gồm cả các nhà bình luận, chuyên gia chính sách, và công chúng nói chung.
Tổng thống Joe Biden cho biết trong một tuyên bố hôm thứ Sáu (23/12) trước khi ký dự luật kể trên thành luật, “Dự luật này là bằng chứng hơn nữa cho thấy Đảng Cộng Hòa và Đảng Dân Chủ có thể cùng nhau giải quyết vấn đề cho người dân Mỹ.”
Tuy nhiên, một số người cho rằng gói chi tiêu dài 4,155 trang này (pdf) đã không thể mang lại lợi ích tốt nhất cho người dân, đặc biệt là khi hầu hết các nghị sĩ không biết họ đang bỏ phiếu cho điều gì.
Một trong những lời chỉ trích gay gắt nhất trong năm nay đến từ ban biên tập của The Wall Street Journal, những người hôm 20/12 đã viết một bài bình luận với nhan đề “Dự Luật Tổng Hợp Khó Ưa Nhất Từng Có” (“The Ugliest Omnibus Bill Ever”) sau khi các nhà lãnh đạo Quốc hội công bố gói chi tiêu 1.7 ngàn tỷ USD này.
“Đây không phải là cách điều hành trong một nền dân chủ, nhưng chúng ta đã tới nước này,” ban biên tập này tờ The Journal viết, đồng thời gọi dự luật chi tiêu này là “tệ nhất trong lịch sử.”
Năm nào các nhà lập pháp cũng đều bị chỉ trích vì sử dụng dự luật chi tiêu tổng hợp để tài trợ cho toàn bộ chính phủ thay vì thông qua các dự luật chi tiêu thông thường đúng hạn. Ngoài ra, họ bị chê trách vì đã vội vã thông qua các thay đổi chính sách bằng dự luật chi tiêu tổng hợp này, trong số đó có nhiều chính sách đòi hỏi có các cuộc bỏ phiếu riêng hoặc không thể được thông qua khi chỉ đứng một mình.
Ban biên tập của The Journal cho biết, “Các thay đổi lớn về luật lẽ ra phải được tranh luận và bỏ phiếu riêng. Thay vào đó, một số ít các nhà lập pháp quyền lực đã viết ra dự luật đồ sộ này ở hậu trường.”
Nhiều nhà lập pháp ủng hộ dự luật đã loan báo rộng rãi chiến thắng này, tuy nhiên mỗi người lại thông báo chiến thắng theo cách riêng. Một số người cho rằng thỏa thuận chi tiêu này sẽ làm giảm lạm phát và tạo ra việc làm được trả lương cao. Một số người ca ngợi dự luật vì thúc đẩy quân đội, trong khi những người khác ủng hộ dự luật vì bảo vệ môi trường.
Dự luật này gồm 858 tỷ USD chi tiêu quốc phòng, tăng gần 10% so với năm ngoái, một mức tăng nhận được sự ủng hộ của Đảng Cộng Hòa — cùng 787 tỷ USD chi tiêu phi quốc phòng, tăng gần 8%.
Tỷ phú Elon Musk, người mới đây đã thẳng thắn nói về nhiều vấn đề chính trị, cũng đã bình luận về gói chi tiêu tổng hợp trị giá 1.7 ngàn tỷ USD này.
Hôm 20/12, ông viết trên Twitter: “Việc thông qua một dự luật chi tiêu khổng lồ mà hầu như không ai từng đọc qua có thể không mang lại lợi ích tốt nhất cho người dân.”
Ông Musk cũng đã tạo một cuộc thăm dò trên Twitter, hỏi mọi người xem dự luật chi tiêu này có nên được thông qua hay không. Hơn 3.1 triệu người dùng Twitter đã tiến hành bỏ phiếu, với 71.2% số người bỏ phiếu “chống” và 28.8% bỏ phiếu “thuận.”
Should Congress approve the $1.7 trillion omnibus spending bill?
— Elon Musk (@elonmusk) December 20, 2022
“Công chúng đã lên tiếng,” ông Musk đã viết vào ngày hôm sau, chế giễu các nhà lãnh đạo Thượng viện là ông Chuck Schumer (Dân Chủ-New York) và ông Mitch McConnell (Cộng Hòa-Kentucky).
Các khoản chi tiêu
Từ nhiều tuần trước, một nhóm lưỡng đảng đã bắt đầu họp kín để soạn thảo dự luật chi tiêu to lớn có tổng cộng là 4,155 trang này, rốt cuộc là dài hơn gói tổng hợp năm ngoái gồm 1,500 trang. Tuy nhiên, điều đó không bao gồm tất cả mọi thứ.
Như chuyên gia chính sách David Ditch của Quỹ Di sản đã lưu ý trên Twitter, văn bản lập pháp này được đính kèm thêm 2,670 trang “các tài liệu giải thích,” chứa hơn 3,200 khoản chi tiêu, còn được gọi là các khoản mục cho các dự án địa phương (pork projects).
Ông Ditch cảnh báo rằng các nghị sĩ chỉ có vài ngày để xem xét tài liệu này, điều vốn là không thể ngay cả khi có sự trợ giúp của nhân viên.
Bà Romina Boccia, giám đốc ngân sách và chính sách quyền lợi tại Viện Cato cũng có đồng quan điểm, lưu ý rằng ngay cả những nghị sĩ siêng năng nhất của Quốc hội và nhân viên của họ cũng sẽ không thể đọc hết gói chi tiêu đồ sộ này.
“Và đó là có chủ đích,” bà giải thích trong một blog. “Các nhà lập pháp càng có nhiều thời gian để cân nhắc những chi tiết của dự luật này, thì nguy cơ xảy ra phản đối càng cao.”
Một số ví dụ về các khoản chi tiêu gồm có 1 triệu USD cho Bảo tàng và Đại sảnh Danh vọng Rock and Roll ở Cleveland, 4 triệu USD cho hồ bơi của trường trung học Covina, và 5 triệu USD cho Dự án Tái phóng thích Cá hồi của Các Bộ lạc Thống nhất Thượng Columbia.
Một số thành viên Đảng Cộng Hòa và các hãng truyền thông bảo tồn truyền thống cũng đã lên tiếng phản đối gói chi tiêu này, cho rằng chính phủ đang sử dụng tiền thuế cho các sáng kiến thức tỉnh. Nằm trong số những dự án bị chỉ trích là những khoản kinh phí 3 triệu USD cho Bảo tàng LGBTQ+ của Mỹ ở thành phố New York, 3.6 triệu USD cho Đường mòn Michelle Obama ở Georgia, 477,000 USD cho Viện Công bằng ở Rhode Island, và 1.2 triệu USD cho các Trung tâm Tự hào LGBTQIA+.
‘Sự lựa chọn là rõ ràng’
Theo Chủ tịch Ủy ban Phân bổ ngân sách Thượng viện Patrick Leahy (Dân Chủ-Vermont), dự luật giúp giảm lạm phát cho người Mỹ, vì gói này cung cấp kinh phí cho các chương trình dinh dưỡng, trợ giúp về gia cư, chi phí năng lượng gia đình, và khả năng chi trả cho trường đại học cùng những thứ khác.
Ông nói trong một tuyên bố hôm 19/12, “Sự lựa chọn là rõ ràng. Chúng tôi có thể làm công việc của mình và tài trợ cho chính phủ, hoặc chúng tôi có thể từ bỏ trách nhiệm của mình mà không có con đường thực sự phía trước.”
Hai thượng nghị sĩ sắp mãn nhiệm đứng đầu Ủy ban Phân bổ ngân sách là ông Leahy và ông Richard Shelby (Cộng Hòa-Alabama) đã chuyển hàng triệu dollar đến các tiểu bang quê hương mình thông qua các khoản chi tiêu. Ông Shelby thu về được hơn 762 triệu USD cho Alabama, còn ông Leahy đạt được 212 triệu USD cho Vermont.
Gói chi tiêu này cũng bao gồm 47 tỷ USD tài trợ bổ sung cho Ukraine, quốc gia đã nhận được sự ủng hộ rộng rãi của lưỡng đảng. Tuy nhiên, một số thành viên Đảng Cộng Hòa tại Hạ viện đã chỉ trích khoản viện trợ này, cho rằng các khoản kinh phí này tốt hơn là nên được chi tiêu cho các vấn đề trong nước.
Hôm 20/12, Dân biểu Dan Bishop (Cộng Hòa-North Carolina) đã viết trên Twitter, “Nếu khoản tài trợ bổ sung 47 tỷ USD cho Ukraine là chưa đủ đối với quý vị, thì dự luật này cũng cho phép xây dựng một ‘Công viên Độc lập Ukraine’ ngay tại Thủ đô.”
Từ “Ukraine” đã xuất hiện 96 lần trong dự luật chi tiêu này. Một từ phổ biến khác là “cá hồi”, xuất hiện 48 lần trong dự luật. Gói chi tiêu này cung cấp 65 triệu USD “cho các chi phí cần thiết liên quan đến việc khôi phục quần thể cá hồi Thái Bình Dương.”
Dự luật này cũng bao gồm 410 triệu USD cho an ninh biên giới ở Jordan, Lebanon, Ai Cập, Tunisia, và Omen, đã gây ra nhiều chỉ trích.
Thanh Nhã biên dịch
Quý vị tham khảo bản gốc từ The Epoch Times
