Bolivia: Xung đột bạo lực vì chương trình phân phối đất xã hội chủ nghĩa

SANTA CRUZ, Bolivia — Khói thuốc súng và hơi cay đã bay lơ lửng trong không khí hôm 13/12, khi các thành viên đối địch của một liên đoàn nông dân địa phương tham gia vào một cuộc xung đột tàn khốc do chương trình phân phối đất đai miễn phí của Đảng Phong trào vì Chủ nghĩa Xã hội (MAS) cho những người ủng hộ đảng này.

Cảnh sát đã bắt giữ 3 người tham chiến trong khi có 5 người bị thương trong cuộc xung đột.

Trong 15 năm qua, các thành viên ở nông thôn của đảng MAS đã đồng loạt rủ nhau chuyển đến quận lỵ Santa Cruz vì lời đề nghị cấp đất nông nghiệp miễn phí của chính phủ – bắt đầu hồi năm 2006 sau khi cựu Tổng thống xã hội chủ nghĩa Evo Morales tuyên bố một “cuộc cách mạng nông nghiệp” và phân bổ 6 triệu mẫu đất cho nông dân nghèo ở địa phương.

Tuy nhiên, những nông dân địa phương thất vọng ở Santa Cruz đang phản đối vì việc giao đất chủ yếu dành cho những người ủng hộ đảng MAS, những người đang nhập cư từ các quận lỵ khác.

“Những người này [MAS] chỉ giao đất cho những người đến từ phía tây, nhưng đất là ở nơi này. Chúng tôi đang ở nơi này!” nông dân Jorge Parada ở Santa Cruz nói với The Epoch Times.

Ông Parada nói rằng việc phân bổ đất đai trong quận lỵ của ông là không công bằng và nếu người của ông (các nông dân đến từ Santa Cruz) đi đến một quận lỵ phía Tây như Cochabamba, chuyện sẽ hoàn toàn khác.

“Họ sẽ không cấp cho chúng tôi bất cứ thứ gì nếu chúng tôi xuất hiện ở đó, nhưng chúng tôi đến từ Santa Cruz và chúng tôi không nhận được gì?”

Nông dân tức giận đã cáo buộc lãnh đạo Liên đoàn Nông dân và Công nhân ở Santa Cruz, ông Marcos Miranda, một người ủng hộ đảng MAS, đã bán đất bất hợp pháp từ chính chương trình này. Ông Miranda đã mất ghế vào tay ông Hebert Justiniano trong một cuộc bầu cử gây tranh cãi hồi tháng 11/2021, làm khơi mào cuộc xung đột giữa các thành viên cánh tả và cánh hữu của liên đoàn này.

Chương trình cấp đất gây tranh chấp bắt nguồn từ những năm 1960, khi chính phủ Bolivia hy vọng phát triển các nguồn tài nguyên đất chưa được khai thác ở vùng nông thôn Santa Cruz – và tăng dân số – bằng cách cung cấp các biện pháp khuyến khích để người dân chuyển đến đó từ các quận lỵ đông dân hơn ở phía Tây. Việc này cũng được xem là một cách để phân phối lại tài sản từ một số ít địa chủ giàu có cho các nhóm nghèo ở địa phương.

“Chúng tôi cảm thấy bị chính phủ phản bội,” ông Rene Vaca nói với The Epoch Times.

Ông Vaca giải thích một trong những điểm bất bình về chương trình đất đai là việc đảng MAS ở La Paz được quyền đưa ra các quyết định.

“Đất đai ở đây đang được cho đi miễn phí. Những quyết định đó cần phải được thực hiện bởi chính quyền [quận lỵ] địa phương,” ông nói.

Chương trình cấp đất xã hội chủ nghĩa này đã đang là chủ đề tranh cãi chính trị trong những tháng gần đây, sau khi một nhóm binh sĩ có vũ trang giành quyền kiểm soát các vùng đất gần thị trấn Guarayos ở Santa Cruz hôm 28/10. Những nông dân tương lai đã dùng súng tấn công các ký giả và cảnh sát khi họ đến đặt câu hỏi về quyền sở hữu của họ đối với những vùng đất này, với đỉnh điểm là một vụ bắt giữ con tin kéo dài bảy tiếng.

Dân biểu vùng Chiquitania của Santa Cruz, bà Maria Alvarez, đã lên án vụ này trong một phiên họp hôm 03/11, gọi những người nông dân ủng hộ chính phủ xã hội chủ nghĩa tham gia cuộc tấn công là “một lực lượng dân quân có vũ trang” và yêu cầu những kẻ tìm kiếm đất đai nhằm trục lợi lập tức ngừng xâm lược các vùng đất ở Santa Cruz.

Bà Alvarez mô tả họ như một “lực lượng dân quân vũ trang được ngụy trang như những nông dân nghèo.”