Argentina chính thức từ chối gia nhập BRICS

Trương Đình

Hôm 29/12/2023, chính phủ Argentina tuyên bố tân Tổng thống Javier Milei đã gửi thư cho lãnh đạo các nước nhóm BRICS, chính thức từ chối lời mời tham gia tổ chức này. Đây là sự thay đổi chính sách lớn mới nhất kể từ khi ông Milei nhậm chức. Hành động này cũng thực hiện lời hứa “chúng tôi sẽ không liên minh với các quốc gia theo chủ nghĩa cộng sản” khi ông Milei tranh cử.

Trong thư gửi các nhà lãnh đạo năm nước nhóm BRICS (Brazil, Nga, Ấn Độ, Trung Quốc, và Nam Phi), ông Milei cho biết hiện tại chưa phải là “thời điểm” để Argentina gia nhập BRICS với tư cách thành viên chính thức. Trong thư ông viết rằng chính sách ngoại giao của ông “khác với chính phủ tiền nhiệm về nhiều mặt. Từ ý nghĩa này mà nói, một số quyết định của chính phủ tiền nhiệm sẽ được đưa ra xem xét kỹ lưỡng.”

Bức thư đề ngày 22/12/2023 nhưng chính phủ Argentina đã công bố thư hôm 29/12/2023. Ông Milei nhậm chức tổng thống Argentina vào tháng Mười Hai, và đã đảo ngược lập trường thân cộng sản của tổng thống tiền nhiệm.

Hội nghị thượng đỉnh nhóm BRICS tổ chức hồi tháng Tám năm nay đã mời sáu quốc gia tham gia, trong đó có Argentina. Tư cách thành viên mới của sáu quốc gia sẽ có hiệu lực từ ngày 01/01/2024. Tuy nhiên, ông Milei đã từng có lời hứa trong chiến dịch tranh cử rằng, ông sẽ không để Argentina gia nhập BRICS.

Ông nói trong chiến dịch tranh cử: “Lập trường chính trị vững chắc của chúng ta là liên kết với Hoa Kỳ và Israel. Chúng ta sẽ không liên kết với các quốc gia chủ nghĩa cộng sản.”

Quyết định chính thức công khai không gia nhập nhóm BRICS của ông Milei là một đòn giáng mạnh vào Trung Cộng. Từ lâu, việc mở rộng BRICS đã là mục tiêu của Đảng này, vì họ hy vọng BRICS sẽ trở thành lực lượng đối trọng với thế giới do phương Tây thống lãnh.

Sau khi ông Milei thắng cử ở Argentina, Trung Cộng lo ngại Argentina sẽ từ chối gia nhập BRICS. Bà Mao Ninh (Mao Ning) – phát ngôn viên của Bộ Ngoại giao Trung Cộng – nói rằng “bất kỳ quốc gia nào quan tâm đều được mời trở thành thành viên của đại gia đình BRICS.”

Để lấy lòng vị tân tổng thống, lãnh đạo Trung Cộng Tập Cận Bình đã gửi thư chúc mừng tới tân tổng thống thông qua đại sứ Trung Cộng tại Argentina chưa đầy 48 tiếng sau khi ông Milei đắc cử. Toàn bộ bức thư chúc mừng sử dụng kính ngữ, lôi kéo Argentina chia sẻ cái gọi là “lợi nhuận”.

Tuy nhiên, ông Milei bày tỏ thái độ sẽ không “thúc đẩy hay xúc tiến mối bang giao với những kẻ độc tài, những người theo chủ nghĩa cộng sản, những người không tôn trọng hòa bình hoặc xem trọng các giá trị dân chủ.”

Những lời này khiến Trung Cộng rất lo lắng, vì châu Mỹ Latinh là chiến trường giữa Trung Quốc và Hoa Kỳ.

Thành viên nhóm BRICS gồm Brazil và Trung Quốc là hai đối tác thương mại lớn nhất của Argentina, trong khi đối tác thương mại lớn còn lại là Hoa Kỳ cũng không gia nhập BRICS. Vì vậy, Argentina phải duy trì mối bang giao tốt đẹp với ba quốc gia này. Tuy nhiên, là một nhà kinh tế đã từng suy xét việc thay thế đồng peso Argentina bằng đồng dollar Mỹ, ông Milei có dấu hiệu nghiêng về phía Hoa Kỳ hơn là Trung Quốc trong tương lai.