Biển Đông: Hoa Kỳ ủng hộ Philippines trước các hành động của Trung Quốc

Hoa Kỳ tái khẳng định các cam kết quốc phòng với Philippines sau khi các tuần duyên hạm Trung Quốc bị cáo buộc phun vòi rồng vào các tàu tiếp tế của Philippines ở khu vực Biển Đông đang bị tranh chấp.

Phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Ned Price cho biết Hoa Kỳ đã cam kết sát cánh với đồng minh hiệp ước của mình, Quần đảo Philippines, và cảnh báo Trung Quốc rằng bất kỳ “cuộc tấn công vũ trang nào nhắm vào các tàu công vụ của Philippines” tại vùng biển tranh chấp này sẽ viện dẫn đến các cam kết [trong hiệp ước] quốc phòng chung với Hoa Kỳ.

Ông Price cho biết trong một tuyên bố hôm 19/11 rằng các hành động của Trung Quốc “làm leo thang căng thẳng khu vực, xâm phạm quyền tự do hàng hải ở Biển Đông được bảo đảm theo luật pháp quốc tế và phá hoại trật tự quốc tế [được thiết lập] theo luật lệ.”

Ông kêu gọi Trung Quốc không can thiệp vào các hoạt động hợp pháp của Philippines trong vùng đặc quyền kinh tế của nước này.

Trước đó, Philippines đã lên án hành động của ba tuần duyên hạm Trung Quốc, mà họ cho rằng đã chặn và phun vòi rồng vào hai tàu tiếp tế vận chuyển lương thực cho các quân nhân đóng tại Bãi cạn Cỏ Mây (Bãi cạn Thomas thứ Hai) của họ hôm 16/11.

Hôm 18/11, Ngoại trưởng Philippines Teodoro Locsin đã soạn một bản kháng nghị đanh thép gửi tới Đại sứ Trung Quốc và xem hành động của các tuần duyên hạm Trung Quốc là “phi pháp”.

“Họ phải cẩn trọng và rút lui,” ông Locsin viết trong một tuyên bố được chia sẻ trên trang mạng xã hội của Bộ Ngoại giao nước này.

Tuy nhiên, vào cùng ngày, phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc Triệu Lập Kiên (Zhao Lijian) nói với các phóng viên rằng “hai tàu tiếp tế của Philippines đã xâm phạm vùng biển gần Bãi Cỏ Mây thuộc Quần đảo Nam Sa của Trung Quốc mà không có sự đồng ý của Trung Quốc” hôm 16/11.

Bãi cạn Thomas thứ Hai nằm ngoài khơi phía Tây tỉnh Palawan trong vùng đặc quyền kinh tế được quốc tế công nhận của Philippines. Philippines đã chiếm được bãi cạn này từ năm 1999 sau khi một tàu hải quân mắc cạn có chủ đích trên bãi đá ngầm này.

Tòa Trọng tài Thường trực tại The Hague đã bác bỏ các yêu sách của Bắc Kinh đối với phần lớn Biển Đông vào năm 2016, ủng hộ Philippines và các quốc gia khác trong khu vực. Tòa phán quyết rằng các yêu sách của Trung Quốc không có cơ sở pháp lý.

Tuy nhiên, phán quyết này tác động rất ít đến hành vi của Trung Quốc, với việc Bắc Kinh từ chối tuân thủ phán quyết. Kết cuộc là các tranh chấp lãnh thổ vẫn đang tiếp diễn, vì Bắc Kinh tiếp tục theo đuổi những yêu sách của mình đối với các vùng biển rộng lớn dựa trên cái gọi là “đường chín đoạn”, bao gồm cả bãi đá ngầm này.

Brunei, Malaysia, Philippines, Đài Loan, và Việt Nam đều có những yêu sách tranh chấp về chủ quyền với Trung Quốc.