AMBER YANG & HARRY MCKENNEL

Có dễ giảm cân hơn trong mùa đông không? Hoặc có thể tăng cân vì ăn kem? Thói quen hàng ngày nào làm bạn béo phì? Để có vòng eo thon nhỏ có khó không? Bác sĩ Trung y Đài Loan sẽ trả lời những câu hỏi trên.

Câu hỏi 1: Giảm cân vào mùa đông có tốt hơn không?

Mùa đông lạnh không chỉ khiến người ta ít tập thể dục hơn mà còn làm tăng sự thèm ăn để nạp đầy năng lượng. Nhưng Trung y tin rằng mùa đông là thời điểm tốt để giảm cân. Bác sĩ Yu Yawen từ Phòng khám Trung y Royal Jade ở Đài Loan cho biết, vào mùa đông, khí huyết lưu chuyển vào bên trong, kích hoạt các cơ quan nội tạng và tăng tốc độ trao đổi chất của cơ thể.

Trung y cho rằng khí là “nguồn năng lượng thiết yếu” cấu thành sự sống bên trong cơ thể, và nói chung chỉ những chất bổ sung dưỡng chất cho cơ thể tương tự như máu. Khí và huyết tương trợ lẫn nhau, lưu chuyển khắp cơ thể, nuôi dưỡng các cơ quan và mô và duy trì sự sống của cơ thể người.

Một nghiên cứu được công bố trên tập san Diabetes (Bệnh tiểu đường) năm 2009 đã tìm ra rằng trong thời tiết lạnh, cơ thể tăng tỷ lệ trao đổi chất. Nếu bạn tuân theo cùng một thói quen ăn uống, sự trao đổi chất của bạn vào mùa đông sẽ cao hơn vào mùa hè và bạn sẽ giảm cân, nhưng tại sao nhiều người lại tăng cân vào mùa đông?

Bác sĩ Yu nói rằng mọi người ăn nhiều hơn vào mùa đông và ăn nhiều thực phẩm ngọt, nhiều năng lượng hơn nên dễ tăng cân. Bà gợi ý rằng chỉ cần kiểm soát lượng thức ăn trong mùa đông là đã có tác dụng giảm cân.

Câu hỏi 2: Thèm ăn vặt đến từ đâu?

Để giảm cân, mọi người nên chống lại sự cám dỗ của thức ăn nhẹ giữa các bữa ăn. Bà Yu tin rằng thường có hai lý do khiến bạn muốn ăn vặt sau các bữa ăn chính.

Đầu tiên là không ăn đúng loại carbohydrates. Loại tinh bột tốt (carb phức tạp như yến mạch, đậu lăng, đậu Hà Lan, chuối sắp chín, v.v.) có thể ổn định lượng đường trong máu, trong khi thực phẩm có chỉ số đường huyết cao sẽ làm tăng insulin và tích trữ chất béo. Ngoài ra, thứ tự ăn uống cũng là một yếu tố ảnh hưởng đến sự gia tăng lượng đường trong máu. Ăn cơm sau cùng trong bữa ăn có thể giúp lượng đường trong máu duy trì ở mức ổn định, khi đó bạn sẽ không dễ cảm thấy đói.

Thứ hai là ăn uống không đủ chất. Vì sợ béo và cố gắng giảm lượng thức ăn, mọi người ăn giữa các bữa. Bác sĩ Yu gợi ý rằng nếu vẫn muốn ăn vặt, bạn có thể chọn một số thức ăn nhẹ tốt cho sức khỏe với hàm lượng đường thấp, chẳng hạn như bánh gạo và trái cây sấy khô. Nhưng hãy cẩn thận khi chọn thực phẩm có chất bảo quản và phụ gia saccharin.

Câu hỏi 3: Thức uống hoặc thực phẩm không đường có an toàn cho việc giảm cân không?

Bác sĩ Yu nói rằng mọi người không nên nghĩ rằng thức uống hoặc thực phẩm không đường là an toàn và sẽ không làm tăng cân. Mặc dù đường là nguyên nhân chính làm tăng cân, nhưng khi thực phẩm hoặc thức uống [lạnh] ở nhiệt độ 37 độ C (98,6 F) hấp thụ vào cơ thể sẽ ảnh hưởng đến hoạt động của các cơ quan nội tạng, làm chậm quá trình trao đổi chất, và là một trong những tác nhân gây béo phì.

Một nghiên cứu được công bố trên tạp chí Kỷ yếu Chuyên môn Hiệp hội Khí hậu và Lâm sàng Hoa Kỳ (Transactions of the American Clinical and Climatological Association) đã phát hiện ra rằng nhiệt độ tăng cao làm tăng tỷ lệ trao đổi chất. 

Khi nhiệt độ cơ thể tăng thêm mỗi 1°C, lượng oxy tiêu thụ tăng thêm 10–13%, [làm tăng quá trình trao đổi chất], ngược lại nhiệt độ giảm sẽ làm chậm quá trình trao đổi chất.

Câu hỏi 4: Salad có phải luôn là món ăn lý tưởng để giảm cân?

Salad rau diếp có nhiều chất xơ, ít calorie, là lựa chọn yêu thích của nhiều người ăn kiêng. Tuy nhiên, bác sĩ Yu nói rằng vì rau diếp chưa nấu chín có tính hàn nên nó phù hợp với những người có cơ địa nóng như những người tiêu thụ nhiều thịt. Nhưng đối với những người có thể chất lạnh, nó không nên được ăn với số lượng lớn như một loại rau chính.

Trung y tin rằng mỗi người có thể chất khác nhau. Hai loại phổ biến là hàn và nhiệt. Người có thể chất hàn dễ nhiễm lạnh, thường có tay chân lạnh, lưỡi thường trắng và sưng. Ngược lại, người có thể chất nhiệt thường nóng bên trong, xuất hiện các triệu chứng khô miệng, táo bón, lưỡi đỏ. 

Mọi người có thể tìm thấy thể chất của mình dựa trên các triệu chứng này hoặc tham khảo ý kiến ​​của các chuyên gia Trung y.

Dựa trên lý thuyết này, Trung y chia thực phẩm thành các thuộc tính khác nhau. Hầu hết các loại rau và trái cây trong tự nhiên có tính hàn. Tiêu thụ thực phẩm sống với số lượng lớn lâu dài dễ khiến khí hàn tích tụ bên trong cơ thể. Ngược lại, thực phẩm từ động vật trên cạn như thịt bò, thịt cừu và thịt gà được xem là có tính ấm.

Ngoài ra, nước sốt salad thường có lượng calorie cao, như sốt mayonnaise 680 kcal/100g, sốt Thousand Island 380 kcal/100g, và sốt Caesar 540 kcal/100g. Tất cả những thứ này nên được tiêu thụ với lượng phù hợp.

Câu hỏi 5: Uống không đủ nước có tăng cân không?

Bác sĩ Yu nói rằng cơ thể cần nhiều loại enzyme khác nhau để tiêu hóa và trao đổi chất, đồng thời cần loại bỏ chất thải sau khi gan giải độc. Do vậy, uống không đủ nước đồng nghĩa với việc làm chậm tốc độ trao đổi chất và dễ dẫn đến tăng cân.

Có rất nhiều hướng dẫn trên internet đề nghị lượng nước uống tối ưu cần thiết cho mỗi ngày. Liệu uống khoảng 2 lít nước một ngày cho mỗi người có phải là một tiêu chuẩn? Bác sĩ Yu nói rằng mấu chốt của việc uống nước là mỗi ngụm nước được cơ thể tận dụng tối đa. Vậy, làm thế nào để cơ thể có thể tận dụng lượng nước hấp thụ một cách tối ưu nhất? “Chỉ uống từng chút một (từng ngụm) khi bạn bắt đầu cảm thấy khát.” 

Bà nhấn mạnh, khi uống nước không nên uống từng ngụm lớn vì nước dễ chuyển thành nước tiểu và thải ra ngoài cơ thể. Ngoài ra, uống quá nhiều nước trong một lần sẽ ảnh hưởng đến nồng độ ion trong cơ thể, khiến những người yếu dạ dày cảm thấy khó chịu.

Câu 6: Thức khuya có dẫn đến béo phì không?

Bác sĩ Yu cho biết thức khuya sẽ khiến bạn mập lên vì cơ thể tiết ra một loại enzyme gọi là leptin.

Một nghiên cứu được công bố trên Tập san PLOS Medicine cho thấy càng thức khuya, leptin tiết ra càng ít, dẫn đến việc ức chế cảm giác thèm ăn kém hiệu quả hơn, khiến tỷ lệ trao đổi chất của các tế bào mỡ giảm, ảnh hưởng đến quá trình tiết hormone và dẫn đến tăng cân. 

Câu hỏi 7: Tập thể dục có thể tăng tốc độ giảm cân không?

Bác sĩ Yu nói rằng tập thể dục không phải là cách duy nhất để giảm cân. Ví dụ, một giờ chạy bộ tiêu thụ lượng calo tương đương với một bát cơm. Bà gợi ý rằng ăn kiêng hiệu quả hơn tập thể dục.

Tuy nhiên, Bác sĩ Yu cũng khuyến khích những người muốn giảm cân nên tập thể dục, vì tập thể dục sẽ làm tăng các chất tạo trải nghiệm hạnh phúc, [gồm có chemicals, dopamine, serotonin, oxytocin and endorphins], như serotonin, giúp bạn đối phó căng thẳng hiệu quả hơn trong quá trình giảm cân. Hơn nữa, tập thể dục có thể làm tăng lưu thông máu và giúp các cơ quan nội tạng hoạt động trơn tru hơn.

Bà gợi ý nên giảm mỡ thừa trước khi tập tạ. Nếu mỡ được giảm bớt, thì cơ bắp do tập tạ tạo ra sẽ khiến bạn trông săn chắc hơn.

8 bài tập đơn giản cho cơ bụng săn chắc (Ảnh: Shutterstock)
8 bài tập đơn giản cho cơ bụng săn chắc (Ảnh: Shutterstock)

Câu hỏi 8: Bị táo bón có làm bụng dưới to lên không?

Bà Yu cho biết táo bón là nguyên nhân chính khiến bạn khó giảm mỡ bụng. Ngồi yên một chỗ trong văn phòng trong thời gian dài mà không vận động nhiều, cộng với yếu tố di truyền nội tại đều là những yếu tố ảnh hưởng đến hiệu quả giảm kích thước vòng bụng và/hoặc vòng eo.

Bác sĩ Yu nói thêm rằng Trung y có nhiều cách để giải quyết tình trạng béo phì ở eo và bụng. Giải pháp gồm có thuốc thảo dược Trung Quốc để điều chỉnh chức năng cơ quan nội tạng và được tăng cường bằng phương pháp cấy chỉ Catgut vào huyệt vị (ACE), nhắm mục tiêu ở vùng bụng dưới. ACE là một phương pháp điều trị thay thế kích thích liên tục các huyệt bằng cách cấy chỉ khâu catgut có thể tự tiêu vào các huyệt. Hai kỹ thuật này có thể làm tăng chức năng của các cơ quan tương ứng và cải thiện vấn đề béo phì ở bụng dưới.

Thiên Vân biên dịch 

Chia sẻ bài viết này tới bạn bè của bạn