Đài Loan: Thử thách đạo đức cho các quốc gia dân chủ

Nhiều hãng thông tấn khác nhau, bao gồm The Epoch Times, The Australian, và The Guardian đã đưa tin rằng Thủ tướng Úc, ông Scott Morrison, đã nhầm lẫn khi đề cập đến khuôn khổ “một quốc gia, hai chế độ” lúc thảo luận về Trung Hoa Dân Quốc hay còn có tên gọi là Đài Loan.

Tuy nhiên, kể từ năm 1972, chính sách chính thức của Úc, với sự ủng hộ của lưỡng đảng, đã công nhận chủ quyền của Trung Quốc đối với Đài Loan. Thông cáo chung giữa Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa và Úc, được ký kết vào đầu những năm 1970, nêu rõ rằng “Chính phủ Úc không công nhận ROC [Trung Hoa Dân Quốc] là một quốc gia có chủ quyền và không xem nhà cầm quyền ở Đài Loan có vị thế của một chính phủ tầm quốc gia.”

Hiện nay, Đài Loan được 14 quốc gia, chủ yếu ở Nam Mỹ (bao gồm Guatemala, Honduras, Belize, Nicaragua), thành phố Vatican, và một số đảo ở Thái Bình Dương, công nhận là một quốc gia có chủ quyền. Nhưng cả Úc và Hoa Kỳ đều tuân thủ chính sách “Một Trung Quốc”.

Luật Chống Ly Khai gây tranh cãi của Trung Cộng, được thông qua ngày 14/03/2005, theo đó Đài Loan không được đề cập đến trong khuôn khổ “một quốc gia, hai chế độ”. Khuôn khổ này chỉ áp dụng cho Hồng Kông và Ma Cao, và gần đây đã bị phá hủy đáng kể khi Bắc Kinh tiếp tục thông qua Luật An ninh Quốc gia vào tháng 07/2020, trong đó dung túng cho việc bắt giữ các nhà hoạt động ủng hộ dân chủ ở Hồng Kông.

Hiện tại, chính sách “Một Trung Quốc” của Úc đã được áp dụng trong khoảng nửa thế kỷ, và cũng thích hợp để chất vấn về khả năng chấp nhận được trong việc duy trì chính sách này, đặc biệt là vào thời điểm Bắc Kinh theo đuổi các mục tiêu địa chính trị và công khai tìm cách thống trị thế giới.

Có nhiều lý do giải thích tại sao việc tiếp tục tuân thủ chính sách “Một Trung Quốc” là có vấn đề và cần được sửa đổi.

Đầu tiên, cần nhấn mạnh rằng Đài Loan chưa bao giờ là một phần của Trung Quốc Cộng sản.

Trung Quốc chỉ cai trị nơi này trong khoảng hai trăm năm từ giữa thế kỷ 17. Nhật Bản chính thức chiếm Đài Loan từ năm 1895 đến năm 1945 và như vậy, nơi này trở thành một hòn đảo “của Nhật Bản”.

Khi Nhật Bản đầu hàng vào tháng 08/1945, nhờ đó kết thúc Đệ nhị Thế chiến ở Thái Bình Dương, Tưởng Giới Thạch được Liên Hiệp Quốc yêu cầu quản trị Đài Loan. Đài Loan không bao giờ là một tỉnh ly khai hay nổi loạn của Trung Quốc Cộng sản. Do đó, câu chuyện mà Trung Cộng kể về vấn đề này là sai hoàn toàn.

Thứ hai, một bài báo đăng trên tờ Quadrant Online của ông Frank Mount đã lập luận rằng một Đài Loan độc lập là điều cần thiết cho sự tồn tại tiếp tục của Nhật Bản, bởi vì “nếu Trung Cộng chiếm Đài Loan, nó sẽ có thể tích lũy đáng kể sức mạnh hải quân và đe dọa nghiêm trọng cả phía đông và phía tây của Nhật Bản.”

Ông nói thêm rằng “Trung Cộng muốn Đài Loan vì đây là một liên kết chiến lược quan trọng trong Chuỗi Đảo Đầu Tiên. Nếu Trung Cộng có thể nắm quyền kiểm soát Đài Loan, hải quân của Trung Cộng sẽ có được quyền tiếp cận cấp chiến lược tới Bắc Thái Bình Dương.”

Thứ ba, tham vọng địa chính trị hiện nay của Trung Cộng đang gây bất ổn cho thế giới tự do.

Những tham vọng này được chứng minh bằng “chính sách ngoại giao sói chiến” trong mối quan hệ với Úc và Hoa Kỳ; việc sử dụng chính sách ngoại giao vaccine, bao gồm việc tặng hoặc bán vaccine COVID-19 khắp thế giới; sự miễn cưỡng ban đầu của Bắc Kinh khi cho phép nhóm chuyên gia điều tra nguồn gốc của virus; Sáng kiến Vành đai và Con đường, điều khiến một số nước đang phát triển khuất phục trước Trung Cộng một cách hiệu quả; việc thông qua luật pháp để đè bẹp các quyền tự do của Hồng Kông; và nạn lạm dụng nhân quyền ở Tân Cương.

Thứ tư, với tư cách là các nền dân chủ đứng đầu của phương Tây, Úc và Hoa Kỳ có nghĩa vụ đạo đức là phải phản ứng rõ ràng trước các tham vọng địa chính trị của Trung Cộng. Trong bối cảnh này, những lời tiên tri của nhà thần học đồng thời là mục sư đạo Tin lành người Đức, ngài Martin Niemöller, đã nhắc nhở tôi. Khi bàn về việc các nhà lãnh đạo và trí thức Đức không lên tiếng chống lại sự xấu xa của Chủ nghĩa Quốc xã trong những năm 1930, ông đã nhận xét một cách đầy thi vị:

Ban đầu họ tới bắt những người theo chủ nghĩa xã hội, và tôi đã im lặng bởi tôi không phải là người theo chủ nghĩa xã hội.

Rồi họ tới bắt các thành viên công đoàn, và tôi im lặng vì tôi không phải là thành viên công đoàn.

Rồi họ tới bắt người Do Thái, và tôi im lặng bởi tôi không phải người Do Thái.

Đến khi họ tới bắt tôi, thì chẳng còn ai để lên tiếng cho tôi nữa.

Lời nhận xét này là một lời nhắc nhở thâm thúy rằng hành động tà ác chắc chắn sẽ sinh ra nhiều hành động tà ác hơn nữa, bởi vì cái ác được nuôi dưỡng để duy trì tính hợp lệ [của nó] – có một loại thuyết quyết định mang tính lịch sử về điều này.

Hiển nhiên, không nghi ngờ gì nữa rằng Trung Cộng sẽ phản ứng dữ dội nếu Úc và/hoặc Hoa Kỳ đi trên con đường công nhận Đài Loan là một quốc gia độc lập. Không nghi ngờ gì nữa, Trung Cộng sẽ ảnh hưởng đáng kể đến hoạt động xuất cảng của Úc sang Trung Quốc, cùng với những hậu quả nghiêm trọng, có thể là tàn khốc đối với các lĩnh vực đa dạng của nền kinh tế này.

Trong bất kỳ trường hợp nào, việc công nhận Đài Loan sẽ tạo cơ hội cho Úc chuyển hướng và đa dạng hóa hơn nữa nền kinh tế của mình; đây cũng có thể là lợi ích ngoài dự tính do bất kỳ hành động nào đó của Trung Cộng đem lại trong vấn đề này.

Ngoài ra, chí ít thì Đài Loan nên được mời tham gia vào hoạt động của các cơ quan quốc tế. Nếu cộng đồng quốc tế xem nhẹ bất kỳ nỗ lực hợp pháp nào của Đài Loan trong việc tham gia vào các vấn đề thế giới, thì họ sẽ tự hại lấy chính mình.

Trong bối cảnh này, thật hữu ích khi đề cập đến việc Đài Loan được biết là đã gửi một email vào ngày 31/12/2019, để cảnh báo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) về một chu trình lây nhiễm virus có thể xảy ra ở Vũ Hán. Nếu những quan ngại này được xem trọng vào thời điểm đó, thì có lẽ đã có thể ngăn chặn được sự lây lan của COVID-19.

Tuy nhiên, WHO đã không xem xét yêu cầu cung cấp thông tin của Đài Loan một cách nghiêm túc vì họ không công nhận đây là một quốc gia, một ví dụ rõ ràng về việc triệt hạ người báo tin để làm lợi cho một số ý thức hệ chính trị nhất định.

Trên thực tế Đài Loan là một quốc gia; đất nước này có một nền dân chủ đang vận hành và có chủ quyền. Đó là một người hàng xóm thịnh vượng của Úc cùng với quần chúng đáng tin cậy. Đài Loan nên được các nền dân chủ cùng chí hướng trên thế giới ủng hộ vì, như ngài Martin Niemöller đã nhắc nhở, lần tới, chúng có thể sẽ săn đuổi chúng ta.

Tác giả Gabriël A. Moens AM là giáo sư luật danh dự tại Đại học Queensland. Ông từng là trưởng khoa luật và phó hiệu trưởng tại Đại học Murdoch. Ông cũng là tổng biên tập danh dự của Tạp chí International Trade and Business Law Review và đã giảng dạy khắp Âu Châu, Á Châu và Bắc Mỹ. Ông là tác giả của truyện ngắn và là một tiểu thuyết về nguồn gốc của virus COVID-19 được xuất bản bởi công ty Boolarong Press vào năm 2020 mang tên “A Twisted Choice”.

Quan điểm trình bày trong bài viết này là của tác giả và không nhất thiết phản ánh quan điểm của The Epoch Times.