Đằng sau toan tính thúc đẩy xe điện là sự chuyển giao của cải từ vùng đỏ sang vùng xanh

Kevin Stocklin

Theo báo cáo, các quy định bắt buộc mới về xe điện của Tổng thống (TT) Joe Biden có thể sẽ gây ra cuộc chuyển giao tài sản quy mô lớn từ vùng nông thôn màu đỏ của Mỹ sang khu vực thành thị màu xanh dương, và sang những người ủng hộ Đảng Dân Chủ giàu có sống ở đó.

Hôm 20/03, Cục Bảo vệ Môi trường (EPA) đã hoàn thiện các quy định về phát thải ống xả cho ngành công nghiệp xe hơi, bắt đầu áp dụng từ năm 2027.

Những quy định này là nghiêm ngặt nhất trong lịch sử và sẽ buộc những nhà sản xuất xe hơi phải có ⅓ doanh số xe mới bán ra là xe điện (EV) vào năm 2027, và ngưỡng này phải tăng lên đến mức hơn ⅔ vào năm 2032.

Mục tiêu này thể hiện sự gia tăng đáng kể so với doanh số bán xe điện hiện tại – vốn chỉ chiếm khoảng 8% thị phần xe hơi mới vào năm 2023.

Các nhà hoạt động khí hậu đã hoan nghênh hành động của EPA. Quỹ Bảo vệ Môi trường (EDF) gọi đây là “ngày để tôn vinh thành tựu của nước Mỹ”.

Nhưng các nhà phê bình nói rằng các biện pháp này sẽ đặc biệt gây hại cho một bộ phận lớn người dân Hoa Kỳ vốn không muốn, không thể sử dụng, hoặc không đủ tài chính để mua xe điện. Nếu các nhà sản xuất xe hơi thực hiện theo kế hoạch của TT Biden, chuyển đổi xe của họ sang xe điện, thì chi phí của những chiếc xe hơi và xe tải chạy bằng xăng còn lại có thể sẽ leo thang khi nguồn cung ít đi.

“Đây không phải là chính sách công nghiệp,” ông Robert Bryce, tác giả và nhà phân tích năng lượng, nói với The Epoch Times. “Trên thực tế, đó là kiểu chiến tranh giai cấp sẽ ngăn cản những người tiêu dùng có thu nhập thấp và trung bình mua được xe mới.”

Và khi nhiều người mua xe hơi truyền thống gặp khó khăn, thì các khoản trợ cấp và ưu đãi của liên bang vẫn tiếp tục được đưa ra, mang lại lợi ích cho người mua xe điện.

Theo báo cáo tháng 10/2023 của Tổ chức Chính sách Công cộng Texas, chi phí trung bình lên đến 48,000 USD của một chiếc xe điện được bán ra ở Hoa Kỳ không phải do chủ nhân xe điện trả – mà dưới dạng “chi phí xã hội hóa”, được dàn trải giữa những người đóng thuế và người tiêu dùng điện trong 10 năm.

Những chi phí xã hội hóa này xuất hiện dưới dạng các khoản thuế, khoản trợ cấp của chính phủ, tín dụng tiết kiệm nhiên liệu mà các nhà sản xuất xe chạy bằng xăng phải trả cho các nhà sản xuất xe điện, và hóa đơn tiền điện cao hơn khi người tiêu dùng phải gánh chịu chi phí vốn cần thiết để mở rộng lưới điện và lắp đặt các trạm sạc mới.

Báo cáo nêu rõ rằng “mẫu xe điện trung bình của năm 2021 sẽ tiêu tốn thêm 48,698 USD nữa để sở hữu trong khoảng thời gian 10 năm nếu không có 22 tỷ USD ưu đãi của chính phủ dành cho các nhà sản xuất và chủ nhân xe điện.” 

Số tiền này – còn chưa kể đến số tiền mà các chủ nhân xe hơi chạy bằng xăng có thể sẽ phải trả cho xe của họ khi các nhà sản xuất bị ép phải sản xuất ít xe hơi loại này hơn – tương đương với việc chính phủ bắt buộc chuyển giao tài sản từ những người không đủ khả năng mua xe điện sang các chủ nhân xe điện giàu có.

Quy định bắt buộc mới của EPA “nhằm mục đích trợ giúp cho bộ phận rất nhỏ trong công chúng mua xe hơi: những người da trắng giàu có ủng hộ Đảng Dân Chủ sống trong một số ít cộng đồng sung túc,” ông Bryce nói. “Việc sở hữu xe điện phần lớn được xác định bởi giai cấp, hệ tư tưởng, và địa lý.”

Trong phân tích hồi tháng Hai về những người mua xe điện, ông Bryce cho biết rằng 57% có thu nhập hơn 100,000 USD mỗi năm, với 75% là nam giới và 87% là người da trắng. Ngoài ra, người mua xe điện đa số là người ủng hộ Đảng Dân Chủ, với 71% số người ủng hộ Đảng Cộng Hòa tuyên bố trong cuộc thăm dò của Gallup rằng họ sẽ không tính đến việc sở hữu một chiếc xe điện.

Một báo cáo năm 2023 của Viện Năng lượng Đại học California đã phát hiện “mối tương quan mạnh mẽ và lâu dài giữa hệ tư tưởng chính trị và mức độ đón nhận xe điện ở Hoa Kỳ.”

Xem xét dữ liệu cấp quận về số hồ sơ đăng bộ xe hơi mới từ năm 2012 đến 2022, báo cáo cho biết rằng 50% tổng số xe điện mới đã được bán cho 10% số quận có nhiều người ủng hộ Đảng Dân Chủ nhất, với 70% thuộc về 25% số quận có nhiều người ủng hộ Đảng Dân Chủ nhất, và 90% thuộc về 50% số quận có nhiều người ủng hộ Đảng Dân Chủ nhất.

Báo cáo cho biết, 20 quận đã mua 40% tổng số xe điện được bán ra trong giai đoạn này, và “hầu hết những quận này đều là thành thị, có thu nhập cao, và ở các tiểu bang thuộc Đảng Dân Chủ.”

Một phần ba số người mua xe điện sống ở California

Dữ liệu từ Bộ Năng lượng ủng hộ quan điểm này. Tính đến cuối năm 2022, California có 903,600 xe điện được đăng bộ trong tiểu bang, tương đương với 37% tổng số xe điện được sở hữu trên toàn quốc.

Những tiểu bang có số lượng chủ nhân xe điện nhiều nhất tiếp theo là Florida, Texas, và Washington – với số lượng xe điện lần lượt là 168,000, 149,000, và 104,100 chiếc – tiếp theo là New Jersey, New York, Georgia, Colorado, Illinois, Massachusetts, Virginia, Maryland, và Pennsylvania.

Các tiểu bang trong danh sách này là những nơi có các thành phố lớn và vùng ngoại ô, là thị trường mục tiêu của xe điện. Tình trạng này trái ngược hẳn với các tiểu bang nông thôn như Wyoming và North Dakota, nơi lần lượt có 800 và 600 người sở hữu xe điện.

Theo báo cáo của Ủy ban Khai phóng Thịnh vượng, “nếu tính tất cả xe điện ở North Dakota, South Dakota, Wyoming, Mississippi, West Virginia, Alabama, Montana, và Idaho, thì lượng xe điện ở những tiểu bang này chỉ chiếm chưa đến 1% tổng doanh số xe điện bán ra ở Hoa Kỳ.”

Báo cáo lưu ý rằng trong số 10 tiểu bang đứng đầu về tỷ lệ sở hữu xe điện trung bình trên dân số, thì có bảy tiểu bang là “các tiểu bang màu xanh đậm”.

Ủy ban Khai phóng Thịnh vượng cho biết, “Ngược lại, 10 tiểu bang có mức độ thâm nhập thị trường xe điện thấp nhất đều là các tiểu bang màu đỏ.” 

“Trớ trêu thay, ông Joe Biden lại là điều tồi tệ nhất từng xảy ra với ngành này. Xe điện đã trở thành ‘xe Biden’.”

Chính phủ TT Biden không đơn độc trong cố gắng buộc người Mỹ chuyển sang sử dụng xe điện. Theo nhóm bất vụ lợi Coltura – tổ chức ủng hộ việc chuyển đổi từ xe chạy bằng xăng sang xe điện – một số tiểu bang màu xanh dương đậm như California, Maryland, Massachusetts, New York, Oregon, Vermont, Washington đang trên đà cấm bán xe hơi và xe tải mới chạy bằng xăng vào năm 2035. 

Tuy nhiên, việc các tiểu bang đỏ không quan tâm đến xe điện không chỉ đơn thuần là vấn đề mang tính chính trị. Có những lý do thực tế khiến mọi người không sẵn lòng chi thêm hàng ngàn dollar cho xe điện. Theo khảo sát của AAA hồi tháng 11/2023, lý do chính khiến người dân không mua xe điện là thiếu trạm sạc, quãng đường lái xe hạn chế, và thời gian cần thiết để sạc pin.

Cuộc thăm dò gần đây của Rasmussen cho thấy 65% ​​người Mỹ được khảo sát không tin rằng họ sẽ mua xe điện trong lần mua xe hơi tiếp theo.

Một cuộc thăm dò cử tri khác cho thấy chỉ có 14% số người được hỏi ủng hộ mạnh mẽ các quy định loại bỏ xe hơi và xe tải chạy bằng xăng, trong khi gần 60% phản đối. Các ý kiến ​​đã ​​chia rẽ theo quan điểm đảng phái, với 53% cử tri Đảng Dân Chủ ủng hộ các quy định của EPA và 76% cử tri Đảng Cộng Hòa phản đối, và 59% cử tri độc lập cũng phản đối.

Sự ủng hộ mạnh mẽ nhất cho các quy định về xe điện đến từ những người có thu nhập hơn 150,000 USD mỗi năm.

‘Chính sách vượt quá khả năng’

Tuy nhiên, một số nhóm ngành lại tỏ ra kém nhiệt tình hơn.

Liên minh Vận tải hàng hóa Sạch (Clean Freight Coalition) – một nhóm thương mại vận tải đường bộ ủng hộ quá trình chuyển đổi khỏi nhiên liệu hóa thạch – nói rằng mốc thời gian mà các quy tắc mới của EPA đề ra là không thể đạt được do công nghệ và cơ sở hạ tầng hiện tại, đồng thời kế hoạch xe điện của chính phủ TT Biden sẽ mang lại tác hại đáng kể cho các nhà khai thác xe thương mại, các doanh nghiệp mà họ phục vụ, và người tiêu dùng.

Ông Jim Mullen – giám đốc điều hành của Liên minh Vận tải hàng hóa Sạch – nói với tờ Washington Examiner rằng, “Ngày nay, những loại xe này không đáp ứng được nhu cầu vận hành của nhiều hoạt động vận tải cơ giới, làm giảm tải trọng của xe tải, và do đó cần nhiều xe tải hơn để vận chuyển cùng một lượng hàng hóa, trong khi thiếu cơ sở hạ tầng cho việc sạc điện cũng như nhiên liệu thay thế để hỗ trợ việc áp dụng.”

Hiệp hội Vận tải Đường bộ Hoa Kỳ (ATA) cũng cho biết các mục tiêu đặt ra trong quy định về khí thải của EPA là “hoàn toàn không thể đạt được” với những lý do tương tự.

Nghiệp đoàn Nhân viên Xe hơi Hoa Kỳ (United Auto Workers, UAW) – nhóm từ lâu vẫn luôn ủng hộ Đảng Dân Chủ – ban đầu đã phản đối quy định kể trên của EPA, do lo ngại rằng nhiều việc làm sẽ bị mất do thực tế rằng xe điện đòi hỏi ít nhân viên người Mỹ hơn để lắp ráp các bộ phận thường có nguồn gốc xuất xứ từ Trung Quốc, và rằng nhiều nhà máy lắp ráp xe điện mới đang thi công của các hãng sản xuất xe hơi tọa lạc tại các tiểu bang không có nghiệp đoàn như Tennessee, Georgia, và Alabama.

Tuy nhiên, UAW đã ủng hộ kế hoạch xe điện sau khi EPA điều chỉnh các quy định để làm chậm tốc độ chuyển đổi.

Các nhà phê bình cho rằng việc chính phủ TT Biden áp đặt các quy định bắt buộc về năng lượng và xe hơi liên quan đến khí hậu, thuộc loại quy định mà báo cáo gần đây của Viện Cato gọi là “chính sách vượt quá khả năng”.

Báo cáo nêu rõ, “Các quy định về môi trường có lịch sử bao gồm các mục tiêu tham vọng phi thực tế, kéo theo thời hạn bị chậm trễ, và thiếu khả năng thực thi.” Báo cáo trích dẫn nhiều ví dụ, bao gồm cố gắng năm 1970 ở California nhằm cấm xe chạy bằng xăng vào năm 1975, và kế hoạch năm 1970 của EPA nhằm cắt giảm khí thải xe hơi bằng cách áp dụng phụ phí đậu xe và giảm số lượng chỗ đậu xe.

“Chính sách môi trường có những đặc điểm này bởi vì trong đó có thành phần thần học lớn,” giống với tôn giáo hơn là kinh tế, Viện Cato cho biết. “Việc cứu lấy hành tinh này khác với việc mặc cả về ngân sách của Thư viện Quốc hội.”

Người tiêu dùng dường như bị bỏ qua trong quá trình này, nhưng họ đang lên tiếng bằng cách tránh sử dụng xe điện.

Hồi tháng Một, công ty cho thuê xe hơi Hertz công bố rằng họ đang thanh lý 20,000 chiếc Tesla EV, tương đương với ⅓ đội xe điện của họ, sau khi phát hiện ra rằng khách hàng của họ không muốn lái những chiếc xe này. Bên cạnh việc khách hàng thiếu nhu cầu, Hertz còn lưu ý về chi phí sửa chữa.

Công ty cho biết, Hertz đã phải chịu khoản lỗ 245 triệu USD khi thanh lý những chiếc xe điện này và dự định “tái đầu tư một phần số tiền thu được từ việc bán xe điện vào việc mua xe động cơ đốt trong để đáp ứng nhu cầu của khách hàng.”

Ông Bryce nói: “Thật sự đáng kinh ngạc khi EPA của ông Biden ban hành quy định bắt buộc về xe điện chỉ năm ngày sau khi Hertz, đại công ty cho thuê xe hơi, sa thải CEO của mình do sự tốn kém xe điện gây ra cho công ty.”

“Công ty này đã đặt cược rất lớn vào Teslas, chỉ để nhận ra rằng khách hàng không muốn thuê những chiếc xe này.”