BÀI VIẾT CHUYÊN SÂU: Dự đoán về chiến lược của Trung Quốc và phản ứng của Hoa Kỳ sau bầu cử Đài Loan

Venus Upadhayaya    

Khi cuộc bầu cử Tổng thống Đài Loan  làm nền chính trị dân chủ của quốc đảo tự trị này vững mạnh hơn, thì đồng thời cũng làm dấy lên dự đoán về phản ứng mạnh mẽ của Trung Quốc. Trong bối cảnh địa chính trị không ngừng thay đổi của Ấn Độ Dương–Thái Bình Dương, các chuyên gia cho rằng Hoa Kỳ sẽ nắm giữ vai trò chiến lược lớn hơn. Sự lãnh đạo thiết thực và chủ động của Hoa Kỳ trong khu vực có tác dụng rất quan trọng d dếnviệc răn đe Trung Quốc sau cuộc bầu cử của Đài Loan. 

Tổng thống đắc cử Lại Thanh Đức sẽ nhậm chức vào tháng Năm. Bà Cleo Paskal – thành viên cao cấp không thường trú của Quỹ Bảo vệ các Nền dân chủ có trụ sở tại Hoa Thịnh Đốn – nói với The Epoch Times rằng ba tháng tiếp theo sẽ là một giai đoạn quan trọng.

“Cảm giác lo lắng hồi hộp vẫn sẽ tiếp tục. Nếu như một ứng cử viên thân Bắc Kinh giành chiến thắng, điều này có thể hàm ý mối lo ngại về việc xảy ra chiến tranh hỏa lực sẽ dịu đi – chẳng hạn như một cuộc xâm lược quân sự của CHND Trung Hoa vào Đài Loan. Đến giờ việc có sử dụng ‘hỏa lực’ hay không vẫn còn là một vấn đề mơ hồ,” bà Paskal cho biết.

Chiến thuật đe dọa cử tri Đài Loan của Trung Quốc trước cuộc bầu cử rất hung hãn. Các hành vi vi phạm không phận Đài Loan xảy ra liên tục – bao gồm các báo cáo về khinh khí cầu do thám bay qua Eo biển Đài Loan, các chiến dịch lan truyền thông tin sai lệch trên mạng xã hội Đài Loan, và các loại thuyết âm mưu được gieo rắc khắp nơi. Hoạt động của khí cầu do thám vẫn tiếp tục được báo cáo sau cuộc bầu cử, và gần đây nhất là sáu khí cầu do thám được phát hiện trên Eo biển Đài Loan hôm 21/01.

Ông Thẩm Minh Thất là Giám đốc Phòng Nghiên cứu An ninh Quốc gia, kiêm Quyền Phó Giám đốc Điều hành Viện Nghiên cứu Quốc phòng và An ninh Quốc gia tại Đài Loan. Ông nói với The Epoch Times trong một thư điện tử rằng ngay sau cuộc bầu cử, Trung Quốc đã tỏ thái độ quan sát, nhưng hiện giờ họ đang chuẩn bị cho các phản ứng mạnh mẽ khác nhau.

Chuyên gia Đài Loan dự đoán trước những khó khăn thách thức đối với ông Lại. Do Đảng Dân chủ Tiến bộ (gọi tắt là Đảng Dân Tiến, DPP) của tổng thống đắc cử đã không giành được thế đa số trong Quốc hội Đài Loan 113 ghế, nên ông rất có thể sẽ phải đối mặt với những thách thức và sự giám sát chặt chẽ hơn khi ông tìm cách để các chính sách của ông được ủng hộ. Dự kiến rằng, những thách thức và sự dò xét này sẽ được Ban Công tác Mặt trận Thống nhất của Trung Cộng thúc đẩy mạnh mẽ.

“Đảng đối lập của Đài Loan đã giành được thế đa số trong Quốc hội. Việc này sẽ củng cố vị thế của Mặt trận Thống nhất [của Trung Quốc] trong việc chống lại Quốc hội Đài Loan,” ông Thẩm cho biết.

Mặc dù ông tin rằng Trung Cộng sẽ không sử dụng các cuộc tập trận và huấn luyện quân sự quy mô lớn để trấn áp Đài Loan, nhưng ông cho rằng họ sẽ thực hiện một số biện pháp cứng rắn để gây áp lực lên chính phủ mới. Là một phần trong chiến lược Đài Loan năm 2024, Bắc Kinh cũng sẽ cố gắng lấy lòng giới trẻ Đài Loan và tiếp tục phát triển một đảng đối lập có thể giành chiến thắng trong các cuộc bầu cử trong tương lai.

Bà Paskal cho rằng chiến lược Đài Loan năm 2024 của Trung Quốc phụ thuộc vào một số yếu tố, trong đó có kết quả bầu cử năm 2024 của Hoa Kỳ. 

Bà cho biết, “Chắc chắn họ sẽ tiếp tục tìm cách cô lập Đài Loan – họ đang nỗ lực để chuyển sự công nhận dành cho Đài Loan của Tuvalu, Quần đảo Marshall, và Palau sang Bắc Kinh – cũng như thử thách (và cố gắng làm suy yếu) quyết tâm quân sự của Hoa Kỳ, đồng thời làm rạn nứt các đồng minh (chẳng hạn như cố gắng chia rẽ Ấn Độ và Hoa Kỳ).”

Tình hình địa chính trị ở Ấn Độ Dương–Thái Bình Dương 

Đối với Trung Quốc, mối đe dọa lớn nhất mà kết quả của cuộc bầu cử gần đây gây ra không phải là chiến thắng của ông Lại, mà là chiến thắng của các tổ chức dân chủ lớn hơn của Đài Loan. Các chuyên gia nói với The Epoch Times rằng các tổ chức này có thể sẽ là mục tiêu chính trong năm 2024 của Trung Quốc.

Bà Paskal cho biết sau cuộc bầu cử, dù chính quyền Trung Quốc chọn cách tiếp cận vũ lực hay phi vũ lực đối với Đài Loan thì mục đích thực sự của họ vẫn là phá hoại tư tưởng dân chủ trong xã hội Đài Loan. Nói rộng ra là, họ muốn sử dụng sức ảnh hưởng của họ trên hòn đảo này để thúc đẩy hơn nữa nghị trình bành trướng trong khu vực rộng lớn hơn là Ấn Độ Dương–Thái Bình Dương.

Bà tiếp tục, “Không còn nghi ngờ gì nữa, cho dù trong bối cảnh nào, thì [Trung Quốc] cũng đều nhắm tới một kết quả: Phá hoại nền dân chủ của Đài Loan, khiến người dân khuất phục và chuyển hướng nền kinh tế theo ý muốn của Trung Cộng, và có thể sẽ sử dụng Đài Loan như một bàn đạp để chống lại các mục tiêu tiếp theo của Bắc Kinh, chẳng hạn như Nhật Bản.”

Ông Thẩm cho rằng sự phát triển của nền chính trị dân chủ Đài Loan đã được các quốc gia dân chủ trong khu vực và trên toàn cầu khác khẳng định, và liên minh dân chủ địa chính trị này sẽ mạnh hơn nữa.

“Các quốc gia trong khu vực đã tạm thời gác lại mối lo ngại về việc Đài Loan xích lại gần Trung Quốc hơn,” ông cho biết. “Chiến lược Ấn Độ Dương–Thái Bình Dương của Hoa Kỳ, Nhật Bản, Úc, và các quốc gia khác cũng vẫn sẽ tiếp tục mà không có sự thay đổi đáng kể nào.”

Ông Thẩm cho rằng trong bối cảnh địa chính trị mới nổi ở Ấn Độ Dương–Thái Bình Dương, sức mạnh lớn nhất của Đài Loan nằm ở sự tập trung vào cải cách và phát triển. Để chống lại Trung Quốc, Đài Loan cần tăng cường phát triển kinh tế và công nghệ hơn nữa, đồng thời làm chủ các xu hướng mới nổi trong chuỗi cung ứng quốc tế.

“Cần đẩy mạnh cải cách và huấn luyện quốc phòng để nâng cao hiệu quả tác chiến của quân đội. Kết hợp với các quốc gia dân chủ đồng minh để tạo lực lượng răn đe, tăng cường các hành động phản đối Mặt trận Thống nhất, và chống lại cuộc chiến tranh về nhận thức của Trung Quốc,” ông khuyến nghị.

Chiến lược của Hoa Kỳ

Đài Loan sẽ tiếp tục cần sự trợ giúp của Hoa Kỳ để chống lại các nỗ lực của Trung Quốc trong việc xâm phạm chủ quyền của hòn đảo này, cũng như để đạt được khả năng phục hồi kinh tế và chiến lược nhanh hơn, theo lời chuyên gia phân tích chia sẻ với The Epoch Times.

“Cần có sự thừa nhận rộng rãi và nhất loạt đối với một sự thật rằng: Đài Loan là một quốc gia. Và Đài Loan nên được xem là một quốc gia bình thường trong các cuộc tập trận chung, lời mời tham dự các cuộc họp quốc tế, v.v.,” bà Paskal cho biết khi được hỏi về việc các quốc gia Bộ Tứ (QUAD) – Hoa Kỳ, Ấn Độ, Úc, và Nhật Bản – có thể cùng nhau làm gì để trợ giúp chính phủ mới của Đài Loan chống lại hành động gây hấn của Trung Quốc. 

Mục tiêu xâm chiếm Đài Loan của Trung Quốc “nên được gọi là một âm mưu cưỡng bức thuộc địa hóa.”

Ông Thẩm dự đoán rằng Ban Công tác Mặt trận Thống nhất của Trung Cộng sẽ tìm cách ngăn chặn hoạt động viện trợ và các thương vụ bán vũ khí của Hoa Kỳ cho Đài Loan, đồng thời sẽ tìm cách trấn áp phong trào độc lập của Đài Loan.

Trong bối cảnh này, điều quan trọng là các quốc gia Bộ Tứ cần tiếp tục đưa ra các tuyên bố nhấn mạnh tầm quan trọng của hòa bình và ổn định trên Eo biển Đài Loan, đồng thời phản đối những thay đổi đơn phương của Trung Quốc đối với hiện trạng này.

Ông Thẩm tin rằng việc tăng cường hợp tác quân sự giữa các quốc gia Bộ Tứ sẽ ngăn chặn nhiều hơn nữa các kế hoạch bành trướng của Trung Quốc trong khu vực. Ông mong muốn Đài Loan sẽ được đưa vào cơ chế hợp tác an ninh quân sự và đào tạo đa quốc gia của Bộ Tứ.

“Có sự lãnh đạo của Hoa Kỳ, việc thúc đẩy hợp tác quân sự với các nước lân bang của Trung Quốc” có thể sẽ trở thành một trở ngại lớn đối với Trung Quốc, ông cho biết.