Báo cáo: Trí tuệ nhân tạo Trung Quốc phải bị cấm hoặc kiểm soát
Theo một báo cáo của chuyên gia đánh giá về sự rủi ro xung quanh công nghệ trí tuệ nhân tạo (AI) đang phát triển nhanh chóng, các quốc gia dân chủ trên thế giới cần phát triển các giao thức hoặc thậm chí cấm hoàn toàn các sản phẩm và như liệu AI do Trung Quốc phát triển.
Báo cáo “Giảm thiểu rủi ro của Trí tuệ nhân tạo độc tài” của ông Simeon Gilding thuộc Viện Chính sách Chiến lược Úc (ASPI) cảnh báo về khả năng “can thiệp từ xa và quy mô lớn của ngoại quốc, gián điệp và phá hoại thông qua các sản phẩm và dịch vụ tiêu dùng cũng như công nghiệp do AI trợ giúp.”
Ông Gilding viết: “Nếu phải cảnh giác về AI, thì chúng ta nên thận trọng hơn nữa đối với các sản phẩm và dịch vụ có sử dụng AI từ các quốc gia độc tài vốn không chia sẻ các giá trị và lợi ích giống chúng ta.”
“Các hệ thống AI được tích hợp vào nhà cửa, nơi công sở, và các dịch vụ thiết yếu của chúng ta. Chúng ta ngày càng tin tưởng rằng các hệ thống này sẽ hoạt động như quảng cáo, luôn ở bên cạnh chúng ta, và giữ bí mật cho chúng ta.”
Công nghệ AI mới khiến các nền dân chủ dễ bị Bắc Kinh can thiệp
Tuy nhiên, những sản phẩm này, bao gồm nhu liệu trợ lý ảo (virtual assistant) phổ biến như Siri hoặc Alexa, hoặc thậm chí là các chatbot dịch vụ khách hàng, đều khiến các quốc gia dễ bị Đảng Cộng sản Trung Quốc (ĐCSTQ) thao túng.
Ông Gilding lập luận rằng các chính phủ nên xem xét kỹ ba loại công nghệ AI xuất xứ từ Trung Quốc, loại đầu tiên là các sản phẩm và dịch vụ, bao gồm cơ sở hạ tầng có thể dẫn đến khả năng bị giám sát hoặc đánh cắp dữ liệu.
Thứ hai, các chính phủ nên quan tâm đến công nghệ có sử dụng AI như TikTok vốn có thể cho phép xảy ra sự can thiệp của ngoại quốc, và thứ ba, các hệ thống AI ngôn ngữ lớn (large language AI system).
Tuy nhiên, ông Gilding cảnh báo rằng việc giải quyết khả năng tiếp cận của những công nghệ này đến các nền dân chủ là không dễ dàng như việc giải quyết mối đe dọa của các công nghệ đó đối với các mạng viễn thông vốn là một điểm yếu chiến lược đối với mọi công nghệ kỹ thuật số.
Ông viết, một lệnh cấm đối với tất cả công nghệ AI của Trung Quốc sẽ vô cùng tốn kém và gây gián đoạn.
Ông nói: “Nhiều doanh nghiệp và nhà nghiên cứu ở các nền dân chủ muốn tiếp tục cộng tác về các sản phẩm AI của Trung Quốc vì điều đó giúp họ đổi mới, xây dựng các sản phẩm tốt hơn, cung cấp dịch vụ rẻ hơn, và cho ra các đột phá khoa học.”
Ngoài ra, công nghệ AI và tính phổ cập của loại công nghệ này khiến cho lệnh cấm trở nên khó khăn bởi vì một “tập hợp công nghệ và kỹ thuật” do Trung Quốc hậu thuẫn đang được sử dụng rộng rãi.
Ông Gilding nói: “Đây là một vấn đề tinh vi và phức tạp hơn so với việc quyết định có nên cấm các công ty Trung Quốc tham gia mạng 5G hay không.”
Ông lấy ví dụ rằng mặc dù máy ảnh và thiết bị không người lái (drone) do CHND Trung Hoa sản xuất được đặt ở các vị trí nhạy cảm là một mối lo ngại chính đáng, nhưng khả năng làm tê liệt chuỗi cung ứng bằng cách truy cập vào các cần trục tại bến cảng lại gây ra hậu quả rất tàn khốc.
Ông lập luận: “Vì vậy, nhiệm vụ [của chúng ta] là phải xác định vị trí của mỗi sản phẩm này trên phạm vi từ mối đe dọa an ninh quốc gia đến sự khủng hoảng đạo đức. Và sau đó chọn ra những cuộc chiến nào thực sự quan trọng.”
Cần có các ‘Đội đỏ’ để đối phó với những mối đe dọa
Báo cáo [của ông Gilding] lập luận rằng các chính phủ dân chủ cần đưa ra một khuôn khổ ba giai đoạn để xác định, phân loại, và quản lý tất cả công nghệ AI mới nổi từ Trung Quốc.
Yếu tố quan trọng của quá trình này là thành lập các “đội đỏ” (Red Team) do chính phủ điều hành gồm các chuyên gia mạng được tuyển chọn từ các lĩnh vực tình báo và quốc phòng.
“Đội đỏ” là thuật ngữ thông tục để chỉ một nhóm chuyên gia an ninh mạng được ủy quyền mô phỏng cuộc tấn công giả định của đối thủ hoặc khai thác các khả năng để chống lại một tổ chức, có thể là một doanh nghiệp hoặc một cơ quan chính phủ.
Ông Gilding nói: “Đây là một thử nghiệm trong thế giới thực tế bởi vì mọi hoạt động tình báo đều tốn thời gian và tiền bạc, và một số điểm hiện diện trong một hệ sinh thái mục tiêu mang lại nhiều cơ hội hiệu quả và có thể mở rộng hơn những điểm khác.”
Tuệ Minh biên dịch
Quý vị tham khảo bản gốc từ The Epoch Times
