Bà Pelosi từ chối cho biết khi nào Hạ viện sẽ gửi nghị quyết luận tội lên Thượng viện
Chủ tịch Hạ viện Nancy Pelosi (Dân Chủ-California) hiện đang giữ bí mật khi nào Đảng Dân Chủ có kế hoạch gửi nghị quyết luận tội lên Thượng viện.
“Hiện họ đang làm việc để đưa vấn đề này ra xét xử và khi họ [làm điều đó] – quý vị sẽ là người đầu tiên biết khi chúng tôi thông báo rằng chúng tôi sẽ đến đó,” bà Pelosi nói với các phóng viên tại thủ đô Hoa Thịnh Đốn hôm thứ Sáu (15/01).
Hôm thứ Tư (13/01), Hạ viện đã bỏ phiếu với tỷ lệ 232 – 197 để luận tội Tổng thống Donald Trump dựa trên một điều khoản luận tội về kích động nổi dậy. Đảng Dân Chủ và 10 thành viên Đảng Cộng Hòa cho rằng ông Trump đã kích động vụ đột nhập Điện Capitol hôm 06/01.
Theo Hiến pháp Hoa Kỳ, Thượng viện sẽ tiến hành một phiên xét xử luận tội sau khi Hạ viện luận tội một tổng thống. Thượng viện có thể tha bổng một tổng thống hoặc kết tội ông. Cần phải có 2/3 các lá phiếu để kết tội. Khi Hạ viện luận tội TT Trump về một vấn đề khác vào năm 2019, Thượng viện đã bỏ phiếu, tuyên bố trắng án 21 ngày sau khi phiên xét xử bắt đầu.
TT Trump được dự kiến sẽ rời nhiệm sở vào ngày 20/01. Thượng viện hiện không có phiên họp. Lãnh đạo Đa số Thượng viện Mitch McConnell (Cộng Hòa – Kentucky) đã từ chối chấp thuận yêu cầu của Đảng Dân Chủ về việc tái triệu tập Thượng viện để bắt đầu phiên xét xử sau cuộc luận tội mới của Hạ viện. Thượng viện dự kiến sẽ triệu tập lại vào ngày 19/01. Bất kể thế nào, Thượng viện không thể bắt đầu phiên xét xử mà không nhận được bản luận tội từ Hạ viện.
Bà Pelosi đã giữ các điều khoản luận tội trong gần một tháng sau khi Hạ viện luận tội TT Trump vào năm 2019. Dân biểu James Clyburn (Dân Chủ-South Carolina) – Phó Lãnh đạo Đa số Hạ viện – đề nghị Hạ viện chờ đợi trong nhiều tháng trước khi chuyển điều khoản luận tội mới tới Thượng viện, để Thượng viện tập trung vào việc điều trần và xác nhận các ứng cử viên quan trọng của Tổng thống đắc cử Joe Biden. Ông Biden đã đề nghị Thượng viện dành nửa ngày để xử lý phiên xét xử luận tội và nửa ngày còn lại xử lý các lựa chọn về nhân sự nội các mới của ông.
Lãnh đạo Thiểu số Thượng viện Chuck Schumer (Dân Chủ-New York) cam kết sẽ tổ chức một phiên xét xử về cáo buộc luận tội mới. Ông Schumer sẽ sớm đảm nhận vị trí lãnh đạo phe đa số, vì Đảng Dân Chủ đã thắng trong cả hai cuộc bầu cử bổ sung vào Thượng viện của tiểu bang Georgia trong tháng 01/2021 này. Các ứng cử viên Đảng Cộng Hòa Kelly Loeffler và David Perdue đã thừa nhận thua cuộc, nhưng các thượng nghị sỹ đắc cử Raphael Warnock và Jon Ossoff sẽ không tuyên thệ nhậm chức cho đến khi các kết quả bầu cử được chứng nhận.
Ông Trump là tổng thống thứ ba bị luận tội, và là tổng thống đầu tiên bị luận tội hai lần. Không có tổng thống nào từng bị luận tội và kết tội, và cũng chưa có tổng thống nào bị đưa ra xét xử sau khi rời nhiệm sở.
Một số chuyên gia pháp lý cho rằng việc tổ chức một phiên tòa luận tội sau khi ông Trump rời nhiệm sở là vi phạm Hiến pháp.
“Một khi nhiệm kỳ của Tổng thống Trump kết thúc vào ngày 20/01, Quốc hội sẽ không còn thẩm quyền hiến định để tiếp tục các thủ tục luận tội chống lại ông ấy – ngay cả khi Hạ viện đã thông qua các điều khoản luận tội,” ông J. Michael Luttig, một thẩm phán liên bang đã nghỉ hưu, viết trong một bài báo.
Những người khác nói rằng một phiên xét xử vẫn có thể bắt đầu.
“Tất nhiên, quý vị có thể luận tội, kết tội và truất quyền một cựu công chức. Quan điểm này được hỗ trợ bởi tục lệ Anh Quốc, văn bản và cấu trúc của Hiến pháp, cách hiểu ban đầu, và tiền lệ liên tục của Thượng viện,” ông Gregg Nunziata, cựu luật sư của Ủy ban Tư pháp Thượng viện, nhận định trong một tweet.
Zachary Stieber
Yến Nhi biên dịch
Xem thêm:
