Trung Quốc gọi hành vi của trinh sát cơ Canada là ‘khiêu khích’
Bắc Kinh đã đáp lại những lo ngại của Ottawa về việc chiến đấu cơ của Trung Quốc áp sát quấy nhiễu một trinh sát cơ của Canada ở Đông Á bằng cách cảnh báo chiếc trinh sát cơ này về “hậu quả nghiêm trọng” nếu có bất kỳ “hành động khiêu khích mạo hiểm” nào.
Tại một cuộc họp báo hôm thứ Hai (ngày 06/02), phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc Triệu Lập Kiên cho biết, “Hội đồng Bảo an Liên Hiệp Quốc chưa bao giờ ủy quyền cho bất kỳ quốc gia nào thực hiện giám sát quân sự trên các vùng biển và không phận của các quốc gia khác trên danh nghĩa thực thi các lệnh trừng phạt.”
Canada và các quốc gia khác trong một nỗ lực do Hoa Kỳ dẫn đầu đang giám sát việc Bắc Hàn tuân thủ các lệnh trừng phạt của Hội đồng Bảo an Liên Hiệp Quốc từ năm 2006 đến năm 2017 đối với chương trình vũ khí hạt nhân và các vụ thử hỏa tiễn đạn đạo của nước này.
Việc giám sát hàng hải và hàng không đang được khai triển nhằm mục đích phát hiện hoạt động vận chuyển dầu từ tàu này sang tàu khác mà Bình Nhưỡng đã sử dụng để lẩn tránh giới hạn nhập cảng hàng năm là 4 triệu thùng dầu thô và 500,000 thùng sản phẩm dầu mỏ tinh chế.
Trung Quốc là mạnh thường quân chính của Bắc Hàn, nhưng các lệnh trừng phạt nói trên sẽ không được thông qua nếu không có sự chấp thuận của nước này, với quyền phủ quyết của họ trong hội đồng bảo an.
Hôm 26/05, Trung Quốc và Nga đã sử dụng quyền phủ quyết của mình để đánh bại một nghị quyết của Liên Hiệp Quốc tìm cách giảm lượng dầu mà Bắc Hàn có thể nhập cảng do Hoa Kỳ hậu thuẫn, vì 23 vụ phóng hỏa tiễn đạn đạo của họ trong năm nay.
Tuần trước, Bộ Quốc phòng Canada tiết lộ rằng, phi cơ tuần tra hàng hải CP-140 Aurora của họ được giao nhiệm vụ giám sát [việc thực hiện] các lệnh trừng phạt của Bắc Hàn từ ngày 26/04 đến ngày 26/05 đã có một số va chạm với các chiến đấu cơ của Trung Quốc về những gì họ nói là không phận quốc tế.
Bộ Quốc phòng Canada cho biết, trong một số trường hợp, các phi hành đoàn của Canada đã phải định tuyến lại đường bay của họ để tránh một vụ va chạm tiềm tàng với các phản lực cơ của Trung Quốc.
Bộ Quốc phòng Trung Quốc cho biết trong một tuyên bố rằng hoạt động do thám trên không mà Canada thực hiện đang được sử dụng để chống lại Trung Quốc “với lý do” ủng hộ một nghị quyết của Liên Hiệp Quốc, mà theo họ là “những hành động khiêu khích.”
Khi tham gia hội nghị Thử thách của Trung Quốc ở Đại học Ottawa hôm 03/06, các chuyên gia về Trung Quốc đã bình luận vấn đề này với The Epoch Times.
Cựu đại sứ Canada tại Bắc Kinh Guy St-Jacques gọi hành động của quân đội Trung Quốc là “liều lĩnh”.
Ông nói với The Epoch Times, “Điều này chỉ cho thấy Trung Quốc đã trở nên hung hăng, khiêu khích đến thế nào, và điều này thật nguy hiểm.”
Ông St-Jacques cho biết đây không phải là lần đầu tiên quân đội Trung Quốc gây hấn với chiến hạm hoặc phi cơ của ngoại quốc.
Gần đây hơn và tương tự những gì các phi hành đoàn Canada đã trải qua, hôm 05/06, Bộ Quốc phòng Úc cho biết một trong các trinh sát cơ của họ đã bị một phản lực cơ Trung Quốc áp sát quấy nhiễu hôm 26/05.
Bộ cho biết vụ va chạm này xảy ra trên không phận quốc tế của khu vực Biển Đông.
Một tiêm kích cơ J-16 của Trung Quốc đã áp sát một trinh sát cơ hàng hải P8-A Poseidon của Úc, vốn “kéo theo một động tác bay nguy hiểm gây ra mối đe dọa an toàn cho phi cơ P-8 cùng phi hành đoàn.”
Ông Scott Simon, giáo sư Đại học Ottawa và đồng sở hữu của dự án Tọa đàm Nghiên cứu Đài Loan, nói rằng những sự cố này phải được nhìn nhận trong bối cảnh rộng hơn là Trung Quốc “ngày càng hung hăng bên ngoài địa giới của mình.”
Ông cho biết: “Có một hình thức xâm lược rộng khắp đang tung hoành ngang dọc từ dãy Himalaya, nơi họ không chỉ có các cuộc xâm nhập ở biên giới với Ấn Độ, mà còn xây dựng các ngôi làng bên trong Bhutan và Nepal. Chuyện này rất hệ trọng.”
Bà Margaret McCuaig-Johnston, thành viên cao cấp tại Trường đào tạo sau Đại học về Quan hệ Quốc tế và Quan hệ Công chúng thuộc Đại học Ottawa, cho biết phi công Trung Quốc không tự dưng nảy ra ý tưởng áp sát quấy nhiễu phi cơ Canada.
“Đây là ý tưởng của ai đó cao cấp hơn nhiều. Nếu quý vị nhìn vào [sự] kiểm soát từ trên xuống [của] nước này, thì đây thực sự phải là [ý tưởng] của [nhà lãnh đạo] Tập [Cận Bình] và các đồng sự của ông ấy, rằng đây chính là đường hướng của những việc họ sẽ phải làm.”
Thủ tướng Canada Justin Trudeau gọi hành động áp sát quấy nhiễu của chiến đấu cơ Trung Quốc hồi tuần trước là “rất đáng lo ngại” và cho biết vấn đề này sẽ được đề đạt trực tiếp với các quan chức Trung Quốc nhằm ngăn chặn một “mô hình leo thang.” Hôm thứ Hai (06/06), ông khẳng định một lần nữa rằng các hành động này là “vô trách nhiệm và khiêu khích.”
Ông Noé Chartier là một phóng viên của The Epoch Times tại Montreal. Quý vị có thể liên hệ với ông qua Twitter: @NChartierET hoặc Gettr: @nchartieret
