Một đức hạnh của người La Mã: Pietas
Chữ đạo đức của chúng ta có nguồn gốc từ chữ “pietas” trong tiếng Latin, từ ngữ mà chúng ta thường liên tưởng đến một niềm tin tôn giáo.
Tuy nhiên, đối với người La mã, Pietas còn có ý nghĩa sâu sắc hơn nhiều. Nội hàm của nó không chỉ có niềm tôn trọng và kính ngưỡng đối với các vị Thần, mà còn là với cả đất nước, phong tục tập quán, văn hóa, và gia đình, đặc biệt là đối với cha mẹ.
Pietas liên quan đến tất cả mọi thứ về trách nhiệm của một con người, đặc biệt là trong việc chăm sóc cho cha và mẹ. Tình yêu và lòng biết ơn cũng là một phần của Pietas. Một người thực hành Pietas sẽ làm tăng thêm giá trị và phẩm giá của chính bản thân mình.
Đức tính Pietas quan trọng đối với người La mã đến nỗi họ đã tôn vinh Pietas như một vị nữ Thần, là một hiện thân của Thần về bổn phận, lòng trung thành và danh dự.
Trong sử thi “Aeneid” của tác giả Virgil, vị anh hùng trong bài thơ sử thi đó thường được miêu tả như là Pius Aeneas, hoặc là Pious Aeneas – danh xưng dành để tôn kính các vị thần khác nhau cũng như để thể hiện sự quan tâm cho gia đình của chàng.
Lấy ví dụ, khi trốn chạy khỏi thành Troy sau khi bị quân Hy Lạp đánh chiếm, Aeneas đã cõng người cha già của mình trên lưng trong khi dắt tay đứa con trai nhỏ của mình. Đó là một hành động minh họa cho niềm tôn kính của chàng với quá khứ, cùng những hy vọng về tương lai.
Hàng thế kỷ trôi qua, đặc biệt trong suốt những năm của nền Cộng hòa, các bậc cha mẹ người La mã đã dạy con cái của họ về những giá trị về Pietas, đó là một lý do khiến cho một thị trấn trên sông Tiber trở thành một trong những thành phố lộng lẫy nhất thế giới thời kỳ cổ đại.
Rất nhiều bậc tiền nhân của chúng ta đã thực hành các giá trị của Pietas theo phiên bản Hoa Kỳ, săn sóc cho những người thân yêu, vinh danh tổ quốc, kỷ niệm các quyền tự do của họ vào Ngày Độc Lập, và đối xử với những người xung quanh bằng phẩm giá mà họ xứng đáng được nhận.
Và nếu như chúng ta dừng lại và quan sát một cách cẩn thận, thậm chí là ngày nay trong thời kỳ dịch bệnh, bạo loạn, và cuộc bầu cử tổng thống này, chúng ta sẽ thấy luôn có rất nhiều người vẫn đi theo con đường giá trị nhân phẩm Pietas.
Và họ chính là trụ cột của nền văn hóa của chúng ta ngày nay.
Ông Jeff Minick có bốn người con và rất nhiều cháu đang ở tuổi lớn. Trong 20 năm, ông đã dạy lịch sử, văn học, và ngôn ngữ Latin cho các học sinh tại Asheville, Bắc Carolina. Ông là tác giả của hai cuốn tiểu thuyết có nhan đề “Amanda Bell” và “Dust on Their Wings,” và hai tác phẩm hiện thực có nhan đề “Learning as I Go” and “Movies Make the Man.” Hiện tại, ông sống và làm việc tại Front Royal, Virginia. Quý vị có thể theo dõi ông tại trang JeffMinick.com.
Hoàng Long biên dịch
Quý vị tham khảo bản gốc từ The Epoch Times
Xem thêm:
