Cựu Thủ tướng Canada: Hội nhập công nghệ với Trung Quốc là ‘không phù hợp’

Cựu thủ tướng Canada Stephen Harper nói với những người tham dự tại một hội nghị quốc phòng và an ninh hôm 12/03 rằng các thiết bị công nghệ của Trung Quốc được thiết kế để thực hiện một số mục đích đáng báo động với các nền dân chủ phương Tây. 

“Mối lo ngại duy nhất lớn nhất của các công dân Tây phương… là quyền lực của các hãng công nghệ lớn. Đó là về quyền riêng tư; về sự giám sát; về việc sử dụng dữ liệu cá nhân,” ông Harper nói trong Hội nghị Ottawa về An ninh và Quốc phòng của Tổ chức Hội nghị Hiệp hội Quốc phòng.

“Toàn bộ hệ thống công nghệ của Trung Quốc được thiết kế cho mục đích đó.”

Ông Harper cho biết ông không chống lại các sản phẩm tiêu dùng của Trung Quốc, nhưng không nên cho phép công nghệ của Bắc Kinh làm cột trụ trong các hệ thống của nền dân chủ phương Tây.

Ông nói “con dao hai lưỡi” của công nghệ là: trong khi gia tăng một số tiện ích cho người dùng, thì công nghệ cũng có thể trở thành công cụ cho chủ nghĩa độc tài.

Khi còn là thủ tướng, ông Harper đã nỗ lực trong việc rà soát an ninh quốc gia đối với nguồn đầu tư nước ngoài vào Canada. Ông cho biết nhu cầu tài nguyên của Trung Quốc đã đem lại lợi ích cho Canada, nhưng lại cảnh báo rằng luôn có những rủi ro từ “sự bành trước”.

Ông cho biết Trung Cộng quan tâm đến dữ liệu và công nghệ hơn cả đối với cát dầu hoặc các quặng đất hiếm.

Ông Harper lưu ý rằng hai hãng viễn thông lớn của Trung Quốc Huawei và ZTE đã thâm nhập Canada từ lâu trước khi bị lọt vào tầm chú ý của liên minh tình báo Ngũ Nhãn (Five Eyes).

Ông nói: “Về hình thức, các công ty này có thể là những công ty tư nhân, nhưng trên thực tế, họ là những phần mở rộng của bộ máy an ninh nhà nước Trung Quốc. Đơn giản là vậy.”

Canada là thành viên duy nhất của Five Eyes chưa cấm Huawei tham gia vào cơ sở hạ tầng 5G của mình, hoặc không có kế hoạch loại bỏ tập đoàn này, giống như Anh Quốc đã làm.

Ông Harper nói rằng hội nhập công nghệ với Trung Quốc là không phù hợp.

Thương mại không lành mạnh

Ông Harper nói rằng nhà cầm quyền Trung Quốc hẳn phải “hoài nghi” việc họ đã được cấp quyền tiếp cận gần như có không giới hạn vào các thị trường phương Tây trong khi lại hạn chế hiệu quả sự tiếp cận có đi có lại – và thỏa thuận này đã được phép kéo dài quá lâu.

Thâm hụt thương mại của Canada với Trung Quốc đã tăng liên tục kể từ khi Trung Quốc trở thành thành viên của Tổ chức Thương mại Thế giới khoảng 20 năm trước.

Ông Harper cho biết cựu tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump “về cơ bản đã đúng” về việc đánh mất hoạt động kinh tế vào tay Trung Quốc, và không được đền bù cho điều đó, “và các nhà lãnh đạo phương Tây đã mất quá nhiều thời gian để hình dung ra điều này.” Tuy nhiên, Bắc Kinh cũng lo ngại về những luận điểm chống Trung Quốc ngày càng tăng ở phương Tây, ông nói thêm.

Bức tranh lớn

Ông Harper cho biết Hoa Kỳ vẫn là cường quốc hàng đầu thế giới, nhưng thế giới có thể được mô tả đúng nhất là một “G2++” với việc Hoa Kỳ và Trung Quốc là hai cường quốc thống trị. Ông nói thêm rằng mối quan hệ này không khác gì một cuộc Chiến tranh Lạnh khác, ngoại trừ việc các khối xung quanh hai nước này chưa được xác định rõ ràng lúc này và sự cạnh tranh Trung Quốc–Hoa Kỳ cũng có những sự phụ thuộc lẫn nhau.

Ông Harper cho biết mối bang giao Trung Quốc–Hoa Kỳ là quan tâm chiến lược lớn nhất đối với các nước Á Châu nhỏ hơn.

Ông nói: “Làm thế nào quý vị tiếp tục được hưởng lợi từ mối quan hệ kinh tế của Trung Quốc trong khi không khiến bản thân trở nên dễ bị mất an ninh trước Trung Quốc và vẫn giữ được mối quan hệ an ninh đó với Hoa Kỳ?”

Ông nói rằng Nga là một hacker, một kẻ phá rối, một kẻ đánh thuê, và không làm bất cứ điều gì tích cực để định hình thế giới. Ông Harper đang tại chức khi Nga bị loại khỏi G8.

Ông Harper cho biết Canada cần Hoa Kỳ là một nhà lãnh đạo toàn cầu đa phương hiệu quả trên thế giới, và Tổng thống Hoa Kỳ Joe Biden có hai điểm mạnh – ông ấy hấp dẫn và dễ đối thoại – đồng thời là một chuyên gia về chính sách đối ngoại và an ninh.

Tuy nhiên, ông Harper cho biết ông không thể nhận thức được chính sách đối ngoại của ông Biden hay triết lý chiến lược của ông Biden là gì, và lưu ý rằng cựu tổng thống Trump hiểu rằng một quốc gia có bạn và có thù.

Ông Harper là thủ tướng thứ 22 của Canada và phục vụ từ năm 2006 đến 2015. Hiện ông quản lý một công ty tư vấn tập trung vào các dịch vụ tài chính, công nghệ, và lĩnh vực năng lượng.

Theo trang web của ông, cuốn sách năm 2018 “Right Here, Right Now: Politics and Leadership in the Age of Disruption” [Ngay Tại Đây, Ngay Lúc Này: Chính Trị và Lãnh Đạo Trong Thời Đại Chia Rẽ] được viết dựa trên kinh nghiệm hàng chục năm của ông với tư cách là một nhà lãnh đạo G7, để hỗ trợ những nhà lãnh đạo trong các lĩnh vực tư nhân và công cộng.