Gian khó khiến ta trưởng thành
Khó khăn trui rèn những phẩm chất đạo đức: chính trực, kiên trì và đức tin.
Có một câu trích dẫn đã trở nên phổ biến trên mạng xã hội trong những năm vừa qua. Dù người ta không rõ nguồn gốc của câu nói này nhưng sức lan tỏa nhanh chóng của câu trích dẫn trên là minh chứng cho tính hợp thời của nó. Câu trích dẫn này có nội dung, “Thời kỳ khó khăn tạo ra những người đàn ông mạnh mẽ. Những người đàn ông mạnh mẽ tạo ra thời gian êm đềm. Thời gian đêm đềm dung dưỡng những kẻ yếu nhược. Và những kẻ yếu nhược sẽ mang đến thời kỳ khó khăn”.
Nói cách khác, đó là một sự miêu tả vô cùng chính xác về những vòng lặp gồm những chu kỳ thịnh vượng và thoái trào của xã hội, và điều này luôn đúng trong suốt tiến trình lịch sử dài đằng đẵng. Câu trích dẫn này cũng đã từng được thốt lên bởi Cyrus Đại đế khi ông chinh phục vùng đất giàu có và trù phú của người Ba Tư. Thay vì chiếm giữ mảnh đất màu mỡ của kẻ thù mà mình vừa chinh phục, Cyrus lại chọn ở lại vùng đồi núi quê hương, ông cho rằng, “Vùng đất thuận lợi ra người yếu nhược; trái cây ngon và các chiến binh quả cảm không thể sinh ra từ cùng một loại đất.”
Thế kỷ 21 là khoảng thời gian mà thế hệ của chúng ta đang tận hưởng những thành quả từ tiền nhân. Và chúng ta bằng lòng với những thứ xa hoa và quá quen với sự trù phú. Vì vậy, ta hiếm khi đặt câu hỏi về nguồn gốc hoặc bản chất nhất của những thứ mà chúng ta đang có.
Chúng ta có những người thân đã sống qua thời kỳ khó khăn. Họ tiết kiệm từng đồng, họ vét từng mảnh thức ăn thừa, và họ luôn tỏ ra khó chịu về bất kỳ sự lãng phí nào. Có thể ta cảm thấy những hành vi của họ khá kỳ quặc, thậm chí là khôi hài, nhưng họ, hơn ai hết, biết rõ rằng sự thịnh vượng sẽ không mãi kéo dài. Và khi khó khăn đến, họ đã chuẩn bị sẵn sàng, trong khi những người đã quen với việc chi tiêu thoải mái sẽ không thể chấp nhận, không thể làm quen với sự thắt lưng buộc bụng.
Trong tình cảnh hiện tại, sẽ là khôn ngoan khi nhìn về những điều bất cập, những thứ khó tránh khỏi để ta bắt đầu thói quen tự kỷ luật, trước khi những khó khăn thật sự ập đến. Sự gan dạ, lòng kiên trì và sự bền bỉ là những kỹ năng có thể học được và được rèn luyện. Những đức tính này cho phép ta phát triển thịnh vượng bất kể những khó khăn hiện tại về mặt vật chất.
Can đảm và niềm tin
Chúng ta rất có thể phải sớm đối diện với sự kết thúc của những tháng ngày tươi đẹp. Đây không phải là một nhận định tiêu cực hay yếu thế. Ngược lại, qua gian khó, ta được tôi luyện và có cơ hội chứng minh rằng mình là những truyền nhân xứng đáng của những bậc cha anh lừng lẫy khi xưa. Tuy nhiên, để biến những con sóng lớn thành tự do và sự thịnh vượng đòi hỏi sự ngoan cường – thứ đang bị lãng quên bởi thế hệ những người trẻ ngày nay.
Khi phần lớn người dân dường như không nhận thức được mối đe dọa từ các biện pháp kiểm soát độc tài được sử dụng bởi các quốc gia dân chủ, xã hội sẽ phải trông chờ vào những cá nhân ngoan cường để khẳng định lại khái niệm nhân tính thông qua sự gia hộ của họ đối với sự thật và những điều ngay chính. Đây chính là bước đầu tiên và cũng là bước quan trọng nhất để phục hồi chu kỳ thịnh vượng của xã hội. Và đó là đặc trưng cơ bản của “những người mạnh mẽ” và cũng là hành động mang tính cách mạng quan trọng bậc nhất.
Alexander Solzhenitsyn, người sống sót bước ra từ trại tập trung thời Xô Viết và cũng là tác giả của tác phẩm “Quần đảo Gulag” đã tán thành với vai trò của những cá nhân trong việc chống lại chủ nghĩa độc tài: “Bạn có thể ra sức để sống cuộc sống của mình một cách chính trực. Và tôn chỉ sống của bạn nên như thế này: Tôi để những lời dối trá đi vào thế giới, tôi để nó huênh hoang và ngạo nghễ. Nhưng những lời dối trá đó không thể xuyên qua tôi”.
Trong thời đại ngày nay, rất nhiều sự thật đã trở thành những điều cấm kỵ và chỉ những thông tin đã qua kiểm duyệt mới đến được với công chúng. Khi ấy, những cá nhân dám bóc trần sự thật phải là những người rất mạnh mẽ và bản lĩnh trong thời kỳ khó khăn này. Thực hiện những hành động đứng đắn và liêm khiết trước những áp lực từ bên ngoài không phải là điều mà ai cũng làm được.
Thế kỷ 20 là kỷ nguyên đầy rẫy những câu chuyện điển hình về sự kiểm soát mang tính độc tài và về những ví dụ về những kẻ chuyên chế trên vũ đài thế giới. Hãy nhận thức rằng khuynh hướng độc tài này nằm trong chính ADN của mỗi con người, và nó chỉ chực chờ để sẵn sàng triển hiện, trừ phi nó bị ngăn cản bởi những cá nhân có đầu óc sáng suốt và lòng can đảm, những người sẵn sàng chấp nhận những thách thức của thời đại, những người được trao cơ hội để trở thành “những người đàn ông mạnh mẽ,” để mở ra làn sóng thịnh vượng tiếp theo. Lòng dũng cảm có sức lan truyền và những tác động của những người mạnh mẽ ấy cũng như đuốc mồi thắp lên ngọn lửa của sự thay đổi xã hội từ bên trong.
Như Solzhenitsyn đã nhắc nhở chúng ta, “Sự can đảm của một người được thể hiện ra ngoài khi anh ta không thỏa hiệp với những điều dối trá”.
Cuối cùng, sự chính trực, lòng nhẫn nại và đức tin là những thuộc tính xứng đáng để một người phải nỗ lực rèn luyện để tồn tại trên chính tinh cầu này. Tuy nhiên, những đức tính này không thể được tôi luyện trong những thời khắc lúc bình yên, vì thế chúng ta nên biết ơn khi những khó khăn ập đến, vì vô tình chúng trao cho ta cơ hội để mài giũa những phẩm chất quý giá này.
Ngài Jordan Peterson, một người ngưỡng mộ Solzhenitsyn, đã thúc giục thế hệ trẻ ngày nay tìm lại sức mạnh của chính mình để vượt trên sự tầm thường nhằm bảo vệ sự tự do mà khó khăn lắm cha ông ta mới giành được. Nhiều đoạn trong tác phẩm “12 Rules for Life” của ông có đề cập đến các cuộc chiến lẫn bên trong và bên ngoài của mỗi cá nhân trong kỷ nguyên mới.
Ông viết, “Đứng thẳng lưng đồng nghĩa với việc chấp nhận gánh vác những trách nhiệm to lớn của cuộc sống với đôi mắt mở to. Điều này đòi hỏi bạn phải quả quyết một cách có chủ đích để cải biến sự hỗn loạn, để biến những cơ hội trong chính sự hỗn loạn thành sự thật, thành trật tự!”
Ryan Moffatt là một nhà báo sống ở Vancouver.
Song Ngư biên dịch
Quý vị tham khảo bản gốc từ The Epoch Times
Xem thêm:
