Trung Quốc dùng Bắc Hàn như ‘quốc gia đệm’ để đánh lạc hướng Hoa Kỳ trong khu vực
Hôm 13/07, cựu Ngoại trưởng Mike Pompeo nói rằng Trung Quốc ngăn cản Bắc Hàn tham gia vào các nỗ lực phi hạt nhân hóa mà chính phủ Hoa Kỳ theo đuổi vì Bắc Kinh “được hưởng lợi từ việc Chủ tịch Kim [Jong Un] tiếp tục giữ lại các loại vũ khí hạt nhân của mình.”
Trong một cuộc phỏng vấn qua video tại Hội nghị Lãnh đạo Á Châu (ALC) ở Seoul, Nam Hàn, một cuộc họp cấp cao do hãng truyền thông Hàn Quốc Chosun Ilbo tổ chức, ông Pompeo nói rằng chính quyền Trung Quốc đang sử dụng Bình Nhưỡng như “một quốc gia đệm quan trọng”, vì khi đó Hoa Thịnh Đốn phải hao tâm tổn sức để bảo vệ Đông Á trước các hệ thống vũ khí hạt nhân của Bắc Hàn.
Ông Pompeo tin rằng ông Kim là con rối của lãnh đạo Trung Quốc Tập Cận Bình. Ông nói rằng ông Kim có mức độ tự do hạn chế.
Hội nghị thượng đỉnh lịch sử Trump-Kim
Ông Pompeo là một trong những người chủ chốt tạo nên cuộc gặp thượng đỉnh lịch sử Trump-Kim. Sau đó, Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump đã gặp ông Kim ba lần tại Singapore, Hà Nội, và Nam Hàn vào năm 2018 và 2019. Tại hội nghị thượng đỉnh cuối cùng, ông Trump đã trở thành tổng thống Hoa Kỳ đương nhiệm đầu tiên đặt chân đến Bắc Hàn.
Hoa Kỳ và Bắc Hàn không thể đạt được thỏa thuận về việc phi hạt nhân hóa của Bình Nhưỡng tại bất kỳ hội nghị thượng đỉnh nào trong số ba hội nghị thượng đỉnh nói trên. Hôm thứ Tư (13/07), ông Pompeo nói rằng chính quyền Trung Quốc chính là vật ngáng đường.
“Không một cuộc gặp nào mà tôi đã có với Chủ tịch Kim, cũng như bất cứ một cuộc gặp nào mà Tổng thống Trump đã có với Chủ tịch Kim mà không diễn ra trước cuộc gặp [của ông Kim] với ông Tập Cận Bình,” ông Pompeo nói. “Có những lần tôi đã có những cuộc trò chuyện nghiêm túc với Chủ tịch Kim chỉ để phát hiện ra rằng ngay sau khi tôi rời đi, ông Tập Cận Bình sẽ gọi đến và nói: ‘Ông đừng có đi theo con đường đó với vị Ngoại trưởng kia,’” hãng thông tấn United Press International (UPI) đưa tin hôm 13/07.
Ông Pompeo nói rằng ông Kim đã “hiểu rõ” và muốn từ bỏ vũ khí hạt nhân để đổi lấy sự can dự kinh tế lớn hơn từ Hoa Kỳ. Tuy nhiên, chính quyền Trung Quốc không cho phép ông đi theo hướng đó.
Vị Cựu Ngoại trưởng, cựu Giám đốc CIA, và cựu nghị sĩ này không cho biết chi tiết về nguồn tin tình báo về các cuộc điện đàm giữa ông Kim và ông Tập.
Theo hồ sơ công khai, ông Kim đã đến thăm Trung Quốc trước hoặc sau mỗi ba hội nghị thượng đỉnh này và đã gặp trực tiếp ông Tập trong mỗi chuyến đi này. Vào ngày 20/06/2019, ông Tập đã có chuyến công du Bắc Hàn đầu tiên và duy nhất với tư cách là lãnh đạo Trung Quốc, trong đó ông đã thảo luận với ông Kim về hội nghị thượng đỉnh Trump-Kim lần thứ ba sẽ được tổ chức trong 10 ngày.
Giải pháp khả thi
Vào năm 2022, chế độ của ông Kim lại trở nên tích cực trong việc phát triển vũ khí [hạt nhân]. Hôm 05/06, họ đã bắn ít nhất một hoả tiễn đạn đạo ngoài khơi bờ biển phía đông của mình. Một nghiên cứu của Nam Hàn đã ước tính rằng Bình Nhưỡng đã tiến hành 18 vụ phóng hoả tiễn liên quan đến 33 hoả tiễn đạn đạo trong năm tháng rưỡi đầu năm nay, tiêu tốn từ 400 triệu đến 650 triệu USD.
Ông Pompeo nói rằng ông Kim có thể muốn đi theo con đường mà Hoa Kỳ đã đề bạt với ông, nhưng ông Tập mới là người thao túng hành động của ông Kim.
Ông Pompeo nói thêm, “Bằng cách này hay cách khác, quý vị có thể xem vũ khí hạt nhân của Bắc Hàn chỉ đơn giản là một phần mở rộng của chương trình vũ khí hạt nhân của Trung Quốc.”
Cựu Ngoại trưởng nói rằng giải pháp để buộc Bắc Hàn ngừng sử dụng vũ khí có tính khiêu khích là tăng cường thực thi các biện pháp trừng phạt đối với Bình Nhưỡng, một cách tiếp cận đã được chính phủ ông Trump xác minh.
Bang giao Trung Quốc-Bắc Hàn
Chế độ Trung Quốc và chế độ Bắc Hàn là hai chế độ cộng sản chuyên chế. Năm 2021, chỉ có năm quốc gia trên thế giới nằm dưới sự cai trị của chế độ cộng sản: Trung Quốc, Cuba, Lào, Bắc Hàn, và Việt Nam.
Theo cựu Bộ trưởng Ngoại giao Trung Quốc Tiền Kỳ Tham (Qian Qichen), chính quyền Bắc Kinh và chính quyền Bình Nhưỡng đã tương trợ nhau ngay cả trước khi họ kiểm soát các quốc gia của riêng họ vào cuối những năm 1940. Trong những năm 1950, Bắc Kinh đã từng chiến đấu cho Bình Nhưỡng trong Chiến tranh Triều Tiên.
Ngày nay, Trung Quốc là đối tác thương mại quan trọng nhất của Bắc Hàn. Theo tờ Aju Business Daily của Nam Hàn, hơn 97% hàng hóa xuất nhập cảng của Bắc Hàn đều được giao dịch với Trung Quốc trong năm 2019.
Hội đồng Quan hệ Ngoại giao, một tổ chức tư vấn chính sách của Hoa Kỳ cho biết hồi tháng 06/2019: “[Chế độ Bắc Kinh] đã giúp ông Kim Jong-un bảo trì chế độ, cũng như phản đối các lệnh trừng phạt khắc nghiệt của quốc tế đối với Bắc Hàn với hy vọng tránh khỏi sự sụp đổ của chế độ này và dòng người tị nạn qua biên giới dài 870 dặm (1,400 km) của họ.”
Bà Nicole Hao là một phóng viên sống và làm việc tại Hoa Thịnh Đốn. Bà chuyên viết về các chủ đề liên quan đến Trung Quốc. Trước khi gia nhập Epoch Media Group hồi tháng 07/2009, bà từng là giám đốc sản phẩm toàn cầu cho một doanh nghiệp đường sắt ở Paris, Pháp.
