Nội Mông bắt buộc dạy học bằng tiếng Hán, biểu tình lớn rầm rộ vượt biên giới Trung Quốc
Các cuộc biểu tình đã nổ ra khắp khu vực Nội Mông của Trung Quốc khi hàng nghìn người dân tộc Mông Cổ tức giận vì chính sách mới của Trung Cộng yêu cầu các lớp học ở các trường tiểu học và trung học được dạy bằng tiếng Quan Thoại, là phương ngữ và ngôn ngữ chính thức được sử dụng bởi đa số dân tộc Hán, bởi đây có thể là bước đi nhằm loại bỏ hoàn toàn tiếng Mông Cổ khỏi ngôn ngữ giảng dạy.
Những khung cảnh này diễn ra trong suốt những ngày gần đây: hàng chục học sinh mặc đồng phục xanh trắng đã vượt qua hàng rào của cảnh sát để tẩy chay trường học, trong khi phụ huynh của họ cổ vũ từ phía bên kia. Các giáo viên đình công, phớt lờ những lời đe dọa sẽ mất hợp đồng. Các nghệ sĩ mặc trang phục truyền thống và chơi các nhạc cụ truyền thống trên đường phố, hát các bài hát bằng tiếng mẹ đẻ của họ. Hàng trăm người đã ký một bản kiến nghị kêu gọi loại bỏ chính sách này.
Nội Mông, nơi sinh sống của hàng triệu người Mông Cổ, là một trong sáu khu vực mà Trung Cộng nhắm đến để chuẩn hóa chương trình giảng dạy ở trường học, với các quy định mới có hiệu lực từ ngày 1/9.
Một thông báo ngày 28/8 từ chính quyền Nội Mông cho biết sách giáo khoa sẽ “phản ánh ý chí của Đảng [Cộng sản Trung Quốc]” và trở thành “phương tiện quan trọng để giải quyết vấn đề cơ bản là ai và làm thế nào để giáo dưỡng nhân dân”.
Xói mòn văn hóa
Trong nhiều thập kỷ, Trung Cộng đã ban hành các chính sách như giáo dục song ngữ để đưa các dân tộc thiểu số, đặc biệt là người Tây Tạng và người Duy Ngô Nhĩ, vào sự kiểm soát chính trị của chế độ này.
Trong khi các quan chức nói rằng họ sẽ áp dụng biện pháp này trong vòng ba năm và sẽ chỉ ảnh hưởng đến ba môn học ở trường là văn học, chính trị và lịch sử, thì người dân địa phương lo ngại rằng sự thay đổi này sẽ cho phép chính quyền xóa dần ngôn ngữ của họ, và cùng với đó, là bản sắc văn hóa độc đáo của họ cũng sẽ biến mất.
Cô Bajnaa (bí danh) từ Xilingol đã nhìn thấy điều này ở chính đứa con của mình, đứa trẻ học ở một trường dạy bằng tiếng Quan Thoại là ngôn ngữ chính trong những năm đầu. Hiện nay lên cao đẳng, con của cô có thể hiểu và nói một số từ Mông Cổ cơ bản, nhưng gặp khó khăn với việc đọc và viết.
“Không có tiếng mẹ đẻ, sắc tộc của chúng ta sẽ không còn tồn tại”, chủ doanh nghiệp nhỏ Bayrmaa (bí danh) từ thành phố Hulunbuir, người thông thạo cả tiếng Quan Thoại và tiếng Mông Cổ, nói với The Epoch Times. Cô nói, học tiếng Mông Cổ trong chương trình giảng dạy theo ngôn ngữ chính là tiếng Quan Thoại sẽ khiến tiếng Mông Cổ trở thành ngôn ngữ thứ hai, cản trở trẻ em hiểu biết về lịch sử và văn hóa của chúng.
Cô đã bật khóc khi cân nhắc liệu cộng đồng người Mông Cổ còn có thể tồn tại qua sự xói mòn văn hóa liên tục hay không. “Con cái chúng ta sẽ ra sao?”.
‘Là người Mông Cổ cho đến lúc lìa đời’
Tại khắp nơi, các bậc cha mẹ đã đưa con cái của họ rời trường trở về nhà, nói rằng họ sẽ không đưa chúng trở lại trường cho đến khi chính phủ đáp ứng yêu cầu của họ. Một số giáo viên người Mông Cổ đã từ chức.
Video được chia sẻ trên mạng cho thấy các học sinh Mông Cổ hét lên: “Tiếng Mông Cổ là tiếng mẹ đẻ của chúng tôi. Chúng tôi là người Mông Cổ cho đến lúc lìa đời!” Trong một trường hợp khác, một cô gái trẻ tuyên bố rằng cô ấy muốn “chăn gia súc của tôi còn hơn là đi học ở một trường học Trung Quốc”.
Cô Onon (bí danh), một sinh viên ở Xinlingo, đang làm luận án tiến sĩ bằng tiếng Mông Cổ, cho biết hầu hết các trường học trong khu vực, từ mẫu giáo đến trung học, đã hoãn khai giảng một tuần.
Cô nói trong một cuộc phỏng vấn: “Thái độ mà chúng tôi kiên trì là không gửi con trở lại trường, chứ không vi phạm pháp luật. Chúng tôi sẽ cố gắng bảo tồn ngôn ngữ và văn hóa của mình, bằng bất cứ giá nào.”
Tìm hiểu về lịch sử Mông Cổ khiến cô tự hào hơn về nền văn hóa của mình. Cô nói, “Chữ viết của người Mông Cổ là loại chữ duy nhất trên thế giới được viết theo chiều dọc.”
Theo Trung tâm Thông tin Nhân quyền Miền Nam Mông Cổ có trụ sở tại New York, hàng trăm người đã bị bắt hoặc bị giám sát tại gia vì hoạt động phản đối. Các bài đăng trên mạng xã hội ở Trung Quốc thảo luận về chính sách giáo dục mới hoặc bày tỏ sự ủng hộ đối với tiếng Mông Cổ cũng nhanh chóng biến mất sau khi xuất hiện. Một số người bị thương trong các cuộc ẩu đả với cảnh sát địa phương. Tuy nhiên, nhiều người dường như vẫn quyết tâm tiếp tục cuộc chiến của họ.
Cô Ulaantuyaa, một giáo viên của Zaruud Banner, đã trải qua ít nhất 11 giờ tại đồn cảnh sát. Sau khi được trả tự do, cô đã đối mặt với các sĩ quan mặc thường phục, những người nói với cô rằng cô không được “thúc đẩy năng lượng tích cực” về chủ đề giáo dục song ngữ trong các bài đăng trên mạng xã hội của mình.
“Năng lượng tích cực là gì?” Cô giáo vặn lại. “Bảo vệ ngôn ngữ mẹ đẻ của chúng ta là [thúc đẩy] ‘năng lượng tích cực.’”
Anh Anaraa (bí danh), đến từ Horquin, gần đây đã cùng với khoảng 200 phụ huynh tập trung trước Trường tiểu học số 1 Shebotu để đưa cháu trai của mình về nhà, sau khi nhà trường từ chối cho học sinh rời đi. Anh và một vài người khác cầm biểu ngữ có nội dung: “Chúng tôi là người Mông Cổ. Chúng tôi muốn học tiếng Mông Cổ.” Cảnh sát đã bắt giữ ít nhất ba người, nhưng sau đó đã thả họ, anh nói với The Epoch Times.
Anh nói: “Nếu chính sách này được thực hiện, trong vòng 10 năm, dân tộc Mông Cổ của chúng tôi sẽ chỉ tồn tại trên danh nghĩa.”
“Trừ khi chính phủ có thể thông báo một chính sách xoa dịu được công chúng, nếu không các cuộc biểu tình lẻ tẻ có thể sẽ tiếp diễn và học sinh sẽ không trở lại lớp học”, cô Bajnaa nói, đồng thời nhấn mạnh rằng các gia đình Mông Cổ có thể chọn cho con học tại nhà.
Tác giả: Eva Fu
Biên dich: Anh Thơ
