Thượng viện thúc đẩy dự luật kiểm soát súng với cuộc bỏ phiếu theo thủ tục
Tối thứ Ba (21/06), Thượng viện đã giải tỏa rào cản thủ tục để đưa một dự luật kiểm soát súng ra thảo luận sau các cuộc đàm phán giữa Đảng Cộng Hòa và Đảng Dân Chủ.
Thượng viện đã bỏ phiếu với tỷ lệ 64-34 để thúc đẩy dự luật dài 80 trang, Đạo luật Cộng đồng An toàn hơn của Lưỡng đảng. Các nhà đàm phán Thượng viện đã công bố văn bản này một giờ trước cuộc bỏ phiếu.
Chín ngày sau khi các nhà lập pháp đồng ý về một khuôn khổ cho đạo luật, cuộc bỏ phiếu theo thủ tục đã diễn ra.
Các nhà đàm phán hàng đầu gồm Thượng nghị sĩ Chris Murphy (Dân Chủ-Connecticut), John Cornyn (Cộng Hòa-Texas), Kyrsten Sinema (Dân Chủ-Arizona), và Thom Tillis (Cộng Hòa-North Carolina), cho biết trong một tuyên bố rằng dự luật lưỡng đảng cuối cùng sẽ “bảo vệ trẻ em Hoa Kỳ, giữ cho trường học của chúng ta an toàn và giảm nguy cơ bạo lực trên khắp đất nước của chúng ta.”
“Dự luật của chúng tôi sẽ cứu mạng sống và sẽ không vi phạm bất kỳ quyền nào trong Tu chính án thứ Hai của người dân Mỹ tuân thủ luật pháp,” họ nói thêm. “Chúng tôi mong muốn nhận được sự ủng hộ rộng rãi của lưỡng đảng và thông qua dự luật thường thức của chúng tôi thành luật.”
Lãnh đạo Đa số Thượng viện Chuck Schumer (Dân Chủ-New York) và lãnh đạo Thiểu số Thượng viện Mitch McConnell (Cộng Hòa-Kentucky) đều bỏ phiếu thuận cho dự luật.
Ngoài các ông McConnell, Cornyn và Tillis, 11 thành viên Đảng Cộng Hòa khác đã tham gia cùng tất cả các thượng nghị sĩ Đảng Dân Chủ ủng hộ dự luật bao gồm Thượng nghị sĩ Roy Blunt (Cộng Hòa-Missouri), Richard Burr (Cộng Hòa-North Carolina), Bill Cassidy (Cộng Hòa-Louisiana), Susan Collins (Cộng Hòa-Maine), Joni Ernst (Cộng Hòa-Iowa), Lindsey Graham (Cộng Hòa-South Carolina), Shelley Moore Capito (Cộng Hòa-West Virginia), Lisa Murkowski (Cộng Hòa-Alaska), Rob Portman (Cộng Hòa-Ohio), Mitt Romney (Cộng Hòa-Utah), và Todd Young (Cộng Hòa-Indiana).
Trong một tuyên bố, ông McConnell gọi dự luật này là một “gói kết hợp các dự luật thường thức.”
“Trong nhiều năm qua, phe cánh cực tả tuyên bố sai sự thật rằng Quốc hội chỉ có thể giải quyết vấn đề kinh hoàng của các vụ sát nhân hàng loạt bằng cách chà đạp lên các quyền hiến định của những người dân Mỹ vốn tuân thủ luật pháp. Dự luật này chứng minh điều đó là sai,” ông nói. “Các đồng nghiệp của chúng tôi đã cùng nhau đưa ra một gói kết hợp các dự luật thường thức gồm các biện pháp phổ biến sẽ giúp giảm thiểu khả năng xảy ra những vụ việc kinh hoàng này trong khi vẫn duy trì đầy đủ các quyền của Tu chính án thứ Hai của các công dân tuân thủ pháp luật.”
Ông Schumer cho biết trong một tuyên bố trước cuộc bỏ phiếu rằng “luật an toàn súng của lưỡng đảng có tiến triển và sẽ cứu được nhiều mạng người. Mặc dù không phải là mọi thứ chúng ta muốn, nhưng luật này là cấp thiết.”
Phản đối của Hiệp hội Súng trường Quốc gia NRA
Hiệp hội Súng trường Quốc gia phản đối đạo luật này. Trong một tuyên bố, họ cho biết, “Dù ở cấp độ nào thì luật này cũng không đạt được mục đích. Luật này không thực sự giải quyết được tội phạm bạo lực trong khi còn mở ra cánh cửa cho những gánh nặng không cần thiết đối với việc thực hiện quyền tự do của Tu chính án thứ Hai của những người sở hữu súng tuân thủ luật pháp.”
Thượng viện dự kiến sẽ tổ chức một cuộc bỏ phiếu về dự luật trong tuần này trước kỳ nghỉ 04/07 kéo dài hai tuần.
Cần có tối thiểu 10 phiếu bầu của Đảng Cộng Hòa để vượt qua một thủ tục tranh luận không giới hạn (filibuster) vốn đòi hỏi 60 phiếu tại Thượng viện có số ghế 50-50. Trước khi công bố toàn văn dự luật, ít nhất 10 thành viên Đảng Cộng Hòa đã cùng với 10 thành viên Đảng Dân Chủ ủng hộ khuôn khổ luật pháp và ông Cornyn, nhà đàm phán hàng đầu của Đảng Cộng Hòa trong các cuộc đàm phán lưỡng đảng, nói với các phóng viên rằng, “Tôi nghĩ sẽ có ít nhất” 10 phiếu bầu của Đảng Cộng Hòa cho dự luật này.
Thượng nghị sĩ Josh Hawley (Cộng Hòa-Mississippi) đã chỉ trích cuộc bỏ phiếu nhanh chóng về dự luật. Ông viết trên Twitter, “Ở đây chúng ta đang bỏ phiếu để thúc đẩy một dự luật được đàm phán hoàn toàn sau những cánh cửa đóng kín, được công bố chỉ một giờ trước, mà không ai có thời gian để đọc đầy đủ, bỏ qua làn sóng tội phạm quốc gia và loại bỏ các quyền căn bản của công dân tuân thủ pháp luật.”
Trong khi đó, Thượng nghị sĩ Tom Cotton (Cộng Hòa-Arkansas) cho biết ông nghi ngờ dự luật sẽ đạt được những gì mà các nhà đàm phán đã khẳng định.
Ông nói trong một tuyên bố: “Dự luật này sẽ không ngăn chặn được các vụ xả súng bạo lực của bọn tội phạm loạn trí. Nhưng luật này sẽ hạn chế quyền tự do của những người dân Mỹ tuân thủ luật pháp và đặt quá nhiều quyền lực vào tay các chính trị gia và quan chức chính trị. Việc ngăn chặn bạo lực súng vốn phải bắt đầu bằng việc tài trợ nhiều hơn cho cảnh sát và các bản án cứng rắn hơn dành cho những tên tội phạm vi phạm luật súng — chứ không phải là tước bỏ thủ tục hợp pháp từ những chủ sở hữu súng tuân thủ pháp luật.”
Mở rộng kiểm tra lý lịch
Trong số nhiều yêu cầu, dự luật này sẽ mở rộng kiểm tra lý lịch đối với những người từ 18 đến 21 tuổi tìm cách mua súng, bằng cách đưa vào việc kiểm tra bổ sung hồ sơ vị thành niên. Các kiểm tra bắt buộc bổ sung có thể kéo dài thêm tối đa bảy ngày nữa so với giới hạn ba ngày hiện tại để kiểm tra lý lịch. Yêu cầu kiểm tra lý lịch sẽ hết hiệu lực sau 10 năm, tính đến ngày 30/09/2032, có nghĩa là các nhà lập pháp sẽ phải thông qua một dự luật mới để gia hạn.
Trong một nỗ lực ngăn người dân trốn tránh các yêu cầu cấp phép của người bán, dự luật điều chỉnh ngôn ngữ trong luật hiện hành để những người thường xuyên mua và bán súng “chủ yếu nhằm kiếm lời” phải ghi danh là người được chính phủ liên bang cấp phép sử dụng vũ khí. Với chỉ định đó, những người bán súng này sẽ được yêu cầu kiểm tra lý lịch cho các giao dịch.
Dự luật cũng sẽ tăng cường các hình phạt đối với những kẻ buôn bán súng bất hợp pháp và người thu mua đại diện, bao gồm phạt tiền và phạt tù lên đến 15 năm đối với những người vi phạm.
Luật mới được đề xướng này cũng sẽ tăng cường tài trợ cho các tiểu bang và cộng đồng cho các sáng kiến nhằm cải thiện các dịch vụ và điều trị sức khỏe tâm thần, cũng như cải thiện an ninh và an toàn học đường. Khoản tiền này bao gồm hơn 2 tỷ USD để thuê và đào tạo nhân viên cho các dịch vụ sức khỏe tâm thần học đường, bao gồm 300 triệu USD để cải thiện an toàn học đường.
‘Lỗ hổng bạn trai’
Thuật ngữ gọi là “lỗ hổng bạn trai” sẽ được đóng lại theo dự luật nói trên, theo đó những kẻ bạo hành gia đình bị kết án sẽ bị cấm mua súng nếu nạn nhân của họ có mối quan hệ hẹn hò hoặc đã từng hẹn hò với họ trước đây. Hiện tại, những kẻ bạo hành gia đình bị kết án đã bị cấm mang súng nếu họ đã kết hôn, sống chung hoặc có con với nạn nhân của họ. Quyền mua súng của người đó sẽ được khôi phục sau năm năm nếu họ không phạm bất kỳ hành vi bạo lực hoặc tội đại hình nào.
“Chúng ta đang đóng ‘lỗ hổng bạn trai’ này,” ông Murphy nói trên sàn Thượng viện. “Chỉ riêng điều khoản này thôi cũng sẽ cứu được mạng sống của rất nhiều phụ nữ không may thiệt mạng dưới tay của bạn trai hoặc bạn trai cũ, những người săn lùng họ bằng súng.”
Luật mới cũng sẽ cấp khoảng 750 triệu USD cho 19 tiểu bang và Thủ đô (DC-District of Columbia) có các luật “cảnh báo” hoặc các chương trình phòng chống bạo lực khác để giúp cho việc tịch thu súng tạm thời dễ dàng hơn từ những người bị coi là nguy hiểm. Các tiểu bang có luật “cảnh báo” nhận được tài trợ sẽ phải có các quy trình pháp lý để chủ sở hữu súng chống lại việc tước bỏ vũ khí.
Cô Mimi Nguyen Ly là một phóng viên sống và làm việc tại Úc, phụ trách đưa tin về thời sự thế giới với trọng tâm là tin tức Hoa Kỳ. Quý vị có thể liên lạc với cô Mimi tại [email protected].
