Dầu mè giúp ngăn ngừa loãng xương ở phụ nữ thời kỳ mãn kinh

Amie Dahnke

Một nghiên cứu trên động vật, được công bố trên Scientific Reports (Tập san Báo cáo Khoa học) hôm 03/01 cho thấy việc bổ sung dầu mè ảnh hưởng đến nồng độ estrogen đủ để có thể ngăn ngừa loãng xương ở phụ nữ sau khi mãn kinh.

Các nhà nghiên cứu đã chia những chú chuột Sprague Dawley 12 tuần tuổi đã phẫu thuật cắt bỏ buồng trứng thành 4 nhóm: nhơm chuột được phẫu thuật giả, nhóm chuột được phẫu thuật, và hai nhóm khác được phẫu thuật kết hợp với bổ sung dầu mè. Một trong hai nhóm này tiêu thụ 0.25 ml/kg dầu mè mỗi ngày bằng đường uống và nhóm còn lại tiêu thụ 0.5 ml/kg. Mỗi nhóm tiêu thụ dầu mè được bổ sung trong 4 tháng.

Nhóm nghiên cứu nhận thấy những chú chuột được bổ sung dầu mè duy trì nồng độ estradiol và aromatase trong huyết thanh. Nồng độ này còn cao hơn nhiều so với những chú chuột đã phẫu thuật cắt bỏ buồng trứng hoặc phẫu thuật giả. Estradiol – một dạng estrogen – đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì sức khỏe của xương; nồng độ estradiol thường giảm sau thời kỳ mãn kinh. Việc duy trì nồng độ aromatase – một thụ thể estrogen – có thể là cách để phụ nữ giữ nồng độ estrogen đủ cao trong thời kỳ mãn kinh.

Những chú chuột được bổ sung dầu mè cũng tăng mật độ khoáng xương, lượng osteocalcin trong huyết thanh và diện tích xương xốp – tất cả đều là các chỉ số của sự hình thành xương. Hơn nữa, những chú chuột được bổ sung dầu mè cũng có nồng độ Procollagen-I C-terminal propeptide (PICP) tăng lên, đồng thời nồng độ N-telopeptide (NTx) giảm. PICP và NTx có liên quan với nhau: PICP là chỉ số tổng hợp collagen, trong khi NTx là chỉ số mất xương. Do đó, các chỉ số này cho thấy dầu mè giúp thúc đẩy sự hình thành xương và giảm tình trạng mất xương.

Dầu mè giúp tăng lượng estrogen như thế nào?

Nhóm nghiên cứu tin rằng dầu mè có thể tăng lượng estrogen vì dầu mè có dồi dào các hợp chất phytoestrogen. Phytoestrogen có cấu trúc tương tự như estrogen và có khả năng mô phỏng cách hoạt động của hormone trong cơ thể bằng cách gắn vào các thụ thể estrogen trong tế bào. Nghiên cứu lưu ý rằng các phytoestrogen giúp làm giảm nhiều triệu chứng liên quan đến thời kỳ mãn kinh do thiếu hụt estrogen. Một loại phytoestrogen nổi tiếng là isoflavone – được tìm thấy trong các loại đậu (legumes), cỏ ba lá đỏ (red clover), cỏ ba lá trắng (white clover), và đậu beans. Đậu nành có hàm lượng isoflavone cao nhất.

Các nhà nghiên cứu lưu ý rằng phytoestrogen có thể là một lựa chọn thay thế tốt cho liệu pháp thay thế hormone vì phytoestrogen có ít tác dụng phụ hơn.

Tại sao việc tăng lượng estrogen lại quan trọng trong thời kỳ mãn kinh

Estrogen là hormone sinh dục cần thiết để duy trì sức khỏe tình dục và sinh sản. Nồng độ estrogen dao động trong suốt cuộc đời của người phụ nữ, đặc biệt là trong chu kỳ kinh nguyệt. Cùng với progesterone, estrogen đóng vai trò quan trọng trong chu kỳ kinh nguyệt và sinh sản. Sự phát triển các đặc điểm giới tính thứ cấp ở phụ nữ, như ngực và mông, cũng như kinh nguyệt, mang thai và thời kỳ mãn kinh, không thể xảy ra nếu thiếu estrogen.

Khi gần đến thời kỳ mãn kinh, cơ thể phụ nữ không còn rụng trứng nữa, đánh dấu sự kết thúc của chu kỳ kinh nguyệt. Trong thời kỳ mãn kinh, nồng độ estrogen trong cơ thể suy giảm, làm gián đoạn chu kỳ kinh nguyệt của phụ nữ.

Sự suy giảm estrogen có thể gây ra vô số tác động lên cơ thể phụ nữ, từ những thay đổi trong sự trao đổi chất dẫn đến tăng cân cho đến sự thay đổi cholesterol. Một số phụ nữ gặp phải tình trạng bốc hỏa và khó ngủ trong thời kỳ tiền mãn kinh. Hơn nữa, do estrogen kiểm soát cách cơ thể dùng calcium nên những thay đổi nội tiết tố này thường dẫn đến giảm mật độ xương, tăng nguy cơ gãy xương ở phụ nữ.

Thời kỳ mãn kinh bắt đầu khi người phụ nữ trải qua 12 tháng liên tục không có kinh nguyệt. Điều cần thiết là phụ nữ phải nói chuyện với các nhà cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe của mình nếu họ tin rằng mình đang bắt đầu thời kỳ mãn kinh.