ĐỘC QUYỀN: Nghị quyết công nhận Đài Loan độc lập được 50 nghị sĩ Hoa Kỳ bảo trợ
Andrew Thornebrooke
HOA THỊNH ĐỐN—Một nghị quyết của Quốc hội Hoa Kỳ chính thức công nhận nền độc lập của Đài Loan lần đầu tiên nhận được sự đồng bảo trợ của 50 nghị sĩ.
Nghị quyết do Dân biểu Tom Tiffany (Cộng Hòa–Wisconsin) đưa ra hồi đầu năm nay nhằm tìm cách nối lại mối bang giao chính thức với Đài Loan và chấm dứt chính sách “Một Trung Quốc” của Hoa Kỳ.
Ông Tiffany nói với The Epoch Times trong một thư điện tử: “Lâu lắm rồi Hoa Kỳ mới có một chính sách phản ánh được thực tế khách quan rằng Đài Loan chưa bao giờ nằm dưới sự cai trị của Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa hoặc cũng chưa từng là một phần lãnh thổ của nước này dù chỉ một ngày.”
“Cột mốc quan trọng này cho thấy động lực đang ngày một lớn để đưa chính sách thất bại từ những năm 1970 này sang một trang mới.”
Ông Tiffany lần đầu tiên giới thiệu nghị quyết này tại Quốc hội Hoa Kỳ thứ 116 vào năm 2019, khi chỉ có một người đồng bảo trợ ký tên.
Một tuyên bố từ văn phòng ông Tiffany cho biết: “Cột mốc quan trọng này cho thấy sự ủng hộ ngày càng tăng của Quốc hội trong việc công nhận Đài Loan là một quốc gia tự do, dân chủ, và độc lập.”
Vấn đề Đài Loan
Trung Cộng duy trì nguyên tắc “Một Trung Quốc”, khẳng định rằng Đài Loan là một phần của Trung Quốc và phải được thống nhất với đại lục bằng mọi giá.
Tuy nhiên, nhà cầm quyền Trung Quốc chưa bao giờ kiểm soát Đài Loan – một hòn đảo có chính phủ dân chủ của riêng mình và nền kinh tế thị trường có sự kết nối mạnh mẽ với cộng đồng quốc tế.
Kể từ năm 1979, Hoa Kỳ đã duy trì chính sách “Một Trung Quốc” vốn chỉ công nhận nhưng không ủng hộ nguyên tắc “Một Trung Quốc” của Trung Cộng. Tuy nhiên, như một phần của chính sách đó, Hoa Kỳ cũng không ủng hộ hay khuyến khích chính thức công nhận nền độc lập của Đài Loan.
Hoa Kỳ cũng tuân thủ Đạo luật Quan hệ Đài Loan năm 1979 – quy định rằng nước này phải cung cấp cho Đài Loan những loại vũ khí cần thiết để tự vệ.
Nghị quyết của ông Tiffany sẽ tìm cách giải quyết tình trạng này và “nối lại bang giao bình thường với Đài Loan, đàm phán một hiệp định thương mại tự do song phương với Đài Loan, đồng thời ủng hộ tư cách thành viên của Đài Loan trong các tổ chức quốc tế.”
Nghị quyết nêu rõ: “Tổng thống nên từ bỏ ‘Chính sách Một Trung Quốc’ lỗi thời để chuyển sang chính sách công nhận thực tế khách quan rằng Đài Loan là một quốc gia độc lập không bị quản lý hoặc bị xem là một phần lãnh thổ của Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa.”
Về phần mình, chính phủ Tổng thống (TT) Biden đã cam kết duy trì chính sách “Một Trung Quốc” và nói rằng việc tái khẳng định chính sách này sẽ là một nội dung quan trọng trong cuộc đàm phán giữa TT Joe Biden và lãnh đạo Trung Cộng Tập Cận Bình vào cuối tháng này.
“Chúng tôi không ủng hộ Đài Loan độc lập. Đó là chính sách trường kỳ của chúng tôi,” một quan chức cao cấp trong chính phủ nói với các phóng viên trong cuộc phỏng vấn qua điện thoại hôm 09/11.
“Tất nhiên, mục tiêu của chúng tôi khi tham gia các cuộc họp sẽ là tái khẳng định chính sách ‘Một Trung Quốc’ của Hoa Kỳ, trọng tâm của chúng tôi là duy trì hiện trạng này, trọng tâm của chúng tôi là bảo đảm hòa bình và ổn định.”
Người dân Đài Loan cảnh giác với nền độc lập chính thức
Mặc dù chính phủ hiện tại của Đài Loan ủng hộ độc lập, nhưng hầu hết người dân Đài Loan đều do dự về việc chính thức tuyên bố một Đài Loan độc lập, tách biệt khỏi Trung Quốc.
Trung tâm Nghiên cứu Bầu cử tại Đại học Quốc lập Chính Trị ở Đài Bắc đã tiến hành các cuộc thăm dò để đánh giá quan điểm của người Đài Loan về chủ đề này kể từ năm 1994.
Cuộc thăm dò gần đây nhất của họ, từ tháng Sáu năm nay, cho thấy khoảng 7% người dân Đài Loan mong muốn hợp nhất với Hoa lục, và khoảng 26% mong muốn kiểu độc lập chính thức như nghị quyết của ông Tiffany đưa ra.
Đại đa số người Đài Loan, hơn 60%, ủng hộ việc duy trì hiện trạng. Tuy nhiên, trong số đó, có sự bất đồng về việc liệu hiện trạng này có nên được duy trì vô thời hạn hay cho đến khi đạt được thỏa thuận mới với đại lục.
Trong bất kỳ tình huống nào, tương lai của cả Trung Quốc và Hoa Kỳ về căn bản đều gắn liền với tương lai của Đài Loan.
Nhiều chuyên gia tin rằng Trung Cộng chắc hẳn sẽ nghĩ, thậm chí một cách sai lầm, rằng việc hợp nhất Đài Loan vào đại lục là khả thi và có thể giúp ngăn chặn một cuộc chiến tranh.
Bà Bonnie Glaser – giám đốc điều hành của tổ chức tư vấn Quỹ Marshall của Đức – nói rằng ông Tập sẽ sẵn sàng gây chiến để thâu đoạt Đài Loan nếu ông cảm thấy rằng việc thống nhất hòa bình vào một ngày nào đó trong tương lai là bất khả thi.
“[Tôi cho rằng] nếu ông Tập Cận Bình tin rằng có khả năng thực sự mất Đài Loan vĩnh viễn, thì ông ấy sẽ tham chiến cho dù ông ấy nhận thấy [quân đội] có sẵn sàng hay không,” bà Glaser nói trong một cuộc đàm luận hồi tháng Mười tại Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và Quốc tế có trụ sở ở Hoa Thịnh Đốn.
“Sẽ là thiếu khôn ngoan khi cả Đài Loan và Hoa Kỳ đều theo đuổi chính sách và hành động khiến ông Tập Cận Bình phải đưa ra kết luận rằng cả hai bên sẽ không thể đạt được kết quả nào đó mà họ đều chấp nhận được.”