Các nhà đầu tư nên tiếp cận năm 2023 đầy biến động như thế nào?

FAN YU 

Việc cố gắng neo thị trường theo lạm phát và những chuyển biến lãi suất của Fed dường như đã kết thúc, chí ít là ở thời điểm hiện tại.

Chúng ta đang chuyển sang các mối quan tâm thực sự kiểu như một cuộc suy thoái kinh tế, và đối với các nhà đầu tư, là [báo cáo] thu nhập công ty và tăng trưởng suy giảm do suy thoái nói trên. 

Bài viết này không dự đoán điểm kết thúc của S&P 500 vào năm tới. Không ai biết được. Trên thực tế, rất ít nhà đầu tư còn trụ lại được đến hôm nay có kinh nghiệm đối phó với sự hội tụ của các yếu tố tác động đến nền kinh tế hiện tại. Những người thành công nhất trong chúng ta sẽ cần lèo lái hiệu quả qua một loạt ẩn số đã biết (Suy thoái kinh tế tồi tệ như thế nào? Khi nào lãi suất sẽ ổn định? Fed sẽ xoay trục sang định lượng QE không?) và những ẩn số chưa biết (Địa chính trị? Chiến tranh leo thang? Một đại dịch khác? Và tất cả những điều này có tác động đến nền kinh tế và thị trường như thế nào?)

Bất chấp phần nhập đề đáng ngại này, không phải ai cũng đều lạc lối. Các nhà đầu tư nên chuẩn bị sử dụng một số công cụ tùy thuộc vào diễn biến của năm mới này.

Hãy phòng thủ

Ở đây có một phần toán học. Giả sử quý vị có hai danh mục đầu tư, một danh mục tương đối phòng thủ và một danh mục đầu tư tăng trưởng mạnh, với 100 USD trong mỗi tài khoản để bắt đầu. Danh mục đầu tư phòng thủ tạo ra một khoản lợi tức khiêm tốn 7% trong 12 tháng (ví dụ: tăng giá 5% và cổ tức 2%), kết thúc ở mức 107 USD. Danh mục đầu tư tích cực mất 10% trong sáu tháng đầu tiên. Danh mục này sẽ cần tăng thêm 19% trong quãng đường còn lại để lên bằng danh mục đầu tư phòng thủ (kết thúc ở mức 107 USD) vào cuối năm.

Nói cách khác, về lâu dài, tốt nhất là bỏ qua lợi tức cao hơn thay vì chịu thua lỗ.

Cổ phiếu phòng thủ (defensive stock) là gì? Người ta thường đề cập đến các ngành ít nhạy cảm về kinh tế như mặt hàng chủ lực của người tiêu dùng (thực phẩm và đồ uống, sản phẩm gia dụng, hàng bách hóa), chăm sóc sức khỏe (mọi người cần thuốc men và phương pháp điều trị bất kể nền kinh tế như thế nào), quốc phòng và cơ sở hạ tầng (thường được ngân sách chính phủ tài trợ), và các dịch vụ tiện ích (nhà cung cấp điện địa phương của quý vị). Một số công ty nhất định trong các ngành khác có xu hướng hoạt động tốt trong thời kỳ suy thoái kinh tế, chẳng hạn như công ty bán lẻ giảm giá TJX Companies, cửa hàng bách hóa Walmart, công ty thuốc lá Philip Morris International, v.v.

Ngay cả với các công ty trong các ngành phù hợp, hãy ưu tiên các công ty có bảng cân đối kế toán ổn định (ví dụ: nghĩa vụ trả nợ thấp), báo cáo lợi nhuận dương, đội ngũ quản lý lâu năm, và những người trả cổ tức hãy chắc chắn rằng những khoản cổ tức đó đến từ nguồn thu nhập dương.

Đừng phụ thuộc vào quỹ chỉ số

Hơn một thập niên qua đã có sản phẩm “quỹ chỉ số” (index funds) mô phỏng theo thị trường hoặc một chỉ số cụ thể. Các nhà quản lý quỹ và ETF (quỹ hoán đổi danh mục) Vanguard, State Street/SPDR ETFs, BlackRock/iShares, trong số những tổ chức khác đã làm cho quỹ chỉ số này trở thành phổ biến. Ý tưởng của quỹ này là một cơn thủy triều dâng sẽ nâng tất cả các con thuyền lên và các nhà đầu tư hài lòng với việc thuận theo thị trường như vậy.

Chà, cơn thủy triều này đang rút xuống và sự khác biệt về hiệu suất hiện đang rất quan trọng. Các nhà đầu tư nên nghĩ đến các quỹ do các nhà quản lý năng nổ chăm sóc. Họ có thành tích tốt, có kinh nghiệm đầu tư trong thời kỳ suy thoái, và có thâm niên. Các quỹ chỉ số thì rẻ hơn và được ưa chuộng hơn khi thị trường đang lên, nhưng trong thị trường bấp bênh với giá dao động mạnh mẽ thì 50 điểm căn bản của “các chi phí thấp hơn” không tạo ra sự khác biệt nào.

Một lưu ý phụ, các nhà đầu tư nên đối đãi với hầu hết những “người có ảnh hưởng” đầu tư trên mạng xã hội như những người làm trò tiêu khiển. Trong hai năm qua, bất kỳ ai cũng có thể cò mồi cho NFT và cổ phiếu meme, vốn đều đã tăng vọt. Hãy ưu tiên hướng dẫn từ các chuyên gia thực thụ với hàng chục năm kinh nghiệm trong lĩnh vực kinh doanh.

Hãy ưu tiên thu nhập

Sau một năm không điển hình khi cả trái phiếu và cổ phiếu đều giảm, nhiều chuyên gia dự đoán trái phiếu sẽ đem lại lợi tức tốt vào năm 2023.

Nuveen Asset Management đã viết trong bài bình duyệt năm 2023 của công ty này dành cho khách hàng rằng, “Với đa phần các đợt tăng lãi suất đang ở phía sau chúng ta và cách tiếp cận “chậm hơn nhưng lâu hơn” của Fed đang hình thành, chúng tôi nghĩ rằng việc tăng thời hạn một cách vừa phải thông qua việc tăng phân bổ [tiền đầu tư vào] trái phiếu cốt lõi, đặc biệt là những trái phiếu đạt tiêu chuẩn đầu tư là điều hợp lý.” Công ty này có niềm tin cao nhất vào trái phiếu doanh nghiệp chất lượng cao.

Sự đánh đổi giữa rủi ro/lợi tức đối với trái phiếu đã được cải thiện đáng kể, và thị trường hiện tại thể hiện thời điểm mua vào (entry point) rất hấp dẫn. Ngay cả khi lãi suất chuẩn tiếp tục tăng, tác động của sự gia tăng này đối với việc định giá trái phiếu sẽ ít hơn so với cổ phiếu.

Công ty Quản lý tài sản MacQuarie đồng ý với quan điểm này. Trong “Triển vọng 2023”, công ty này viết rằng họ khuyến nghị trái phiếu chính phủ và trái phiếu doanh nghiệp của các thị trường đã phát triển, nhưng kêu gọi các nhà đầu tư tránh xa các khoản nợ của thị trường mới nổi vì một số yếu tố căn bản yếu hơn nhiều.

Hãy hướng đến tương lai

Bất kể vị trí phòng thủ chung này như thế nào, chúng ta vẫn nên “đặt cược” trường kỳ, theo chủ đề.

Một chủ đề là phi toàn cầu hóa và sản xuất nội địa. Nguyên nhân là do chi phí lao động tăng cao ở các thị trường mới nổi nhưng cũng do vấn đề địa chính trị khi Trung Quốc và Nga tiếp tục tự cô lập. Việc thiết lập các khả năng sản xuất mới đòi hỏi một nguồn nguyên liệu thô, hàng hóa, và năng lượng đáng kể. Hãy nghĩ đến các công ty khai thác như Tập đoàn BHP, các công ty hóa chất như Dow, và các công ty năng lượng như ExxonMobil.

Một sự thay đổi khác là nhân khẩu thế giới đang già đi. Những người thuộc thế hệ bùng nổ (boomer) sắp về hưu hoặc đã về hưu, và nhu cầu về dịch vụ y tế, thuốc men với giá phải chăng tăng lên đáng kể, v.v. Các nhà đầu tư có thể xem xét các quỹ tín thác đầu tư bất động sản (REIT: real estate investment trusts) – sở hữu nhà ở dành cho người cao niên, trung tâm lọc máu và chăm sóc, cũng như văn phòng y tế. Ngành chăm sóc sức khỏe, ngoài bản chất phòng thủ, còn được hưởng lợi từ dân số già đi.

Chuẩn bị chiến tranh và phòng thủ là một xu hướng trường kỳ khác. Cuộc chiến đang diễn ra ở Ukraine đã cho nhiều quốc gia thấy rõ tầm quan trọng của việc đầu tư vào khả năng tự vệ và bảo vệ các đồng minh. Đức và EU đang tăng ngân sách của họ, Nhật Bản cũng vậy. Lập trường hiếu chiến của Trung Quốc đối với Đài Loan là một hồi chuông cảnh tỉnh khác. Bên cạnh những rủi ro mới này, khí tài quân sự của nhiều quốc gia đang rất cần được nâng cấp. Các công ty quốc phòng và hàng không vũ trụ như Lockheed Martin, Raytheon, và Northrop Grumman là một số công ty có thể hưởng lợi.

Đây là những xu hướng dài hạn không chỉ cho năm 2023. Nhưng khi đất nước này sắp rơi vào một cuộc suy thoái, việc đánh giá thị trường vào năm tới có thể đem lại [thời] điểm mua tốt cho một khoản đầu tư dài hạn.

Cô Fan Yu là một chuyên gia trong lĩnh vực tài chính và kinh tế và đã đóng góp các phân tích về nền kinh tế Trung Quốc từ năm 2015.