LAWRENCE WILSON

Tổng thống (TT) Joe Biden đã đẩy nhanh hơn nữa tiến trình chuyển đổi sang xe điện của quốc gia bằng cách công bố hai đề nghị thay đổi quy định liên bang nhằm giảm khí nhà kính và các chất ô nhiễm khác trong khí thải của xe cơ giới.

Được công bố hôm 12/04, những thay đổi này sẽ ảnh hưởng đến hầu như tất cả các xe chạy bằng xăng trên đường cao tốc của Hoa Kỳ, sẽ tiết kiệm cho người tiêu dùng khoảng 12,000 USD chi phí nhiên liệu và bảo trì trong suốt vòng đời của một xe hơi, và tránh được gần 10 tỷ tấn khí thải carbon dioxide cho đến năm 2055, theo Cơ quan Bảo vệ Môi trường (EPA).

Quyết định này nhằm tiếp tục thực hiện mục tiêu của tổng thống là có 50% tổng số xe hơi mới và xe tải nhẹ, cũng như 30% xe tải hạng trung và hạng nặng, mới được bán vào năm 2030 là loại xe không phát thải. Xe điện (EV) được xem là phương tiện đi lại không phát thải.

EPA ước tính rằng việc thông qua những quy định này sẽ dẫn đến 67% xe hơi và xe tải nhẹ mới là xe chạy điện vào năm 2032, cùng với 50% xe buýt, 35% xe vận tải hàng đường ngắn, và 25% xe vận tải chở hàng đường dài. 

Các nhà phê bình đã tuyên bố rằng quyết định này sẽ làm tăng giá xe hơi mới, và được ban hành mà không suy tính đến khả năng giao đủ hàng của chuỗi cung ứng quốc gia.

Tổng thống Joe Biden đang đi đến chiếc Không lực Một trước khi rời Căn cứ chung Andrews ở Maryland, hôm 31/03/2023. (Ảnh: Mandel Ngan/AFP qua Getty Images)
Tổng thống Joe Biden đang đi đến chiếc Không lực Một trước khi rời Căn cứ chung Andrews ở Maryland, hôm 31/03/2023. (Ảnh: Mandel Ngan/AFP qua Getty Images)

Chính phủ TT Biden đã chi khoảng 31 tỷ USD để phát triển giao thông sạch trong hai năm qua, gồm việc phát triển một mạng lưới các trạm nạp điện, cải thiện chuỗi cung ứng cho các vật liệu cần thiết để sản xuất pin xe điện, và cung cấp các khoản vay cho các công ty sản xuất xe điện và linh kiện tại Hoa Kỳ.

Trong khi đó, các nhà sản xuất xe hơi Mỹ và một số tiểu bang đã chủ động hướng thị trường sang xe điện.

Hồi năm 2021, General Motors, Ford, và Stellantis đã công bố rằng họ sẽ đặt mục tiêu đạt doanh số bán xe điện ít nhất là 40% tổng doanh số bán xe mới vào năm 2030.

Sự thay đổi quy định này diễn ra 10 tháng sau khi sáu nhà sản xuất xe hơi lớn cam kết ngừng bán xe hơi chạy bằng xăng và dầu diesel trên toàn cầu vào năm 2040.

Vào tháng 11/2021, Ford, General Motors, Mercedes-Benz, Volvo, và Jaguar Land Rover đã cam kết ngừng bán xe hơi chạy bằng động cơ diesel trên toàn cầu vào năm 2040.

Năm 2022, tiểu bang Washington đã tiếp bước California khi công bố một lệnh cấm bán xe hơi mới chạy bằng xăng trong tiểu bang vào năm 2035.

Tiểu bang Washington đã ban hành một luật vào năm 2020 để tuân theo các tiêu chuẩn khí thải cho xe cơ giới của California. Connecticut, Colorado, Delaware, Maine, Maryland, Massachusetts, New Jersey, New Mexico, New York, Oregon, Pennsylvania, Rhode Island, Vermont, và Thủ đô Hoa Thịnh Đốn cũng đã áp dụng các tiêu chuẩn khí thải cho xe của California.

Phản ứng của Đảng Cộng Hòa

Các nhà lập pháp Đảng Cộng Hòa ngay lập tức chỉ trích thông báo này.

“Đầu tiên TT Biden nhắm vào bếp gas của chúng ta. Bây giờ ông ấy muốn cấm xe hơi mà chúng ta lái,” Thượng nghị sĩ John Barrasso (Cộng Hòa–Wyoming), thành viên cao cấp của Ủy ban Thượng viện về Năng lượng và Tài nguyên Thiên nhiên, cho biết.

“Các chính sách sai lầm của ông ấy đang làm tổn thương các gia đình Mỹ trong khi trợ giúp Trung Quốc. Quá trình chuyển đổi năng lượng thảm khốc của tổng thống đang khiến chúng ta phụ thuộc nhiều hơn vào đối thủ của mình trong khi đẩy giá cả lên cao cho người Mỹ. ‘Điện khí hóa mọi thứ’ không phải là một giải pháp. Đó là con đường dẫn đến mức giá cao hơn và ít sự lựa chọn hơn.”

“Hôm nay, chính phủ của TT Biden đã nói rõ rằng họ muốn quyết định cho người Mỹ những loại xe hơi và xe tải mà chúng ta được phép mua, thuê và lái,” Thượng nghị sĩ Shelly Moore Capito (Cộng Hòa–West Virginia) viết trên Twitter.

Bà nói thêm rằng chính phủ TT Biden “đã không tính đến việc giá trung bình của một chiếc xe điện là khoảng 65,000 USD vào năm ngoái, cao hơn thu nhập của 46% gia đình Mỹ.”

Ngành công nghiệp xe hơi

Theo Liên minh Đổi mới Sáng tạo, các nhà sản xuất xe hơi trên khắp thế giới đã công bố kế hoạch đầu tư 1.2 ngàn tỷ USD vào việc chế tạo xe điện vào năm 2030. Tuy nhiên, ngay cả điều đó cũng có thể không đủ để đạt được các mục tiêu quá tham vọng do chính phủ TT Biden đặt ra.

Liên minh này lưu ý trong một tuyên bố hôm 06/04 rằng số lượng trạm nạp điện hiện không đủ để cung ứng nhu cầu. Trong số 3,100 quận của quốc gia, 39% không có bộ nạp nào được lắp đặt tính đến năm 2022, và 63% có năm bộ nạp hoặc ít hơn.

Theo Liên minh này, các khoáng chất cần thiết để cung cấp cho thị trường pin cũng có thể bị thiếu hụt. Tuyên bố cho biết Bắc Mỹ dự kiến chỉ sản xuất khoảng 3.5% nguồn cung ứng cần thiết vào năm 2030 – có thể làm tăng sự phụ thuộc vào Trung Quốc nếu tình hình này không được thay đổi.

Liên minh trên cho biết các nhà sản xuất xe hơi cam kết chuyển đổi sang xe điện, nhưng tốc độ chuyển đổi đó sẽ diễn ra nhanh như thế nào phần lớn phụ thuộc vào các yếu tố nằm ngoài tầm kiểm soát của họ.

“Vấn đề không phải là liệu tiến trình này có thể được thực hiện hay không, mà là nó có thể được thực hiện nhanh như thế nào… và tốc độ sẽ phụ thuộc gần như hoàn toàn vào việc có các chính sách và điều kiện thị trường phù hợp để đạt được mục tiêu chung phát về phát thải carbon ròng bằng không trong tương lai,” liên minh tuyên bố.

Nguyễn Lê biên dịch

Chia sẻ bài viết này tới bạn bè của bạn