Anh Quốc cam kết chi 1 triệu bảng Anh để giải quyết “rác vũ trụ”

Hôm 16/9/2020, chính phủ Anh Quốc đã cam kết 1 triệu bảng Anh (1.3 triệu USD) để giải quyết “rác vũ trụ” nguy hiểm, có thể đụng vào các vệ tinh đang hoạt động và làm gián đoạn các dịch vụ chủ chốt như điện thoại di động và dự báo thời tiết.

Một số mảnh vỡ trên không gian có thể được phát hiện bởi các vệ tinh đang hoạt động, nhưng chỉ một phần nhỏ trong tổng số hiện có thể được theo dõi. Cơ quan Vũ trụ Anh Quốc cho biết các công nghệ này sẽ giúp tránh va chạm với các vệ tinh đang vận hành và thậm chí với Trạm Vũ trụ quốc tế có người lái.

Cơ quan này cho biết: “Năm ngoái, đã có vụ thoát hiểm, một phi thuyền trị giá 100 triệu bảng Anh (130 triệu USD) do Cơ quan Vũ trụ Âu Châu (ESA) vận hành, đã phải kích hoạt động cơ đẩy để tránh một vệ tinh.”

Các công nghệ mới sẽ sử dụng trí tuệ nhân tạo và các cảm biến để giám sát bất cứ thứ gì trên quỹ đạo có kích thước trên 1cm (0.4 inch). Có tới 160 triệu vật thể hiện đang quay quanh Trái Đất, ước tính khoảng 900,000 vật thể trong số đó lớn hơn 1cm.

“Vương quốc Anh có cơ hội lớn để hưởng lợi từ các siêu vệ tinh thế hệ mới, mạng lưới rộng lớn được tạo thành từ hàng trăm hoặc thậm chí hàng ngàn phi thuyền. Vì vậy, việc theo dõi một cách hiệu quả các mảnh vỡ này là điều quan trọng hơn bao giờ hết” – Cơ quan Vũ trụ Vương quốc Anh cho biết.

ESA đã so sánh quỹ đạo của các vật thể không gian với sự chuyển động của giao thông trên các con đường.

“Giống như những con đường trên Trái Đất, những xa lộ không gian này ngày càng trở nên tắc nghẽn với các phi thuyền đang hoạt động, phi thuyền hết nhiên liệu và các mảnh vỡ không gian, làm tăng khả năng va chạm,” ESA cho biết.

Trợ giúp các doanh nghiệp nhỏ

Một trong những dự án tiên phong được chính phủ hậu thuẫn là của Lift Me Off, một công ty hai năm tuổi chỉ gồm 5 người.

Bằng cách sử dụng máy ảnh trong không gian và áp dụng “phần mềm nhận dạng trong tương lai”, các mẫu dữ liệu từ cảm biến sẽ cho biết vật thể quay quanh đó là vệ tinh hay mảnh vỡ không gian, ông Michel Poucet – giám đốc điều hành của Lift Me Off cho biết.

Nếu đó là vệ tinh, nhóm nghiên cứu có thể xác định xem đó có phải là vệ tinh đang hoạt động hay không, ông Poucet nói, và từ đó đánh giá rủi ro đối với các vệ tinh khác và cảnh báo các bên quan tâm.

“Nếu đó là một vệ tinh không còn hoạt động mà một quốc gia khác đưa vào và chúng ta không biết, chúng tôi có thể cung cấp thông tin đó cho chính phủ Vương quốc Anh hoặc các chính phủ khác hoặc các nhà khai thác thương mại và nói với họ rằng, ‘Xin hãy chú ý, chúng tôi đã phát hiện ra một vật thể – trông giống như một vệ tinh nhưng dường như không hoạt động, không cho thấy dấu vết tiêu chuẩn.’ Sau đó chúng tôi có thể đưa ra cảnh báo,” ông giải thích.

Ông Poucet cho biết: “Chúng tôi không phải là một công ty lớn, chúng tôi có năm người. Chúng tôi bắt đầu từ hai năm trước. Chúng tôi nghĩ về những điều mới mẻ và những thách thức trong tương lai. Đây là một trong số đó, và Cơ quan Vũ trụ Vương quốc Anh thừa nhận điều đó và còn có những công ty mới có công nghệ mới có thể nâng cao năng lực”.

Các công ty khác nhận được sự ủng hộ của chính phủ bao gồm Deimos, nơi sẽ xem xét thiết kế và tạo ra một nguyên mẫu cảm biến giám sát quang học và NORSS, công ty sẽ nghiên cứu thiết kế và khai triển nhanh hệ thống camera không gian chi phí thấp để theo dõi các vật thể đang quay xung quanh trong phạm vi gần với Trái Đất.

Những việc làm mới

Bộ trưởng Thương mại Vương quốc Anh, ông Alok Sharma cho biết sự ủng hộ của chính phủ sẽ không chỉ bảo vệ các dịch vụ liên kết mà còn có tác động thúc đẩy tạo ra việc làm mới.

“Bằng cách phát triển công nghệ trí tuệ nhân tạo và cảm biến mới, bảy dự án vũ trụ tiên phong mà chúng tôi đang hỗ trợ ngày nay sẽ tăng cường đáng kể khả năng của Vương quốc Anh trong việc giám sát các vật thể không gian nguy hiểm này, giúp tạo ra việc làm mới và bảo vệ các dịch vụ mà chúng ta dựa vào trong cuộc sống hàng ngày,” ông nói trong một tuyên bố.

Giám đốc Điều hành của Cơ quan Vũ trụ Vương quốc Anh, ông Graham Turnock, cho biết mọi người thường không nhận thức được lượng rác vũ trụ đang quay quanh hành tinh.

Ông nói: “Quý vị sẽ không bao giờ để một chiếc ô tô đi ra đường cao tốc đầy kính vỡ và các mảnh vụn, nhưng đây là điều mà các vệ tinh và trạm vũ trụ phải điều hướng hàng ngày trên các luồng quỹ đạo của chúng.”

Ông Turnock cũng cho biết Vương quốc Anh có “cơ hội không thể bỏ qua để dẫn đầu” với việc theo dõi và giải quyết rác không gian.

Nguồn tài trợ mới cũng sẽ giúp “tạo ra việc tìm kiếm các chuyên gia và các công việc mới đòi hỏi có kỹ năng cao trên toàn quốc,” ông nói thêm.