WTO đạt được các thỏa thuận thương mại toàn cầu sau thời gian đàm phán kéo dài
164 thành viên của Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO) đã thông qua một loạt các thỏa thuận thương mại vào sớm hôm 17/06, bao gồm các cam kết về đánh cá và cam kết về sức khỏe và an ninh lương thực sau hơn năm ngày đàm phán căng thẳng.
Các thỏa thuận này được đưa ra sau năm ngày thương lượng tại một hội nghị gồm hơn 100 bộ trưởng thương mại, được coi là phép thử khả năng của các quốc gia trong việc thực hiện các thỏa thuận thương mại đa phương trong bối cảnh căng thẳng địa chính trị gia tăng do chiến tranh Ukraine.
Các đại diện đã vui mừng sau khi họ thông qua gói sáu thỏa thuận ngay trước bình minh hôm 17/06.
Tổng giám đốc Ngozi Okonjo-Iweala nói với họ: “Gói thỏa thuận mà quý vị đạt được sẽ tạo ra sự khác biệt cho cuộc sống của mọi người trên thế giới. Kết quả cho thấy WTO trên thực tế có khả năng ứng phó với các trường hợp khẩn cấp trong thời đại của chúng ta.”
Trước đó, bà đã kêu gọi các thành viên WTO xem xét “sự cân bằng mong manh” cần thiết sau các cuộc đàm phán gần như diễn ra 24 giờ một ngày, phải kéo dài thêm hai ngày và đôi khi bị đè nén bởi không khí tức giận và những lời cáo buộc.
Các nguồn tin thương mại cho biết có lúc, một loạt các yêu cầu từ Ấn Độ, quốc gia tự coi mình là nhà vô địch của nông dân và ngư dân nghèo cũng như từ các nước đang phát triển, có vẻ khiến các cuộc đàm phán bị tê liệt nhưng đã tìm được biện pháp giải quyết.
Các quy tắc của WTO quy định rằng tất cả các quyết định được thực hiện bởi sự đồng thuận, với bất kỳ thành viên nào cũng có thể tiến hành phủ quyết.
Gói mà bà Okonjo-Iweala gọi là “chưa từng có” bao gồm hai thỏa thuận quan trọng nhất đang được xem xét — về ngư nghiệp và về việc từ bỏ một phần quyền sở hữu trí tuệ (IP) đối với vaccine COVID-19.
Thỏa thuận hạn chế trợ cấp đánh bắt cá chỉ là thỏa thuận đa phương thứ hai thiết lập các quy tắc thương mại toàn cầu mới trong lịch sử 27 năm của WTO và tham vọng hơn nhiều so với thỏa thuận đầu tiên, vốn được thiết kế để cắt giảm thủ tục hành chính.
Thỏa thuận về trợ cấp đánh bắt cá này có khả năng đảo ngược nguồn cá đang suy giảm. Mặc dù đã cắt giảm đáng kể, nhưng thỏa thuận vẫn thu hút được sự đồng tình.
Bà Isabel Jarrett, người quản lý chiến dịch của The Pew Charity Trusts để giảm trợ cấp cho việc đánh bắt cá gây tác hại cho biết: “Đây là một bước ngoặt trong việc giải quyết một trong những nguyên nhân chính dẫn đến tình trạng đánh bắt quá mức trên toàn cầu.”
Thỏa thuận về việc miễn trừ một phần quyền sở hữu trí tuệ để cho phép các nước đang phát triển sản xuất và xuất cảng vaccine COVID-19 đã chia rẽ WTO trong gần hai năm, nhưng cuối cùng đã được thông qua. Thỏa thuận đó cũng đã nhận được sự chỉ trích dữ dội nhất từ các nhóm vận động nói rằng nó hầu như không mở rộng đối với sự miễn trừ hiện có trong các quy tắc của WTO và quá hẹp do không bao gồm các phương pháp điều trị và chẩn đoán.
Một thỏa thuận cũng đã đạt được hôm 16/06 về việc duy trì lệnh cấm áp thuế thương mại điện tử, vốn được coi là quan trọng để cho phép luồng dữ liệu lưu thông tự do trên toàn thế giới.
