Ấn Độ trở thành quốc gia thứ tư đáp phi thuyền lên mặt trăng

Ashok Sharma

NEW DELHI — Hôm 23/08, Ấn Độ đã cho hạ cánh một phi thuyền không gian gần cực nam của mặt trăng – vùng lãnh thổ chưa được khám phá mà các nhà khoa học tin rằng có thể chứa trữ lượng nước đóng băng quan trọng và các nguyên tố quý hiếm – khi quốc gia này ngày càng gia tăng sức mạnh của mình trong lĩnh vực không gian và công nghệ.

Một phi thuyền đổ bộ với một phi thuyền thám hiểm bên trong đã chạm xuống bề mặt mặt trăng lúc 6 giờ 4 phút theo giờ địa phương, nhận được sự cổ vũ nồng nhiệt và những tiếng vỗ tay của các nhà khoa học vũ trụ đang theo dõi ở thành phố Bengaluru phía nam Ấn Độ. Sau cố gắng thất bại gần bốn năm trước, Ấn Độ đã làm nên lịch sử khi trở thành quốc gia đầu tiên cho hạ cánh xuống gần khu vực cực nam ít được khám phá và cùng với Hoa Kỳ, Liên Xô, và Trung Quốc đạt được mục tiêu đổ bộ lên mặt trăng.

Cuộc hạ cánh thành công của Ấn Độ diễn ra chỉ vài ngày sau khi Luna-25 của Nga, vốn đang nhắm tới cùng khu vực mặt trăng, quay vào quỹ đạo không kiểm soát và bị rơi. Lẽ ra đây có thể sẽ là lần đổ bộ mặt trăng thành công đầu tiên của Nga sau khoảng thời gian 47 năm. Người đứng đầu Công ty không gian Roscosmos do chính phủ Nga kiểm soát cho rằng thất bại này là do thiếu chuyên môn trong nghiên cứu mặt trăng – vốn bị gián đoạn kéo dài sau sứ mệnh cuối cùng của Liên Xô lên mặt trăng vào năm 1976.

Hào hứng xen lẫn lo lắng, người dân trên khắp Ấn Độ, nơi có dân số đông nhất thế giới, tụ tập quanh truyền hình trong các văn phòng, cửa hàng, nhà hàng, và ở nhà. Hôm 22/08, hàng ngàn người đã cầu nguyện cho sự thành công của sứ mệnh này bằng việc thắp đèn dầu trên bờ sông, đền thờ và các địa điểm tôn giáo, trong đó có thành phố linh thiêng Varanasi ở miền bắc Ấn Độ.

Chandrayaan-3 của Ấn Độ – “phi thuyền mặt trăng” trong tiếng Phạn – đã cất cánh từ bệ phóng ở Sriharikota, miền nam Ấn Độ hôm 14/07.

“Việc theo đuổi khám phá không gian của Ấn Độ đạt đến một cột mốc đáng chú ý với Sứ mệnh Chandrayaan-3 sắp diễn ra, sẵn sàng hạ cánh nhẹ nhàng trên bề mặt mặt trăng. Thành tựu này đánh dấu một bước tiến đáng kể đối với Khoa học, Kỹ thuật, Công nghệ, và Công nghiệp Ấn Độ, tượng trưng cho sự tiến bộ của quốc gia chúng ta trong việc khám phá không gian,” Tổ chức Nghiên cứu Không gian Ấn Độ cho biết trong một tuyên bố trước đó hôm 23/08.

Họ cho biết cuộc hạ cánh thành công của Chandrayaan-3 sẽ đặc biệt phi thường trong việc thúc đẩy trí tò mò và khơi dậy niềm đam mê khám phá trong giới trẻ. “Cuộc hạ cánh này tạo ra niềm tự hào và đoàn kết sâu sắc khi chúng ta cùng nhau tôn vinh sức mạnh của khoa học và công nghệ Ấn Độ. Sự kiện này sẽ góp phần thúc đẩy một môi trường nghiên cứu khoa học và đổi mới,” tổ chức này cho biết.

Nhiều quốc gia và công ty tư nhân quan tâm đến khu vực cực nam của mặt trăng vì các miệng hố bị che khuất vĩnh viễn có thể chứa nước đóng băng vốn có thể giúp ích cho các sứ mệnh phi hành gia trong tương lai.

Module phi thuyền đổ bộ và phi thuyền thăm dò sáu bánh của Chandrayaan-3 được thiết kế với tải trọng có thể cung cấp dữ liệu cho cộng đồng khoa học về các đặc tính của đất và đá trên mặt trăng, kể cả các thành phần và nguyên tố hóa học.

Nỗ lực trước đây của Ấn Độ nhằm hạ cánh một phi thuyền không gian robot gần cực nam ít được khám phá của mặt trăng đã kết thúc thất bại vào năm 2019. Phi thuyền này đã đi vào quỹ đạo mặt trăng nhưng mất liên lạc với phi thuyền đổ bộ, bị rơi khi đang hạ cánh lần cuối để khai triển một phi thuyền thám hiểm tìm kiếm dấu hiệu của nước. Theo báo cáo phân tích lỗi được gửi tới ISRO, phi thuyền bị rơi là do trục trặc nhu liệu.

Phi thuyền sứ mệnh trị giá 140 triệu USD hồi năm 2019 này nhằm mục đích nghiên cứu các miệng hố trên mặt trăng bị che khuất vĩnh viễn được cho là có chứa nước và đã được phi thuyền sứ mệnh Chandrayaan-1 của Ấn Độ xác nhận vào năm 2008.

Với việc Ấn Độ có vũ khí hạt nhân nổi lên thành nền kinh tế lớn thứ năm thế giới hồi năm ngoái, chính phủ theo chủ nghĩa dân tộc của Thủ tướng Narendra Modi đang mong muốn thể hiện vị thế ngày càng tăng của Ấn Độ như một cường quốc về công nghệ và không gian. Sứ mệnh lên mặt trăng thành công phù hợp với hình ảnh của Thủ tướng Modi về một Ấn Độ đang trỗi dậy khẳng định vị thế của mình trong giới tinh hoa toàn cầu và sẽ giúp củng cố thanh danh của ông trước một cuộc tổng tuyển cử quan trọng vào năm tới.

Mong đợi một cuộc hạ cánh thành công đã tăng lên sau sự thất bại của Nga và khi đối thủ khu vực của Ấn Độ là Trung Quốc đạt được những cột mốc mới trong không gian. Tháng Năm, Trung Quốc đã phóng một phi hành đoàn ba người lên trạm vũ trụ quay quanh quỹ đạo của mình và hy vọng sẽ đưa các phi hành gia lên mặt trăng trước cuối thập niên này. Mối bang giao giữa Ấn Độ và Trung Quốc đã xấu đi kể từ cuộc đụng độ biên giới khiến nhiều người thiệt mạng vào năm 2020.

Nhiều quốc gia và công ty tư nhân đang chạy đua để hạ cánh thành công phi thuyền không gian lên bề mặt mặt trăng. Hồi tháng Tư, phi thuyền không gian của một công ty Nhật Bản dường như đã bị rơi khi tìm cách hạ cánh xuống mặt trăng. Một tổ chức bất vụ lợi của Israel đã cố gắng đạt được thành tích tương tự vào năm 2019, nhưng phi thuyền không gian của họ đã bị phá hủy khi va chạm.

Nhật Bản có kế hoạch phóng phi thuyền đổ bộ lên mặt trăng vào cuối tuần lễ kết thúc vào ngày 27/08 như một phần của sứ mệnh kính viễn vọng tia X, và hai công ty của Mỹ cũng đang cạnh tranh để đưa phi thuyền đổ bộ lên mặt trăng vào cuối năm nay, một trong số đó ở cực nam. Trong những năm tới, NASA dự định đưa các phi hành gia hạ cánh xuống cực nam mặt trăng, tận dụng nguồn nước đóng băng trong các miệng núi lửa.