Bộ trưởng Lloyd Austin đến Việt Nam để thúc đẩy về bang giao, nhưng còn lo ngại về vấn đề nhân quyền

Hôm 29/07, Bộ trưởng Quốc phòng Hoa Kỳ Lloyd Austin đã đến thăm Việt Nam nhằm thúc đẩy hợp tác về an ninh song phương khi cả hai nước đều đang theo dõi các hoạt động của Trung Cộng ở Biển Đông với mức độ báo động ngày càng tăng.

Tuy rằng mối bang giao quân sự được thắt chặt hơn, hơn bốn thập kỷ sau khi chiến tranh Việt Nam kết thúc vào năm 1975, nhưng chính phủ của Tổng thống Joe Biden cho biết mối bang giao này vẫn có những giới hạn chừng nào Hà Nội chưa cải thiện được hồ sơ nhân quyền của mình.

Việt Nam đã nổi lên như một đối thủ mạnh mẽ nhất đối với các tuyên bố chủ quyền lãnh thổ của Trung Cộng ở Biển Đông và đã nhận được khí tài quân sự của Hoa Kỳ, bao gồm cả tàu tuần duyên.

Trước cuộc gặp với người đồng cấp Việt Nam tại Hà Nội, ông Austin cho biết Hoa Kỳ không yêu cầu Việt Nam phải lựa chọn giữa các quốc gia.

Ông Austin cho hay, “Một trong những mục tiêu trọng tâm của chúng tôi là bảo đảm rằng các đồng minh và đối tác của chúng tôi có quyền tự do và không gian để hoạch định tương lai của chính họ.”

Ông không đề cập đến Trung Quốc nhưng có một nhận thức ở Á Châu cho rằng Trung Cộng đang khiến các quốc gia phải lựa chọn giữa họ và Hoa Kỳ, khi căng thẳng đang gia tăng giữa hai cường quốc lớn này.

Hôm 28/07, một chiến hạm của Hải quân Hoa Kỳ đã quá cảnh qua Eo biển Đài Loan. Mặc dù các hoạt động như vậy vẫn diễn ra thường xuyên, nhưng những hải trình này thường khiến Bắc Kinh tức giận.

Ông Greg Poling, thuộc Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và Quốc tế, cho biết, “(Việt Nam) muốn biết rằng Hoa Kỳ sẽ tiếp tục can dự về mặt quân sự, đó là sẽ tiếp tục sự hiện diện của Hoa Kỳ ở Biển Đông.”

Hai bên đã ký một “biên bản ghi nhớ” để Đại học Công nghệ Harvard và Texas tạo cơ sở dữ liệu giúp người Việt Nam tìm kiếm những người mất tích sau chiến tranh.

Những giới hạn

Hôm 01/08, Hoa Kỳ đã vận chuyển 3 triệu liều vaccine COVID-19 của hãng Moderna đến Việt Nam, nâng số lượng vaccine mà Hoa Kỳ cung cấp thông qua chương trình vaccine COVAX toàn cầu, lên 5 triệu liều.

Việt Nam đang trải qua những cải tổ kinh tế và thay đổi xã hội sâu rộng trong những thập kỷ gần đây, nhưng Đảng Cộng sản Việt Nam vẫn giữ sự kiểm soát chặt chẽ đối với giới truyền thông và ít chấp nhận bất đồng ý kiến.

Hôm 27/07, tại Singapore, ông Austin cho biết Hoa Kỳ sẽ luôn dẫn đầu với các giá trị của mình.

Ông Austin nói, “Chúng tôi sẽ thảo luận về những giá trị của mình với thân hữu và đồng minh của chúng tôi ở mọi nơi chúng tôi đến và chúng tôi sẽ nói chuyện cởi mở về điều đó.”

Trong cuộc gặp với ông Austin vào sáng ngày 29/07, Chủ tịch nước Việt Nam Nguyễn Xuân Phúc cho biết ông rất mong đợi chuyến thăm Việt Nam sắp tới của Phó Tổng thống Hoa Kỳ Kamala Harris.

Một nguồn tin thân cận nói với Reuters hôm 02/08 rằng bà Harris có thể sẽ đến Việt Nam và Singapore vào tháng Tám.