Điều bí ẩn sau câu chuyện Đường Huyền Tông bắn trúng chim hạc đang bay

Hoài Nhẫn Nhẫn

Dịp Tết Trùng Cửu năm Thiên Bảo thứ 13 thời Đường (năm 754), Hoàng đế Đường Huyền Tông đi đến Sa Uyển để săn bắn. Sa Uyển cách huyện Phùng Dực (nay là phía nam huyện Đại Lệ, tỉnh Thiểm Tây) mười hai dặm về phía nam, là một đồng cỏ rộng lớn nằm giữa sông Lạc Thủy và sông Vị Thủy. Đây là nơi dùng để chăn thả quân mã và dê bò, được lập ra dưới thời Đường Cao Tổ.

Đường Huyền Tông nhìn lên bầu trời, thấy một con hạc đơn độc đang bay lượn giữa những đám mây. Ông giương cung, kéo căng hết cỡ, và bắn một mũi tên. “Vút”, mũi tên của Huyền Tông bắn trúng con hạc đơn độc đó. Chim hạc mang theo mũi tên trên thân, từ từ rơi xuống đất. Thế nhưng, khi sắp chạm đất thì chim hạc lại đột nhiên vỗ cánh, bay lên bầu trời theo hướng tây nam.

Lúc ấy có hơn vạn người có mặt ở đó. Tất cả đều nhìn lên trời, dõi mắt theo chim hạc đơn độc mang theo mũi tên bay đi. Mọi người nhìn theo rất lâu, cho đến khi chim hạc biến mất ở vùng gần thành Ích Châu.

Ở vùng ngoại ô cách thành Ích Châu mười lăm dặm có một đạo quán gọi là “Minh Nguyệt Quán”. Đạo quán này nằm giữa núi non sông nước, được những cây tùng, cây quế rậm rạp bao quanh, tĩnh mịch thâm u, trở thành nơi lý tưởng để tu hành. Tuy nhiên, chỉ những ai có lòng thành với tu hành, thì mới có thể ở trong đạo quán này.

Trong hành lang phía đông viện thứ nhất của Minh Nguyệt Quán, cảnh trí u tĩnh tuyệt đẹp. Có một vị tự xưng là Đạo sĩ Thanh Thành – tên Từ Tá Khanh – cứ cách ba, bốn tháng lại đến thăm Minh Nguyệt Quán một lần. Người chủ sự trong quán đã giành chính đường của viện thứ nhất này cho ông. Mỗi lần ông đến, thường ở lại khoảng ba đến năm ngày, hoặc khoảng mười ngày.

Từ Tá Khanh có phong cách tao nhã cổ xưa, độ lượng khoan hậu, tiên phong đạo cốt, được người trong giới tu Đạo bội phục, ngưỡng mộ. Một ngày nọ, ông đột nhiên xuất hiện tại đạo quán, tinh thần không mấy vui vẻ thoải mái như bình thường. Ông nói với người trong viện rằng, ông vừa đi qua trong núi, bất ngờ bị một mũi tên bắn trúng, nhưng ngay sau đó đã nhanh chóng hồi phục, thân thể không có vấn đề gì. Lúc này, ông lấy ra một mũi tên để mọi người cùng xem. Ông còn nói rằng mũi tên này không giống như những mũi tên bình thường, không phải là vật của nhân gian, xin mọi người ở trong quán hãy giữ gìn cho tốt; đợi đến năm sau, chủ nhân của mũi tên này sẽ đến lấy lại nó.

Đạo sĩ Từ Tá Khanh treo mũi tên đó lên bức tường trong gian nhà chính, rồi lấy bút viết ngày tháng bên cạnh mũi tên. Đó là ngày chín tháng Chín năm Thiên Bảo thứ 13.

Tháng Mười Một năm Thiên Bảo thứ 14 (năm 755), xảy ra cuộc nổi loạn An Sử. Tháng Sáu năm Thiên Bảo thứ 15 (năm 756), vua Đường Huyền Tông chạy đến vùng đất Thục để tránh nạn. Một ngày nhàn rỗi, ông ra lệnh cho người đánh xe đưa mình đi du lãm xung quanh. Tình cờ, đoàn xe đi đến tòa Minh Nguyệt Quán này. Thấy cảnh sắc ở đây nhã trí thâm u không giống nơi phàm tục, nên ông bước vào bên trong để thưởng lãm.

Khi Huyền Tông đi qua chính đường của viện phía đông, ông để ý đến một mũi tên treo trên tường ở gian chính đường, cảm thấy rất quen thuộc. Ông sai tùy tùng gỡ mũi tên xuống để xem xét, và ông nhận ra mũi tên này chính là mũi tên của mình. Điều này khiến ông cảm thấy vô cùng kinh ngạc, không hiểu vì sao mũi tên của mình lại ở nơi đây. Ông bèn hỏi các đạo sĩ về nguồn gốc của mũi tên này.

Các đạo sĩ trong Minh Nguyệt Quán kể lại câu chuyện mà đạo sĩ Từ Tá Khanh đã kể hồi năm kia cho Huyền Tông nghe. Huyền Tông nghe xong, ông càng chắc chắn rằng mũi tên này chính là mũi tên mà ông đã bắn vào con hạc lẻ loi cách đây hai năm khi ông đang săn bắn ở Sa Uyển. Chim hạc đó đã mang theo mũi tên bay đi, cuối cùng lại là dừng chân ở nơi này. Điều kinh ngạc chính là con hạc đơn độc đó lại là hóa thân của một đạo nhân. Năm đó, đạo sĩ Từ Tá Khanh đã tiên đoán đến năm sau thì mũi tên này sẽ quay về với chủ cũ. Sự việc diễn ra quả đúng như lời ông đã nói.

Câu chuyện kỳ lạ này đã khiến vua Đường Huyền Tông xem mũi tên đó như một báu vật, trân quý giữ gìn rất cẩn thận. Từ đó về sau, cũng không còn ai nhìn thấy đạo sĩ Từ Tá Khanh nữa, câu chuyện về ông đã trở thành một truyền thuyết thần kỳ. Cho đến ngày nay, người dân trong làng Thảo (tên hiện nay) ở Sa Uyển vẫn còn lưu truyền câu chuyện Từ Tá Khanh hóa thân thành chim hạc.

Lời kết

Vì sao từ đó về sau đạo sĩ Từ Tá Khanh không còn xuất hiện nữa? Tác giả cho rằng: Xét theo chiều hướng phát triển của sự việc, sau khi Đường Huyền Tông đến Minh Nguyệt Quán, bí mật về việc Từ Tá Khanh biến thành hạc sẽ được mọi người biết đến. Theo “lý của Đạo gia”, công năng siêu phàm của người tu Đạo là điều không thể phô diễn trước mặt người khác. Vì vậy, khi ở Minh Nguyệt Quán, Từ Tá Khanh đã không tiết lộ việc mình biến thành hạc. Hơn nữa, người tu luyện không được nói rõ ra “chỗ mê” của người thường. Thế nên, việc ông “biến mất” khỏi Minh Nguyệt Quán là một lựa chọn theo lẽ tự nhiên.

Trong câu chuyện này, mọi người biết rằng đạo sĩ Từ Tá Khanh có thể hóa thân thành hạc, có thể bay lượn, có thể trị thương nhanh chóng cho chính mình, còn có công năng biết trước tương lai. Như vậy có thể thấy rằng, câu nói “Tu luyện có thể giúp người tu luyện đạt đến các tầng thứ sinh mệnh khác nhau” hoàn toàn là thật. Tất nhiên, tu luyện còn có các cảnh giới cao hơn của tầng thứ cao hơn nữa. Câu chuyện “bất ngờ trúng tên” xảy ra cho đạo sĩ Từ Tá Khanh chỉ là phần rất nhỏ bé tựa như cọng lông vũ, trong chớp mắt triển hiện cho thế nhân nhìn thấy mà thôi.

Nguồn tư liệu: “Tập Dị Ký” của Tiết Dụng Nhược thời Đường.