BÀI VIẾT CHUYÊN SÂU: Ở Iowa, các ứng cử viên Đảng Cộng Hòa cạnh tranh về vấn đề Israel, ông Trump ngày càng được ủng hộ

Nathan Worcester

Địa hình của Iowa không bằng phẳng như người ta vẫn tưởng.

Iowa vốn là một tiểu bang có nhiều sông ngòi. Ở hai bên bờ các con sông là những bờ dốc cao nhìn ra vùng đất trũng ven sông. Tại Công viên Tiểu bang Ledges ở phía nam thành phố Boone, những cánh đồng và khu rừng trùng điệp nối tiếp với những khe núi và vách đá sa thạch. Đàn chim săn mồi bay lượn đâu đó trên những ngọn đồi vàng óng ả.

Tính đến hôm 12/10, mức trung bình trong cuộc thăm dò của Real Clear Politics cho thấy cựu TT Trump đạt 50.3%, vượt xa ông DeSantis, cựu Thống đốc South Carolina Nikki Haley, và doanh nhân Vivek Ramaswamy. Cũng theo mức trung bình của cuộc thăm dò này, ông DeSantis đã giảm mạnh từ 28% trong tháng Năm xuống còn 17.3% vào ngày 12/10.

The Epoch Times đã rong ruổi khắp Tiểu bang Hawkeye (Mắt Diều Hâu – tên hiệu của tiểu bang Iowa) để lắng nghe cả bốn ứng cử viên hàng đầu này diễn thuyết.

Giữa chuyến đi, cuộc tấn công của Hamas vào Israel đã khiến cuộc tranh đua giữa các đối thủ gay cấn hơn nữa. Trong bối cảnh nỗi kinh hoàng lan rộng trước tổn thất hàng bao nhiêu sinh mạng và mối lo ngại nhân đạo đối với thường dân ở cả Israel và Gaza, sự “tăng vọt” về đạn dược và các viện trợ khác dành cho Israel đã khiến Hoa Kỳ ngày càng can dự sâu vào cuộc chiến có thể trói chân Iran – nhà tài trợ của Hamas, và Lebanon – quê hương của nhóm Hezbollah, chiến binh Hồi Giáo dòng Shiite, hiện đang giao tranh với Israel. 

Trong khi một số người quy trách nhiệm các sự kiện đang ngày càng bộc lộ rõ ràng Hiệp định Abraham của cựu TT Trump, thì cuộc xung đột vẫn đang diễn ra này đã bắt đầu từ nhiệm kỳ của TT Joe Biden. Đối với những người Mỹ đồng tình với thông điệp của ông, thì việc cựu TT Trump thường xuyên nói chuyện về việc ngăn chặn “Đệ tam Thế chiến” có thể đã mang lại tác động mới.

Các đối thủ chính trong mùa tranh cử của cựu TT Trump vẫn ngần ngại chỉ trích ông trước các khối cử tri trung thành của Đảng Cộng Hòa, vốn gần như vừa ủng hộ ông Trump cũng vừa ủng hộ Israel. Tuy nhiên, dù không thể nói ra nhưng họ chỉ có thể hy vọng chiến dịch tranh cử ở Iowa của ông sẽ bị ngăn trở.

‘Ông ấy đang nói sự thật’: Vở ‘Vektoberfest’ gây ấn tượng tốt ở Des Moines

Hôm 05/10 cuộc tấn công của Hamas, cùng tất cả những diễn biến sau đó, vẫn đang diễn ra. Tối hôm đó, ông Ramaswamy đã góp mặt trong “Vektoberfest”, vở kịch mới nhất do người đàn ông 38 tuổi đầy nghị lực này dàn dựng.

Vở kịch Vektoberfest đã được tổ chức tại một nhà hát lớn ngoài trời ở [thành phố thủ phủ] Des Moines, và bắt đầu chỉ vài giờ sau khi một người lái xe hơi ở thị trấn Grinnell va chạm với một chiếc xe vận động tranh cử của ông Ramaswamy. Sự việc trùng hợp với các cuộc biểu tình chống ông Ramaswamy ở thị trấn nhỏ này, nơi có trường đại học khai phóng (liberal arts college) có ảnh hưởng rộng rãi, cùng mang tên Grinnell .

Ông Ramaswamy có sở trường thu hút sự chú ý, nhất là qua những lời tuyên bố về chính sách ngoại giao. Cam kết của ông về “chủ nghĩa hiện thực kiểu Nixon” đối với Trung Quốc và Nga – cũng như những thể hiện trong quá khứ của ông đối với việc có thể cắt giảm viện trợ ngoại quốc cho Israel như một bước đi trong kế hoạch giảm bớt sự hiện diện của Hoa Kỳ ở Trung Đông – đã khơi dậy sự chỉ trích từ bà Haley, cựu Phó TT Mike Pence, và những người khác tại cuộc tranh luận thứ nhất và thứ hai của Đảng Cộng Hòa. 

Dù muốn hay không, các lập trường về chính sách đối ngoại của ông khiến ông trở nên khác biệt so với nhiều ứng cử viên Đảng Cộng Hòa và Đảng Dân Chủ khác. Những lập trường đó cũng tiếp tục thu hút sự hăng hái từ cả các hãng truyền thông thiên tả và các nguồn có khuynh hướng bảo tồn truyền thống – bao gồm cả từ ông Sean Hannity trong cuộc trò chuyện gần đây trên Fox News.

Bài diễn văn Vektoberfest của doanh nhân giàu có này không tập trung vào việc hạn chế sự can thiệp của Hoa Kỳ ra ngoại quốc mà thiên về bàn luận cách đối phó với Trung Quốc hơn. 

Vài phút trước bài diễn văn của ông Ramaswamy, ông Jim Fromm, một nhân viên từng làm cho Thành phố Des Moines và đã về hưu, nói với The Epoch Times, “Tôi nghĩ ông ấy là một gương mặt mới. Tôi không thích nói điều này, nhưng ông ấy không phải là một gã da trắng khác. Và tôi nghĩ có rất nhiều người đã hoặc sẽ bỏ phiếu theo các đường hướng chủng tộc.” 

“Đó chỉ là một chuyện,” ông nói thêm, bày tỏ sự ủng hộ đối với lời kêu gọi của ông Ramaswamy nhằm loại bỏ Bộ Giáo dục, cùng các chính sách khác, và giải thích lý do tại sao ông không ủng hộ cựu TT Trump: “Một số lời hùng biện của ông ấy hơi quá mạnh mẽ đối với tôi và chắc chắn là quá mạnh mẽ đối với nhiều người ủng hộ Đảng Dân Chủ.” 

Anh Ben và chị Jennifer Johnston cũng đã đến Vektoberfest, mặc dù không phải với tư cách là những người ủng hộ ông Ramaswamy.

Chị Jennifer nói với The Epoch Times: “Chúng tôi vẫn đang cố gắng ra quyết định.” 

“Tôi đã thấy ông ấy trên chương trình của ông Shawn Ryan,” anh Ben nói.

Chị Jennifer cho biết quan điểm của các ứng cử viên về việc phá thai và vấn đề gia đình rất quan trọng đối với hai người họ khi họ quyết định chọn ai trong cuộc họp bầu ngày 15/01 của tiểu bang. 

‘Ông ấy vì người dân’: Bài diễn văn Nước Mỹ Trước Tiên của cựu TT Trump đã khơi dậy sự nhiệt tình của người dân Iowa

Chỉ trong vòng vài ngày, cuộc xung đột mới ở Dải Gaza đã làm thay đổi bản chất và phạm vi lời hứa và cam kết của Đảng Cộng Hòa khi năm 2024 đến gần.

Cựu TT Trump đã tận dụng cơ hội ở Iowa để nói rằng TT Biden “phản bội Israel” bằng cách dỡ phong tỏa cho khối tài sản của Iran. Gần đây hơn, ông đã chỉ trích chiến dịch của ông DeSantis vì đã mô tả Hezbollah là “rất thông minh”.

“Không có người bạn hay đồng minh nào của Israel tốt hơn cựu TT Donald J. Trump,” ông nói hôm 12/10 sau khi chỉ trích những bình luận về Hezbollah.

Tuy nhiên, trước khi có bài diễn văn của cựu TT Trump tại Waterloo, Iowa, hôm 07/10, các sự kiện ở Trung Đông dường như còn rất xa xôi. Những người xếp hàng dài luồn qua bãi đậu xe của Đại hội Gia súc Quốc gia tập trung vào những điều xung quanh cuộc sống của họ hơn.

Ông Skip Swyers ở Readlyn, Iowa, cho biết: “Tôi đã về hưu và mất gần hết quỹ hưu 401(k) của vợ chồng tôi trong một hoặc hai năm qua, và bây giờ có lẽ tôi sẽ phải tiếp tục làm việc.”

Ông Swyers đã được Tyson Fresh Meats ở Waterloo thuê làm người lập kế hoạch.

Khi được hỏi tại sao lại ủng hộ cựu TT Trump, ông trả lời thẳng thắn: “Ông ấy vì người dân.”

Anh Justin M. đang đội chiếc nón lớn có dòng chữ “Make America Great Again” (Làm cho Nước Mỹ Vĩ đại Trở lại), cho biết rằng, “Trong nhiệm kỳ tổng thống của ông ấy, chúng ta đã kiếm được nhiều tiền hơn trong quỹ hưu trí 401(k) và lạm phát thì thấp .” Anh từ chối cho biết họ của mình.

Ông Aaron Mathenia, Sr. – một cử tri độc lập và là thợ sửa xe đến từ Waterloo – không hoàn toàn ủng hộ ông Trump. Ông tự mô tả mình là một cử tri “ABB” có nghĩa là “Bất kỳ ai trừ ông Biden.” Nhưng “ABB” có thể không bao gồm cựu Thống đốc Tiểu bang New Jersey Chris Christie hay ông Pence.

“Điều đó thật khó khăn. Chúa ơi, tôi nghĩ đất nước chúng ta có thể cho chúng ta lựa chọn tốt hơn thế, phải không?” ông Matheina nói khi đặt ra sự lựa chọn giữa TT Biden với ông Christie hoặc ông Pence.

Giống như những người khác đã nói chuyện với The Epoch Times, ông liệt kê các mục trong nghị trình Nước Mỹ Trước Tiên trong số các ưu tiên của mình.

Ông nói: “Chúng ta viện trợ rất nhiều cho ngoại quốc, và chúng ta đã vay tiền để cung cấp cho quốc gia khác. Đó không phải là một đất nước cường thịnh.”

Nhưng ông không phải là không chỉ trích cựu TT Trump.

Ông Mathenia nói: “Tôi nghĩ việc nghe theo ông Fauci có lẽ là một quyết định sai lầm.”

Ông Aaron North, một người ủng hộ cựu TT Trump đến từ Waterloo, cho biết ông đánh giá cao quan điểm của cựu TT Trump về Tu chính án thứ Nhất và thứ Hai.

Ông nói: “Quý vị không cần phải thích bài diễn văn của ai đó, nhưng đó là quyền tự do ngôn luận.”

Trên sân khấu ở Waterloo, một trong những câu nói đầu tiên của cựu tổng thống và cũng là một trong những câu nói nổi tiếng nhất của ông giống với những bình luận của những người xếp hàng để lắng nghe ông.

“Đất nước chúng ta đang đi xuống địa ngục,” ông nói trước khi chìm vào tiếng reo hò và vỗ tay.

‘Tôi đang hy vọng ông ấy sẽ nói về Israel’: Khán giả của ông DeSantis đến chật kín ở Nhà thờ Cedar Rapids

Ngày hôm sau (08/10), một dòng người khá đông xếp hàng dài bên ngoài Nhà thờ Refuge City ở Cedar Rapids, một ngày sau khi cựu TT Trump đi qua thị trấn này, ông DeSantis đã đến diễn thuyết với một chuyến đi bằng xe buýt của Siêu Ủy ban Hành động chính trị Không bao giờ Lùi bước.

Ông DeSantis nói: “Israel không chỉ có quyền mà họ còn có trách nhiệm bảo vệ bản thân và người dân của mình, và chúng ta cần ủng hộ điều đó.”

Ông nói thêm rằng ông hy vọng những người Mỹ ở Israel sẽ được giải cứu. Kể từ lúc đó, ông DeSantis đã ban hành một sắc lệnh cho phép tiểu bang của ông giải cứu người dân Floridia ra khỏi quốc gia đó.

“Câu hỏi đặt ra là vai trò thích hợp của Hoa Kỳ trong những điều đang diễn ra ở Israel là gì?” ông nói tại Nhà thờ Refuge City hôm 08/10.

Ông chỉ trích cuộc thảo luận của “các ứng cử viên khác” về việc cắt viện trợ của Hoa Kỳ cho Israel – rõ ràng là nhắm vào ông Ramaswamy. 

“Israel luôn nói rằng: ‘Chúng tôi sẽ tự vệ.’ Nếu quý vị đang giúp đỡ chúng tôi – những thứ như hệ thống Iron Dome, hay bất cứ thứ gì – thì họ đánh giá cao điều đó. Nhưng họ không bao giờ mong đợi chúng ta làm cho họ những điều mà họ không sẵn lòng làm cho chính mình. Và vì vậy, bất kỳ sự giúp đỡ nào chúng ta dành cho họ đều bổ trợ cho khả năng phòng thủ của họ, không gì thay thế được điều đó,” ông DeSantis nói.

Ông DeSantis đã đưa ra quan điểm nhẹ nhàng hơn so với bà Haley về vấn đề Israel. Trong lần xuất hiện trên Fox News ngay sau vụ tấn công của Hamas, cựu đại sứ Liên Hiệp Quốc liên tục kêu gọi Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu “kết liễu bọn họ,”  có thể ám chỉ cả Hamas và Iran, đồng thời mô tả vụ khủng bố ở Israel là “một cuộc tấn công vào nhắm vào Mỹ quốc.”

Tuy nhiên, lời hùng biện mạnh mẽ của ông DeSantis ở Cedar Rapids vẫn phù hợp với nhận xét của ông kể từ sáng hôm 07/10, khi ông tuyên bố ủng hộ quốc gia Trung Đông này thông qua một chiếc loa phóng thanh màu trắng đỏ lấp lánh.

Hôm 08/10, một số người ở nhà thờ đã nghĩ đến chủ đề Israel.

“Tôi hy vọng ông ấy sẽ nói về Israel và Hamas,” ông Jerome Deister ở Marion, ngoại ô Cedar Rapids, nói về bài diễn thuyết của ông DeSantis, đồng thời nói thêm rằng ông “hy vọng ông ấy không đổi ý – vâng, tôi biết ông ấy sẽ không đổi ý – để chuyển sang ủng hộ Hamas.”

Tuy nhiên, giống với cựu TT Trump, nhiều người tham dự đã suy ngẫm các chủ đề khác trước bài diễn thuyết của thống đốc.

Bà Diane Espenes, người có mặt ở đó cùng chồng là ông Michael, cho biết: “Chúng tôi có một đứa con gái và con rể ở Florida, và chúng tôi rất vui khi thấy ông ấy giải quyết mọi việc với cương vị thống đốc tại tiểu bang của ông.”

Anh Andrew Adams tại Cedar Rapids cho biết: “Phá thai chắc chắn là yếu tố quyết định đối với tôi.”

Sau bài diễn văn, anh Adams cho biết bản thân ông “sẽ phải ủng hộ ông ấy sau bài diễn thuyết đó.”

Lời hùng biện của ông DeSantis về phong trào thức tỉnh trong giáo dục đã thuyết phục anh Adams.

Anh Adams, một sinh viên mới tốt nghiệp Đại học Tiểu bang Iowa, nơi anh theo học ngành công nghệ nhu liệu, cho biết: “Tôi đã tận mắt chứng kiến điều đó.”

‘Tập trung hơn vào các vấn đề’: Bà Haley nói chuyện về các vấn đề thế giới tại Điền trang Thôn dã

Cũng như ông DeSantis, bà Haley đang ở Iowa sau khi cuộc tấn công của Hamas xảy ra. Buổi chiều hôm 09/10, vị cựu thống đốc tiểu bang South Carolina này đã bảo vệ các quan điểm của mình tại Quận Boone, Iowa.

“Đây là nước Mỹ,” bà Haley nói với đám đông. Đằng sau bà là những cánh đồng tràn ngập hoa màu và, ở phía xa là những tua-bin gió. Cũng như nhiều tiểu bang đỏ trải dài trên những vùng đồng bằng trồng cây trái khác của Mỹ, Iowa sản xuất rất nhiều phong năng.

Trong khi bà Haley đề cập đến các chủ đề thảo luận được mong đợi của Đảng Cộng Hòa, thì bà cũng đã dẫn dắt các cuộc thảo luận về Israel giống như ông DeSantis. Thậm chí bà nhắc lại một câu mà bà sử dụng trong cuộc tranh luận đầu tiên.

Bà cho biết: “Đừng bao giờ nghĩ rằng Israel cần Mỹ. Mỹ luôn cần Israel. Họ là tuyến phòng thủ trước tất cả các chế độ Iran và các lực lượng khủng bố ủy nhiệm.”

Bà cho biết thêm: “Chúng ta cần đề nghị tất cả các chính phủ trong khu vực tránh xa khỏi cuộc xung đột này, đặc biệt là Lebanon. Chúng ta cũng không cần Hezbollah tham dự vào vụ này.”

Hezbollah đã tăng cường tham dự vào cuộc xung đột kể từ đó.

Bà lập luận rằng Hoa Kỳ phải “gửi tất cả thông tin tình báo, vũ khí, và trang thiết bị mà Israel cần để giành lại đất nước và đánh bại Hamas vĩnh viễn.”

Điều này phù hợp với sự ủng hộ kiên định của bà đối với việc viện trợ cho Ukraine. Bà than vãn khi các khoản tài trợ không được đưa vào dự luật tài trợ tạm thời mà Quốc hội đã thông qua hai tuần trước.

Tại điền trang ở Quận Boone, người phụ nữ từng được cựu TT Trump bổ nhiệm làm đại sứ tại Liên Hiệp Quốc đã đưa ra quan điểm rằng việc Hoa Kỳ ít tham dự vào cuộc xung đột cho thấy sự thiếu rõ ràng về đạo đức.

Bà nói: “Quý vị thấy rằng có một tên côn đồ đến xâm chiếm một đất nước thân Mỹ và yêu tự do. Chúng ta không có đồng minh nào tốt hơn Ukraine tại Liên Hiệp Quốc.”

Phản bác lại những cáo buộc của những người cực đoan quá thể, bà Haley nhấn mạnh rằng chồng của bà, ông Michael, đang làm việc “trong quân đội”. Ông Haley, một sĩ quan tham mưu của Lực lượng Vệ binh Quốc gia của Lục quân South Carolina, đã được điều động đến châu Phi hồi đầu năm nay.

“Tôi không mong muốn anh ấy sẽ phải tham gia bất cứ trận chiến nào. Tôi đang cố gắng hết sức để ngăn chặn chiến tranh; tuy nhiên cách mà quý vị ngăn chặn chiến tranh là bằng sức mạnh,” bà cho biết.

Ông Mick DuBois là một người tham dự sự kiện và đánh giá cao thông điệp của bà Haley. Ông là cử nhân tốt nghiệp Đại học Quân sự Citadel đã phục vụ trong Quân đoàn Thủy quân lục chiến nhiều thập niên. Ông đã đến tham dự sự kiện với chiếc mũ cử nhân Citadel của mình.

Trước bài diễn văn, ông nói với The Epoch Times rằng ông hy vọng bà Haley sẽ bình luận về cuộc tấn công của Hamas.

“Theo quan điểm của tôi, cuộc tấn công này đặt chúng ta vào thế lưỡng đầu thọ địch, chỉ là không trực tiếp hiện diện trên chiến trường,” ông cho biết, đề cập đến các cuộc xung đột tại Ukraine và Israel.

“Ngoài ra, mối lo ngại là, liệu Trung Quốc có đang nhăm nhe lãnh thổ Đài Loan không?” ông nói thêm.

Ông DuBois hỏi bà Haley rằng bà mong đợi ông Biden phản ứng như thế nào và bà sẽ phản ứng như thế nào nếu như bà ở trên cương vị bà chủ của Oval Office.

Bà khen ngợi “lời lẽ” của TT Biden và việc ông điều động nhóm chiến đấu hàng không mẫu hạm đến phía Đông Địa Trung Hải trước khi đặt câu hỏi về việc chính phủ ông Biden có sẵn sàng lấy việc dỡ bỏ phong tỏa số tiền 6 tỷ USD như một phần trong thỏa thuận mới với Iran hay không. Bà Haley nhấn mạnh rằng Hoa Kỳ nên làm “bất cứ điều gì mà [Israel] các vị cần” khi nước này tham chiến với Hamas.

“Hamas tuyên bố ‘Hãy tiêu diệt Mỹ quốc’ là một mối đe dọa đối với chúng ta,” bà cho biết.

Bà Haley cũng chỉ trích Nga và Trung Quốc về những lời kêu gọi ngừng bắn ban đầu, cho rằng hai quốc gia này cùng Iran “đang đợi chúng ta nản chí.”

“Cùng với tôi, quý vị sẽ có được một nền an ninh quốc gia vững chắc,” bà hứa hẹn.

Sau đó, ông Dubois cho biết ông đánh giá cao các quan điểm trong phản ứng của bà Haley.

“Tôi không hiểu hết về những gì mà tôi nghĩ là quan điểm của bà Haley về những việc ông Biden và họ sẽ làm. Nhưng tôi thích câu trả lời của bà về những gì bà sẽ làm,” ông cho biết.

Hiện tại, Đảng Cộng Hòa tại Iowa đang hết sức chú ý đến mọi diễn biến thăng trầm tại địa phương.