Âu Châu: Giá điện không cạnh tranh làm suy yếu tăng trưởng kinh tế

Bất chấp chuỗi kích thích tài chính và tiền tệ vô tận, khu vực đồng tiền chung Âu Châu luôn gây thất vọng về tăng trưởng và việc làm mới. Một trong những lý do của tình huống này là nhân khẩu học. Như Nhật Bản, không có chính sách tiền tệ và chi tiêu công nào có thể bù đắp được tác động của sự lão hóa dân số đến tiêu dùng và tăng trưởng kinh tế.

Tuy nhiên, có một yếu tố đặc biệt quan trọng thường bị bỏ qua: sự thiếu cạnh tranh của ngành công nghiệp khu vực đồng euro là do giá điện tăng và không có cạnh tranh.

Giá điện dân dụng ở Liên minh Âu Châu (EU) từ năm 2010 đến 2014 trung bình khoảng 240 USD/MWh, so với mức trung bình gần 120 USD/MWh ở Hoa Kỳ. Giá xăng trung bình ở EU cũng đắt gấp đôi so với Hoa Kỳ.

Xu hướng này chưa được cải thiện. Vào năm 2020, giá điện trung bình dành cho người tiêu dùng ở Âu Châu đã tăng 13% so với giá trung bình của 10 năm trước đó.

Trợ cấp cho năng lượng tái tạo đóng một vai trò quan trọng. Ở Đức, giá điện gia dụng đã tăng đáng kể kể từ năm 2006. Giá điện gia dụng trung bình đã tăng 55% từ năm 2006 đến 2019 trong khi nước này đầu tư hơn 150 tỷ euro vào trợ cấp năng lượng tái tạo. Giá năng lượng chỉ chiếm 23% hóa đơn trung bình của một gia đình, trong khi phí phụ trội năng lượng tái tạo chiếm 21%, và chi phí của mạng lưới chiếm 24%. Ngày nay, tại Đức, than chiếm gần 24% tổng năng lượng và khí đốt tự nhiên chiếm 16%.

Theo Báo cáo của Strom:

“Thuế và phí phụ thu tạo ra sự khác biệt lớn nhất. Tỷ lệ của thuế và phí tăng đều đặn, từ 25.6% năm 2011 lên 40.3% năm 2020, với mức cao nhất là 66% ở Đan Mạch và 53% ở Đức.”

“VAT [thuế giá trị gia tăng] trung bình ở EU là 15.5% trên tổng giá bán và dao động từ 4.8% ở Malta đến 21.2% ở Hungary.”

Do giá năng lượng cao, các doanh nghiệp và gia đình phải đối mặt với các khoản thuế lớn và các chi phí cố định; đây là gánh nặng đối với tăng trưởng và khả năng cạnh tranh. Ngay cả ở Đức, nơi các ngành công nghiệp xuất cảng được miễn thuế tái tạo, sự chênh lệch về chi phí năng lượng giữa Hoa Kỳ và Trung Quốc vẫn quá cao và khiến hầu hết các ngành công nghiệp mất khả năng cạnh tranh. Chúng ta phải nhớ rằng chi phí năng lượng có thể chiếm tới 30% tổng chi phí cho một ngành công nghiệp. Chi phí cố định tăng trong hóa đơn năng lượng đồng nghĩa với gánh nặng vốn lưu động đối với các doanh nghiệp, chắc chắn dẫn đến giảm tạo việc làm, vì hai loại chi phí quan trọng nhất  đối với các nhà sản xuất công nghiệp là năng lượng và lao động.

Một yếu tố tiêu cực chính ở Âu Châu là chi phí phát thải CO2; đây là một loại thuế ẩn mà các chính phủ thu được từ việc bán giấy phép phát khí thải. Giá giấy phép CO2 đã tăng lên mức cao kỷ lục khi các quốc gia thành viên hạn chế giấy phép và nhu cầu tăng cao. Chi phí này được chuyển trực tiếp cho người tiêu dùng trong khi các chính phủ thu hàng tỷ euro từ việc bán chúng. Khi các mục tiêu cắt giảm khí thải của Âu Châu tăng tốc, loại thuế ẩn này có thể sẽ trừng phạt các nhà sản xuất và người tiêu dùng ở mức độ lớn hơn.

EU chịu trách nhiệm về khoảng 9% lượng khí thải CO2 toàn cầu nhưng lại chịu 100% chi phí vì phần còn lại của các nền kinh tế lớn không đặt ra gánh nặng như vậy cho người tiêu dùng. Ngoài ra, thuế CO2 đã không có tác dụng. Lý do duy nhất khiến lượng khí thải của EU giảm là do tốc độ tăng trưởng của khối này yếu hơn so với các đối thủ trong cùng ngành. Ngay cả Hoa Kỳ cũng đã giảm lượng khí thải nhanh hơn kể từ năm 2007.

Theo The Dispatch, “Lượng khí thải carbon của Hoa Kỳ đã giảm kể từ khi đạt mức đỉnh điểm năm 2007, và mức giảm phát thải của Hoa Kỳ đã vượt xa tất cả các quốc gia vẫn đang tham gia Thỏa thuận Paris về lượng khí thải thô. Tuy nhiên, nhiều quốc gia riêng lẻ đã chứng kiến lượng khí thải carbon của họ giảm với tốc độ nhanh hơn của Hoa Kỳ.”

Điều đáng buồn là một số yếu tố chính khiến EU giảm lượng khí thải carbon là tốc độ tăng trưởng thấp hơn và việc di dời công nghiệp sang các nước khác. Gánh nặng đối với năng lực cạnh tranh này không chỉ là một yếu tố tiêu cực đối với các ngành công nghiệp hiện tại, mà còn là yếu tố chính dẫn đến quyết định chuyển địa điểm [của các doanh nghiệp] sang các nước khác.

Các thị trường điện – được thiết kế theo mục đích chính trị – không chỉ khiến EU mất đi khả năng cạnh tranh mà còn kìm hãm tốc độ tăng trưởng tiềm năng và khả năng tạo việc làm.

Việc chuyển đổi sang năng lượng sạch hơn không có gì tiêu cực nếu quá trình chuyển đổi này có tính cạnh tranh và không tạo ra nhiều tác động tiêu cực hơn tích cực. Vấn đề ở EU là quá trình chuyển đổi năng lượng đã được thiết kế theo mục đích chính trị chứ không phải do cạnh tranh và công nghệ thúc đẩy. Các biện pháp trợ giá và thuế sai lầm đã dẫn đến chi phí cố định cao hơn và giá cả tăng đối với người tiêu dùng.

Thay vì can thiệp nhiều vào các thị trường năng lượng, sự cạnh tranh cởi mở giữa năng lượng tái tạo và khí đốt tự nhiên và đổi mới công nghệ sẽ là những lựa chọn thay thế tốt hơn và rẻ hơn.

Tiến sĩ Daniel Lacalle, nhà kinh tế trưởng tại quỹ đầu cơ Tressis và là tác giả của các cuốn sách “Tự Do hoặc Bình Đẳng”, “Thoát Khỏi Bẫy Ngân Hàng Trung Ương” và “Cuộc Sống Trong Thị Trường Tài Chính.”

Quan điểm trong bài viết này là ý kiến ​​của tác giả và không nhất thiết phản ánh quan điểm của The Epoch Times.