Chuyến thăm Đài Loan của bà Pelosi nhận được sự ủng hộ từ Hoa Kỳ và đe dọa quân sự từ Trung Quốc

Andrew Thornebrooke

Chuyến thăm của Chủ tịch Hạ viện Hoa Kỳ Nancy Pelosi (Dân Chủ–California) đến Đài Loan đã khuấy động làn sóng đe dọa và hành động quân sự từ nhà cầm quyền ở Bắc Kinh, nơi xem hòn đảo được quản trị dân chủ này là một phần của lãnh thổ của mình và không loại trừ việc sử dụng vũ lực quân sự để chiếm giữ.

Phi cơ của bà Pelosi đã hạ cánh xuống hòn đảo này vào cuối ngày 02/08. Bà là quan chức cấp cao nhất của Hoa Kỳ đến thăm Đài Loan kể từ khi Chủ tịch Hạ viện Newt Gingrich đến thăm nơi đó vào năm 1997.

“Chuyến thăm của phái đoàn Quốc hội của chúng tôi tới Đài Loan tôn vinh cam kết kiên định của Mỹ trong việc hỗ trợ nền Dân Chủ sôi động của Đài Loan,” bà nói trong một tuyên bố hôm 02/08. “Sự đoàn kết của Hoa Kỳ với 23 triệu người dân Đài Loan ngày nay quan trọng hơn bao giờ hết, khi thế giới phải đối mặt với sự lựa chọn giữa chế độ chuyên quyền và nền dân chủ.”

Điểm dừng tại Đài Loan không có trong hành trình chính thức của bà Pelosi cho chuyến công du Á Châu của bà, gồm các điểm dừng ở Singapore, Malaysia, Nam Hàn, và Nhật Bản.

Trung Cộng đã mạnh mẽ phản đối chuyến thăm, khẳng định rằng đây là một hành vi xâm phạm chủ quyền của nhà cầm quyền này, đồng thời đe dọa sẽ đáp trả bằng “các biện pháp mạnh mẽ”.

Trong cuộc điện đàm với Tổng thống Joe Biden trong tuần trước (29/07), lãnh đạo Trung Quốc Tập Cận Bình đã cảnh báo người đứng đầu Hoa Kỳ về vấn đề Đài Loan, nói rằng “đùa với lửa có ngày phỏng tay.”

Một nhân vật truyền thông nhà nước Trung Quốc cũng đã cảnh báo rằng quân đội Trung Quốc có thể bắn rơi phi cơ của bà Pelosi nếu phi cơ của bà được hộ tống bằng các chiến đấu cơ Hoa Kỳ.

Trong khi đó, những ngày gần đây, nhà cầm quyền Bắc Kinh đã gia tăng các hành động quân sự gần Đài Loan, một phần trong kế hoạch dài hơi nhằm đe dọa các quan chức của hòn đảo này.

Hôm 02/08, Trung Cộng thông báo rằng quân đội của họ sẽ tiến hành các cuộc tập trận bắn đạn thật ở các vùng biển ở tất cả các phía của Đài Loan.

“Chuyến thăm của phái đoàn Quốc hội của chúng tôi tới Đài Loan tôn vinh cam kết kiên định của Mỹ trong việc hỗ trợ nền Dân Chủ sôi động của Đài Loan.” — Chủ tịch Hạ viện Nancy Pelosi

Các khí tài quân sự của Trung Quốc và Hoa Kỳ đã hoạt động ở vùng biển xung quanh Đài Loan kể từ tuần trước (25–31/07), với lực lượng Quân đội Giải phóng Nhân dân (PLA) tiến hành các cuộc tập trận khác ở phía bắc Đài Loan ở Hoàng Hải, và hàng không mẫu hạm Ronald Reagan của Hoa Kỳ thực hiện các cuộc tuần tra tự do hàng hải.

Truyền thông Đài Loan đưa tin cho biết phi cơ của PLA đã băng qua Eo biển Đài Loan ngay sau khi bà Pelosi đến.

Phát ngôn viên An ninh Quốc gia của Tòa Bạch Ốc John Kirby cho biết sau khi bà Pelosi đến nơi rằng Hoa Kỳ “sẽ không bị uy hiếp” bởi những lời đe dọa hoặc lời lẽ hung hăng tới từ Trung Quốc. Ông Kirby cho biết chuyến thăm không vi phạm bất kỳ vấn đề chủ quyền nào hay “chính sách một Trung Quốc” lâu năm của Mỹ.

“Không có lý do gì để chuyến thăm này trở thành một sự kiện thúc đẩy một cuộc khủng hoảng hoặc xung đột,” ông nói.

Trong một bài bình luận trên tờ Washington Post được công bố ngay sau khi hạ cánh, bà Pelosi đã nêu lý do đến thăm, ca ngợi cam kết của Đài Loan đối với nền dân chủ trong khi chỉ trích Trung Quốc đã làm gia tăng đáng kể căng thẳng với Đài Loan trong những năm gần đây.

“Chúng ta không thể đứng nhìn khi Trung Cộng tiến hành đe dọa Đài Loan – và nền dân chủ,” bà Pelosi nói.

Bà Pelosi cũng trích dẫn “cuộc đàn áp tàn bạo” của nhà cầm quyền Bắc Kinh đối với những người bất đồng chính kiến ​​ở Hồng Kông, cũng như cách đối xử của họ với người Hồi giáo Duy Ngô Nhĩ và các dân tộc thiểu số khác, mà Hoa Kỳ cho là tội ác diệt chủng.

Trong khi đó, cũng trong ngày 02/08, 26 thành viên Đảng Cộng Hòa, gồm cả Lãnh đạo Thiểu số Thượng viện Mitch McConnell (Cộng Hòa–Kentucky), đã ký một tuyên bố ủng hộ chuyến đi của bà Pelosi, đồng thời tái khẳng định rằng chuyến thăm không thay đổi các chính sách của Hoa Kỳ liên quan đến Trung Quốc và Đài Loan.

Các Thượng nghị sĩ Kevin Cramer (Cộng Hòa–North Dakota) và Dan Sullivan (Cộng Hòa-Alaska) đã dẫn đầu ký vào văn bản này.

“Chúng tôi ủng hộ chuyến công du của Chủ tịch Hạ viện Nancy Pelosi tới Đài Loan,” tuyên bố này cho biết.

“Trong nhiều thập niên, các thành viên của Quốc hội Hoa Kỳ, kể cả các vị Chủ tịch Hạ viện tiền nhiệm, đã đến Đài Loan. Chuyến công du này phù hợp với chính sách Một Trung Quốc của Hoa Kỳ mà chúng tôi đã cam kết. Giờ đây, hơn bao giờ hết, chúng tôi cũng cam kết thực hiện tất cả các điều khoản của Đạo luật Quan hệ Đài Loan.”