Các bà mẹ, đừng để chàng cao bồi của bạn lớn lên vẫn là những em bé
Lịch sử cho thấy rất nhiều bà mẹ nuôi dạy con trai của mình bước vào cuộc sống đầy khó khăn.
Ca khúc “Mamas Don’t Let Your Babies Grow Up to Be Cowboys,” đã trở thành một bản hit đình đám vào năm 1978, được thể hiện bởi danh ca Willie Nelson và Waylon Jennings và do Ed và Patsy Bruce sáng tác. Lời bài hát cảnh báo các bà mẹ chống lại cuộc sống cao bồi:
Các bà mẹ, đừng để con bạn lớn lên thành cao bồi
Đừng để chúng chơi guitar hay lái những chiếc xe tải cũ
Hãy để chúng là bác sĩ và luật sư hay những nghề tương tự
Các bà mẹ, đừng để con bạn lớn lên thành cao bồi
Vì chúng sẽ không bao giờ ở nhà và chúng luôn cô đơn
Kể cả khi ở bên cạnh người chúng yêu thương.
Nhưng tại The Epoch Times và trong các ấn phẩm khác, tôi đã viết về sự cần thiết của người đàn ông — những người cha, huấn luyện viên, giáo viên, mục sư và những người cố vấn — khi tham gia vào giáo dục lối sống cho nam thanh niên. Vài năm trước, tôi đã đề cập đến chủ đề tương tự này trong cuốn sách “Phim ảnh tạo nên người đàn ông: Cẩm nang Hollywood về cuộc sống, tình yêu và đức tin cho những chàng trai trẻ”, cuốn sách được viết dưới góc nhìn từ nhiều bộ phim, có thể đóng vai trò như một người cố vấn, một người hướng dẫn cách ứng xử cho các bạn trẻ đang trong độ tuổi trưởng thành.
Giống như nhiều tác giả khác, tôi viết đề tài này để ứng phó với nạn dịch đang ngày càng ảnh hưởng đến văn hóa của chúng ta, đó là sự thiếu vắng vai trò của người cha trong gia đình. Không có mẫu hình người đàn ông, đặc biệt là người cha, nhiều nam thanh niên biểu hiện vẻ thiếu nam tính. Kết quả là các em thường xuyên bỏ học, trốn tránh các cam kết, sống không có mục tiêu hoặc mục đích, và thay vì hướng tới tuổi trưởng thành, các em lại dành cả tuổi thanh xuân để tìm kiếm niềm vui và giải trí. Có cậu bé 12 tuổi dành nhiều thời giờ mỗi ngày chơi trò chơi điện tử và vẫn cứ tiếp diễn lối sống như vậy trong 15 năm tiếp theo.
Chúng ta cần những hình mẫu người đàn ông tốt để chỉ bảo các chàng trai trẻ đến tuổi trưởng thành.
Còn các bà mẹ thì sao? Họ có thể đóng vai trò gì trong việc phát triển sức mạnh và sự nam tính cần có của con trai mình?
Một thế hệ trẻ mỏng manh như bông tuyết
Gần đây, tôi nghe một người phụ nữ trong quán cà phê nơi tôi thỉnh thoảng ngồi viết, thể hiện sự thất vọng lẫn ngạc nhiên của cô về một trong những nhân viên của cô ấy. Cô nói về một cậu thanh niên 20 tuổi, đã đưa mẹ cậu ấy đến chỗ làm để thảo luận về những vấn đề mà con trai bà ấy đang gặp phải trong công việc.
Thật không tốt.
Hầu hết chúng ta đã từng nghe nói về những “bà mẹ trực thăng”, những người gọi đến các giáo sư hoặc quản trị viên của các đại học để phản đối việc con trai họ bị điểm kém hoặc bị kỷ luật. Một số thanh niên này đã đủ tuổi để mua bia, lái ô tô và nhập ngũ, nhưng phải dựa vào mẹ đấu tranh thay cho mình.
Khi chúng ta coi những người lớn đến tuổi người trưởng thành là trẻ em, chúng ta đang tạo ra thứ mà C.S. Lewis gọi là “người đàn ông không có ngực”. (Ý tưởng này để tượng trưng cho những con người thiếu thứ mà Lewis coi là “tình cảm đúng đắn” hoặc cảm xúc phù hợp với lý luận logic).
Đàn ông và người mẹ mạnh mẽ
Mặt khác, lịch sử cổ đại lẫn hiện đại cho thấy một đội ngũ các bà mẹ đã nuôi dạy con trai của mình bước vào cuộc sống đầy khó khăn.
Khi những người con trai hành quân ra trận, các bà mẹ Spartan đã kêu gọi các con: “Hãy trở về cùng với chiếc khiên của con” hoặc “Hãy trở về trên chiếc khiên của con”, nghĩa là hãy trở về trong danh dự nếu còn sống hoặc hãy hy sinh một cách dũng cảm.
Thời La Mã Cổ đại, bà Cornelia coi hai cậu con trai của mình như những viên ngọc quý và nuôi dạy chúng trở thành những chiến binh ái quốc. Người mẹ góa bụa của Andrew Jackson đã nuôi dạy con trai mình trở nên rắn rỏi, bà nói với con những lời cuối cùng: “Con sẽ phải đi con đường của riêng mình” và “Hãy luôn giữ vững bản lĩnh đàn ông.” Sau này Jackson đã nói về mẹ của mình, “Bà hiền lành như chú chim bồ câu và dũng cảm như một con sư tử. Những lời cuối cùng của mẹ đã trở thành quy tắc sống của tôi.”
Thời đại ngày nay, chúng ta cũng thường thấy nhiều người đàn ông ghi ơn mẹ mình vì bà đã truyền dạy cho họ đức tính của một người đàn ông.
Đến đây, chúng ta hãy tham khảo câu chuyện của bác sĩ giải phẫu thần kinh nhi khoa nổi tiếng và hiện đang là thư ký của Bộ Phát triển Đô thị và Nhà ở, Ben Carson, người đã kể lại trong cuốn tự truyện của mình về người mẹ học vấn thấp và luôn phải làm việc. Bà nhất quyết yêu cầu ông và người anh trai của ông đọc sách nhiều giờ mỗi ngày, hạn chế thời gian xem TV và không ra khỏi khu phố nghèo nơi họ sinh sống.
Nhờ những nỗ lực của mẹ, ông Carson đã theo học các trường đại học danh tiếng và được Thư viện Quốc hội Hoa Kỳ chọn là một trong những “Huyền thoại sống”.
Hồi tưởng
Sau khi bố mẹ tôi ly hôn vào năm 1974, mẹ tôi đưa ba người em của tôi từ Florida đến Winston-Salem, North Carolina, nơi bà làm quản lý văn phòng cho Nhà thờ Moravian và tiếp tục nuôi dạy các con. Chưa bao giờ tôi nghe mẹ phàn nàn về số phận mà cuộc sống đã an bài cho bà. Bà đã một tay chăm bẵm đứa con trai út, em trai tôi, từ năm 10 tuổi cho đến khi cậu ấy tốt nghiệp trung học và sống xa gia đình. Bà đã truyền dạy cho cậu ấy những bài học như: Nói lời chân thật, làm việc chăm chỉ, đối xử tốt với mọi người bất cứ khi nào có thể và đi một con đường riêng.
Đối với tôi, một trong những bài học quan trọng nhất mẹ truyền cho tôi về bản lĩnh đàn ông là khi mẹ phải đối diện với cái chết. Các bác sĩ chẩn đoán mẹ bị ung thư gan, bà bình thản chấp nhận bản án tử hình sẽ đến trong hai tháng, mời bạn bè đến nhà nói lời tạm biệt, vẫn duy trì khiếu hài hước và không bao giờ hỏi “Tại sao lại là tôi?” Mẹ mất trên giường ngủ của bà, vây xung quanh là các con, một số con dâu, con rể và các cháu với tâm thái bình yên và dũng cảm đến giây phút cuối cùng.
Mẹ tôi đã dạy tôi cách qua đời như một người đàn ông.
Giải pháp ở ngay tầm tay
Mặc dù nền văn hóa của chúng ta thực sự cần đàn ông tham gia vào việc nuôi dạy các bé trai, nhưng nếu chúng ta muốn khôi phục bản lĩnh đàn ông, chúng ta cần sự giúp đỡ của cả phụ nữ.
Chúng ta cần những người mẹ, người bà, người cô, người chị và bạn bè khuyến khích các bé trai và nam thanh niên cư xử đúng mực, đối xử với người khác phái và những người bất hạnh với tinh thần hiệp sĩ, nói lời chân thật ngay cả khi phải chịu hậu quả thảm khốc, để các em biết bảo vệ những người thân yêu, để mơ ước, làm việc chăm chỉ và đạt được những điều mình muốn.
Một số phụ nữ tôi biết, đã kết hôn và hiện sống đơn thân, muốn dạy con trai họ những bài học này và giúp chúng trở thành những người đàn ông, nhưng họ cảm thấy mất phương hướng. Các bà mẹ khá thuận lợi trong việc đáp ứng các nhu cầu và giải đáp thắc mắc cho con gái nhưng lại bối rối trước các trò thô bạo của con trai.
Các bà mẹ có thể tham khảo hai nguồn thông tin dưới đây để hỗ trợ việc giải quyết các vấn đề của con trai mình:
Cuốn sách “Bộ luật của miền Tây” (Code of the West) được đăng trên website Cowboy Ethics. Jim Owen, người đã viết hai cuốn sách về chủ đề này, mang đến cho người đọc những điểm nổi bật của bộ quy tắc, bao gồm những lời khuyên như: “Sống mỗi ngày với lòng can đảm”, “Hãy tự hào về công việc của bạn”, “Kể ít, nói nhiều” và “Hãy nhớ rằng một số thứ không phải để bán.”
Trong phần giới thiệu của cuốn sách “Đạo đức cao bồi” (Cowboy Ethics), Owen chỉ ra rằng một quy tắc ứng xử bất thành văn hơi phức tạp đã phổ biến ở miền Tây Cổ xưa: “Mặt khác, đạo đức cao bồi đơn giản hơn nhiều. Biết đúng sai, tuân theo Quy tắc Vàng và sẵn sàng làm việc chăm chỉ sẽ giúp bạn đi một chặng đường dài.”
Nội dung được đề cập nhiều hơn nữa trên website TheArtOfManliness.com. Website được lập ra bởi Brett và Kate McKay, nội dung trên trang web và những cuốn sách mà cặp vợ chồng này viết đã khai thác hàng trăm chủ đề liên quan đến đàn ông. Từ cắm trại đến nghi thức tiệc tối, từ những đức tính tốt đẹp mà người đàn ông rèn giũa xuyên suốt lịch sử đến những bài học qua phẩm chất của người lính, người công nhân và luật sư. McKays và nhân viên của họ xuất bản các bài báo nhằm thúc đẩy ý tưởng bồi dưỡng nhân cách tuổi trưởng thành đích thực cho nam thanh niên.
Tại website The Art of Manliness, dù trang này chủ yếu dành cho độc giả nam, nhưng các bà mẹ muốn tìm kiếm thông tin chi tiết về cách nuôi dạy các chàng trai trở thành người đàn ông đích thực cũng nên tham khảo.
Bàn tay đưa nôi
Tiêu đề phụ trên có thể gợi nhớ đến câu châm ngôn đầy đủ: “Bàn tay đưa nôi là bàn tay thống trị thế giới.”
Chắc chắn, nhiều vĩ nhân đã công nhận và tin tưởng câu châm ngôn này. Như George Washington, ông từng nói: “Tôi nợ mẹ tôi cả cuộc đời. Tất cả sự thành công mà tôi có được là nhờ sự giáo dục đạo đức, trí tuệ và thể chất tôi nhận được từ mẹ.” Abraham Lincoln đã làm theo những lời này: “Tất cả những gì tôi có, hoặc hy vọng trở thành, tôi nợ người mẹ thiên thần của tôi.”
Những người đàn ông tốt và mạnh mẽ là thành quả chung sức nuôi dạy của cả phái nam và phái nữ. Chúng ta cần những người đàn ông đó bây giờ, hơn bao hết và phái nữ có thể hỗ trợ uốn nắn họ. Như Ralph Waldo Emerson, cha ông qua đời khi ông mới 8 tuổi, ông biết ơn mẹ mình suốt đời vì những ảnh hưởng của bà – dì Mary – và cả những người phụ nữ khác giúp ông phát triển sự nghiệp thành công. Ông gói gọn cảm xúc của mình bằng những từ mà đến nay vẫn còn nổi tiếng: “Người đàn ông như thế nào là do mẹ của họ nhào nặn ra.”
Nếu chúng ta muốn có những người đàn ông tốt, chúng ta cũng cần phải có những người phụ nữ tốt.
Ồ, các mẹ, còn một điều nữa: Quý vị có thể nuôi dạy con trai của mình trở thành “bác sĩ và luật sư, v.v.” Nhưng hãy để một chút chất cao bồi trong trái tim của chúng.
Chính chút chất cao bồi đó sẽ giúp con trai quý vị trở thành một người đàn ông.
Jeff Minick
Minh Vi biên dịch
