Hoa Kỳ và Philippines liên minh chống lại Trung Quốc
Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ đe dọa sẽ kích hoạt hiệp ước phòng thủ sau các hành động khiêu khích của Hải cảnh Trung Quốc
Khi căng thẳng leo thang giữa Trung Quốc và Philippines về các đảo và chủ quyền ở Biển Đông, chính phủ Tổng thống Biden đã vạch rõ ra một ranh giới.
Phản hồi về các cuộc đối đầu giữa các tàu Hải cảnh Trung Quốc và Philippines trong vùng đặc quyền kinh tế của Philippines (EEZ), một phát ngôn viên của Bộ Ngoại giao cho biết hôm 29/04 rằng bất kỳ việc khai hỏa nào vào các tàu Tuần duyên Philippines sẽ kích hoạt một hiệp ước phòng thủ.
Tuyên bố của phát ngôn viên này cho biết, “Hoa Kỳ sát cánh với đồng minh Philippines trong việc duy trì trật tự hàng hải quốc tế dựa trên luật lệ và tái khẳng định rằng một cuộc tấn công vũ trang ở Thái Bình Dương, bao gồm cả ở Biển Đông, nhắm vào các lực lượng vũ trang, tàu công vụ, hoặc phi cơ của Philippines, bao gồm cả tàu và phi cơ của Lực lượng Tuần duyên, sẽ kích hoạt các cam kết phòng thủ chung của Hoa Kỳ theo Điều IV của Hiệp ước Phòng thủ Chung năm 1951 giữa Hoa Kỳ và Philippines.”
Các cuộc tấn công như vậy được cho là đã xảy ra nhiều lần. Hồi tháng Hai, Philippines đã công bố video bằng chứng về việc tàu Hải cảnh Trung Quốc bắn tia laser cấp độ quân sự vào Lực lượng Tuần duyên Philippines. Kể từ năm 1995, Trung Quốc đã chiếm đóng lãnh thổ của Philippines tại Đá Vành Khăn (Mischief Reef) ở Biển Đông, chưa kể nhiều đảo nhân tạo khác nằm trong vùng đặc quyền kinh tế của Philippines.
Điều IV của hiệp ước bảo vệ chung này quy định: “Mỗi Bên thừa nhận rằng một cuộc tấn công vũ trang ở Khu vực Thái Bình Dương nhắm vào bất kỳ một bên nào trong các bên sẽ gây nguy hiểm cho hòa bình và an toàn của chính mình và tuyên bố rằng họ sẽ hành động để đối phó với những nguy cơ chung theo quy trình hiến pháp của mình. Bất kỳ cuộc tấn công vũ trang nào như vậy cùng tất cả các biện pháp được thực hiện do hậu quả của cuộc tấn công đó sẽ được báo cáo ngay lập tức cho Hội đồng Bảo an Liên Hiệp Quốc. Những biện pháp đó sẽ chấm dứt khi Hội đồng Bảo an đã thực hiện các biện pháp cần thiết để khôi phục và duy trì hòa bình và an ninh quốc tế.”
Do đó, các lực lượng quân sự của Hoa Kỳ có thể được huy động để bảo vệ các tàu tuần duyên của Philippines khỏi các tàu của hải cảnh, hải quân, hoặc dân quân biển Trung Quốc, tất cả đều nằm dưới sự chỉ huy của Hải quân Quân Giải phóng Nhân dân (PLA).
Vì Trung Quốc và Nga có khả năng sẽ phủ quyết bất kỳ hành động nào của Hội đồng Bảo an Liên Hiệp Quốc nhằm bảo vệ Philippines, do đó còn chưa rõ liệu Hoa Kỳ và một liên minh gồm các quốc gia sẵn sàng — với Vương quốc Anh, Nhật Bản, và Úc là những bên tham gia tiềm năng — có bảo vệ Philippines trước hành động gây hấn đang diễn ra của PLA hay không.
Việc đề cập đến hiệp ước phòng thủ trong phát ngôn của Bộ Ngoại giao Mỹ là một sự leo thang đáng chú ý trong vấn đề Biển Đông mà ít hãng truyền thông đưa tin đầy đủ, và một điều nữa là tân tổng thống Philippines, ông “Bongbong” Ferdinand Marcos, Jr., sẽ có nhiều mối quan hệ quốc phòng chặt chẽ hơn với Hoa Kỳ so với người tiền nhiệm khó tính của ông, ông Rodrigo Duterte.
Người tiền nhiệm, ông Rodrigo Duterte, nổi tiếng là đã phá vỡ mối bang giao với Hoa Kỳ để chuyển hướng Philippines về phía Trung Quốc và xin khoản vay phát triển trị giá 180 tỷ USD. Tuy nhiên, chỉ có 422 triệu USD được thông qua, điều này khiến các nhà ủng hộ Trung Quốc của nước này thất vọng và có khả năng khiến cử tri Philippines mất niềm tin về bất kỳ hy vọng nào về việc Trung Quốc đối xử hữu hảo với Philippines.
Ông Marcos đã tăng cường độ các cuộc tập trận quân sự chung với Hoa Kỳ. Hôm 28/04, 18,000 quân của Hoa Kỳ và Philippines đã hoàn thành cuộc tập trận quân sự kéo dài ba tuần, đây là cuộc tập trận lớn nhất từ trước đến nay giữa các đồng minh này.
Trước đó cũng trong tháng Tư (2023), Hoa Kỳ và Philippines đã công bố bốn địa điểm quân sự mới của Mỹ ở Philippines, bao gồm trên đảo Palawan, tiếp giáp với Biển Đông và hai địa điểm ở miền bắc Philippines gần Đài Loan. Hai địa điểm phía bắc sẽ cung cấp hỗ trợ hải quân và không quân cho các lực lượng luân phiên của Hoa Kỳ, điều này sẽ giúp ngăn chặn một cuộc xâm lược Đài Loan của Trung Quốc.
Địa điểm thứ tư nằm ở trung tâm Luzon, phía bắc Manila, có thể hỗ trợ cho hai địa điểm phía bắc và giúp tái khởi động chiến dịch của ông Marcos nhằm đối phó với quân du kích cộng sản địa phương đã tiến hành cuộc chiến kéo dài 50 năm chống lại Manila.
Việc Đảng Cộng sản Trung Quốc thất hứa, xâm lược lãnh thổ đối với hầu hết các nước láng giềng và tuyên bố bá chủ khu vực ở châu Á đang gây ra một cuộc chạy đua vũ trang không chỉ giữa Hoa Kỳ và Trung Quốc, mà còn giữa các nước láng giềng của Trung Quốc, những nước đang cố gắng ngăn chặn Trung Quốc có hành động xâm phạm lãnh thổ thêm nữa thông qua hợp tác quốc phòng chặt chẽ hơn. Nhật Bản, Ấn Độ, Bhutan, Việt Nam, Indonesia, Malaysia, Brunei, và Đài Loan cũng có tranh chấp lãnh thổ với Trung Quốc.
Tham vọng của ĐCSTQ trong việc xem mình như một bá chủ khu vực bằng cách loại bỏ các siêu cường khác ra khỏi châu Á đã được thể hiện trong phản ứng của nhà cầm quyền này đối với thông cáo của Bộ Ngoại giao Mỹ.
Hôm 30/04, phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc đã đưa ra một tuyên bố bằng văn bản nói rằng: “Là một quốc gia bên ngoài khu vực, Hoa Kỳ không được can thiệp vào vấn đề Biển Đông hoặc sử dụng vấn đề Biển Đông để gây bất hòa giữa các quốc gia trong khu vực.”
Bắc Kinh và Moscow đang cố gắng khẳng định rằng họ có phạm vi ảnh hưởng — giống như phạm vi ảnh hưởng mà Hoa Kỳ đã từng có trong thế kỷ 19 đối với khu vực Mỹ Latinh — để ngăn cản sự tham gia của Hoa Kỳ và Liên minh Âu Châu ở châu Á hoặc các nước cộng hòa thuộc Liên Xô cũ. Một số quan chức và nhà phân tích của họ thậm chí sẽ tuyên bố rằng các quốc gia trong các khu vực này thiếu chủ quyền khi quyền lực khu vực tập trung ở Bắc Kinh và Moscow.
Nhưng các quốc gia trong các khu vực này lại nghĩ khác, và họ được luật pháp quốc tế cũng như sức mạnh quân sự và kinh tế của Hoa Kỳ, Liên minh Âu Châu, và các đồng minh như Nhật Bản và Nam Hàn ủng hộ. Chừng nào Bắc Kinh và Moscow không hối lộ để giành chiến thắng, các nền dân chủ trên thế giới có thể và phải chống lại nỗ lực của họ để giành quyền bá chủ khu vực, vốn có thể biến thành chiến tranh giành quyền bá chủ toàn cầu tại một thời điểm nào đó trong tương lai.
Một nền hòa bình lâu dài chỉ có thể đạt được khi Moscow và Bắc Kinh dân chủ hóa và do đó trở thành một phần của những người ủng hộ hòa bình, dân chủ, và nhân quyền trên toàn cầu thay vì là những kẻ chống lại chính các giá trị này.
Gia Kỳ biên dịch
Quý vị tham khảo bản gốc từ The Epoch Times
