Du lịch đến Machu Picchu

Lily Girma
Hãng thông tấn Bloomberg News

Trước đây, du khách có thể ghé thăm Machu Picchu nhiều lần với cùng một tấm vé – vào xem các tàn tích Inca lúc rạng đông rồi trở lại để ngắm ánh chiều tà rọi lên địa hình gồ ghề của khu danh thắng này và các di tích 500 năm tuổi nơi đây. Du khách cũng có thể đến đây mà không cần hướng dẫn viên, để lòng hiếu kỳ của mình dẫn lối hoặc theo chân một chú lạc đà alpaca lang thang quanh khu vực rộng lớn này. Tuy nhiên, cho dù quý vị đến đây như thế nào, thì cần phải thu xếp rất nhiều thứ – thường là thông qua các bên thứ ba. Các bên này đã kiểm soát và áp đặt lên hệ thống vé một mạng lưới luật lệ và quy định mơ hồ. 

Đã từ lâu, du khách không còn có thể đến thăm mà không cần người hướng dẫn và cũng không thể ra vào nhiều lần nữa. Điều này được thực hiện từ nhiều năm về trước nhằm hạn chế tình trạng quá tải khách du lịch và những hành vi không đúng mực.

Nhưng giờ đây, chúng ta có một tin vui. Vì ngành du lịch Peru đang nỗ lực phục hồi sau thời gian dài trì trệ do đại dịch, đất nước này đang cố gắng đơn giản hóa và minh bạch hóa quy trình đến thăm địa điểm này. Một trang web đặt vé do nhà nước quản lý đang được xây dựng để phục vụ cho tất cả du khách thăm Machu Picchu, đồng thời chính phủ Peru cũng đang tăng số lượng du khách được phép vào thăm thành Inca mỗi ngày. Các quan chức cho biết dự án này ra mắt vào tháng Tư. Ngoài ra, các tuyến đường du lịch mới được giới thiệu hồi năm 2021 đã chia khu di tích này thành bốn lối đi bộ riêng biệt nhằm ngăn ngừa tình trạng quá tải.

Những thay đổi này diễn ra vào một thời điểm nhạy cảm. Trong khi các quốc gia lân cận như Colombia và Brazil đang thiết lập kỷ lục du lịch mới, thì Peru vẫn chỉ đạt được 60% lượng khách quốc tế đến so với trước đại dịch. Và mặc dù Machu Picchu đóng vai trò trụ cột cho ngành du lịch Peru, việc tăng đáng kể số lượng du khách đến nơi đây không hẳn sẽ mang lại lợi ích tốt nhất cho địa danh này. Trước thời điểm phong tỏa [vì đại dịch], nơi đây từng đón khoảng 1.5 triệu lượt du khách quốc tế mỗi năm; [con số này giảm xuống còn] khoảng 950,000 lượt vào năm 2023. 

Quá trình phục hồi ngành du lịch càng trở nên phức tạp khi có nhiều cuộc biểu tình diễn ra trên khắp vùng Cusco trong năm qua. Cuộc đình công kéo dài một tuần hồi tháng Một đã khiến hệ thống giao thông công cộng đến Machu Picchu bị gián đoạn hơn một tuần, khiến du khách mắc kẹt.

Cuộc đình công này – liên quan đến hệ thống vé thăm Machu Picchu mới – đã nhanh chóng được giải quyết và giao thông hiện đã bình thường trở lại. Tuy nhiên, sau một loạt cuộc biểu tình vì lý do chính trị diễn ra rộng rãi vào năm ngoái, sự kiện này càng làm tăng lo ngại về tình trạng bất ổn kéo dài. Điều này buộc các nhà điều hành các hãng lữ hành trong khu vực phải trấn an du khách rằng tình hình hiện tại sẽ ổn định trong suốt chuyến đi của họ. “Các vấn đề của năm ngoái còn nghiêm trọng và lan rộng hơn nhiều so với tình hình hiện tại ở Machu Picchu, vốn mang tính hạn hẹp và đã được kiểm soát,” ông Fernando Rodriguez, tổng giám đốc khu vực Peru của hãng lữ hành Intrepid Travel, cho biết.

Mặc dù tình hình quảng bá không mấy tích cực, Machu Picchu vẫn được dự đoán sẽ có một năm du lịch khởi sắc. Số lượng đặt chỗ trước cho mùa du lịch sắp tới, kéo dài từ tháng Tư cho đến tháng Mười, đang vượt xa con số của năm ngoái. Hãng Intrepid Travel ghi nhận lượt đặt tour trong tháng Hai tăng 55% so với cùng kỳ năm 2023, trong khi lượt đặt của hãng du lịch hạng sang Jacada Travel từ tháng Mười Hai cho đến đầu tháng Hai tăng 100% so với cùng kỳ năm ngoái. Và nếu các cuộc biểu tình khiến các du khách tiềm năng lo lắng vào năm ngoái, thì điều đó dường như đang lắng xuống: Hãng Alpaca Expeditions, một hãng lữ hành có trụ sở tại Cusco, cho biết chỉ có 5% khách hàng tiềm năng của họ bày tỏ lo ngại về các cuộc biểu tình khi đặt tour du lịch. 

Hiện nay, điều ảnh hưởng đến du khách nhiều hơn cả chính là sự gia tăng số lượng khách được tham quan Machu Picchu mỗi ngày. Hệ thống vé mới hoạt động vào tháng Tư sẽ nâng con số khách tối đa lên 5,600 vào những ngày nhất định trong mùa cao điểm, tăng so với mức 4,044 vé trước đây. Sự gia tăng này – được tổng cục du lịch Peru xác nhận trong thư điện tử và không thêm bình luận – đi ngược với khuyến nghị của Unesco. Theo Unesco, để bảo tồn tốt nhất cho di tích này, lượng khách lãm cảnh mỗi ngày nên được giới hạn ở mức 2,244 người. 

Với tất cả những thay đổi về quy tắc này – và có thể đông du khách hơn – thì việc dự tính cho chuyến đi đến Machu Picchu trong năm nay sẽ khác biệt đáng kể so với trước đây. Bài viết này là những gì quý vị cần biết để có một chuyến đi suôn sẻ. 

Dự tính cho hành trình đến Machu Picchu

Bước đầu tiên cần xác định cho bất kỳ chuyến đi nào là thời gian – và đối với Machu Picchu, điều này có thể là một yếu tố đặc biệt quan trọng. Ở đây, mùa khô kéo dài từ tháng Năm đến tháng Mười, còn tháng Sáu đến tháng Tám là mùa du lịch bận rộn. (Đó là kỳ nghỉ hè tại nước Mỹ.) Mặc dù khó có thể hoàn toàn tránh đám đông, nhưng các tháng cận mùa du lịch như tháng Tư và tháng Mười Một có thể là lựa chọn lý tưởng nếu quý vị muốn tránh tình trạng quá tải. Có thể quý vị sẽ gặp một chút mưa, nhưng đổi lại là những con đường mòn thưa người qua lại và cơ hội chiêm ngưỡng cầu vồng. 

Nếu có thể, hãy giao toàn bộ những việc này cho các bên chuyên môn. Để giảm bớt căng thẳng khi phải thu xếp nhiều công đoạn phức tạp của chuyến đi – bao gồm vé vào cửa và hướng dẫn viên, thì việc tin tưởng vào khách sạn hạng sang của quý vị hoặc nhà điều hành tour du lịch là lựa chọn tối ưu. Nếu có điều bất trắc xảy ra trên đường, thì các bên dịch vụ được cấp phép sẽ có nguồn lực thích hợp để tìm ra những tuyến đường thay thế, an toàn để đến và đi từ Machu Picchu. 

Về nơi lưu trú: Trước đây, những khách sạn tốt nhất cho chuyến du lịch Machu Picchu thường nằm ở Aguas Calientes, một thị trấn ngay dưới chân khu di tích. Ngày nay, du khách có nhiều lựa chọn hấp dẫn khác khắp Sacred Valley (Thung lũng Thiêng) – khu vực núi non nằm giữa Cusco và Machu Picchu. Thung lũng này là lối vào của vô số tuyến đường mòn đi bộ trên sông băng, các kinh nghiệm mang tính văn hóa, và những tàn tích Inca. (Explora Sacred Valley là lựa chọn yêu thích của chúng tôi.)

Di chuyển: Sau khi hạ cánh xuống Cusco, quý vị có thể dễ dàng nhờ khách sạn sắp xếp xe đưa đón. Tuy nhiên, một số khách sạn, chẳng hạn như Tambo del Inka ven sông, thuộc chuỗi khách sạn sang trọng The Luxury Collection, có ga tàu ngay trong khuôn viên, giúp du khách có thể thay thế hành trình quanh co bằng chuyến đi thưởng lãm phong cảnh ngoạn mục trên tuyến đường sắt Sacred Valley do PeruRail vận hành.

Dù lựa chọn phương thức di chuyển nào, quý vị hãy dành thời gian để thích nghi với độ cao – tùy thuộc vào khu vực, nhưng thường dao động ở mức 9,000 feet (2,743 mét). Khoảng thời gian dư dả này sẽ có tác dụng phòng hờ cho những sự tình bất ngờ trên đường đi – từ đó mang lại sự an tâm cho du khách, đặc biệt là khi toàn bộ chuyến đi được xây dựng theo một hoạt động không thể thay đổi lịch trình.

Lưu ý rằng nếu quý vị đi tự túc, cần đặt vé lãm cảnh Machu Picchu trước khi tiến hành bất kỳ bước đặt phòng nào khác. (Cũng giống như việc chỉ có thể tính toán cho chuyến đi Copenhagen sau khi quý vị đặt được bàn tại nhà hàng Noma vậy.) Và du khách nên đặt vé xe lửa PeruRail hoặc Inca Rail ít nhất một tháng trước chuyến đi, đặc biệt nếu quý vị muốn đi trên chuyến xe lửa Hiram Bingham sang trọng của hãng Belmond, bao gồm dịch vụ bữa ăn sang trọng và âm nhạc Peru biểu diễn trực tiếp.

Các tuyến lãm thắng ở Machu Picchu

Việc mua vé đi Machu Picchu hiện yêu cầu du khách lựa chọn một lộ trình cụ thể – điều mà quý vị có thể bỏ lỡ nếu không đọc kỹ các hướng dẫn chi tiết. (Cho đến khi trang web bán vé mới ra mắt vào tháng Tư, việc mua vé được thực hiện thông qua trang web Tuboleta.cultura.pe; để tránh gặp trục trặc, hãy sử dụng tiếng Tây Ban Nha và chọn loại vé “tarifa general” (vé thông thường) từ danh mục đầu tiên. Các bước còn lại khá đơn giản.)

Đáng chú ý là Lộ trình 1 và 2 bị gộp lại thành một lựa chọn duy nhất; điều này có thể gây nhầm lẫn. (Thêm vào đó, cả hai đều được gọi chung là “Llaqta de Machu Picchu”.) Đây là hai sự lựa chọn phổ biến nhất – các lộ trình này dẫn du khách lên các khu vực trên cao của Machu Picchu và những nơi có tầm nhìn toàn cảnh ngoạn mục nhất. Lộ trình 3 đưa du khách đến thăm các di tích phía dưới của Machu Picchu, phù hợp với những người đi lại khó khăn. Các lộ trình khác dành cho những du khách yêu thích các tour đi bộ đường dài đầy thử thách, chẳng hạn như tour trekking Đường mòn Inca.

Nếu có ai đó cố gắng thuyết phục quý vị bỏ qua cổng trực tuyến và mua vé cho tour ngày hôm sau, hãy nhanh chóng từ chối. Mặc dù 1,000 tấm vé phút chót này được bán mỗi ngày tại trung tâm văn hóa ở Aguas Calientes, nhưng đây là một đề nghị rủi ro, khiến nhiều du khách phải xếp hàng dài và thất vọng. 

Quý vị vui lòng lưu ý rằng: Tất cả những cập nhật này có thể thay đổi trong tương lai. Tác động của việc phát triển du lịch đến Machu Picchu là một vấn đề cấp bách đã có từ những năm 1999, khi UNESCO lần đầu tiên bày tỏ lo ngại về việc lượng du khách quá đông có thể gia tăng nguy cơ sạt lở đất và gây nguy hiểm cho toàn bộ khu di tích. Các quy hoạch tổng thể nhằm quản lý bền vững khu vực này đã được đưa ra và thay đổi, và hiện tại một quy hoạch mới đang được áp dụng. UNESCO từ chối bình luận về hạn mức vé mới, nhưng một phát ngôn viên cho biết tổ chức này kỳ vọng Peru sẽ tuân theo khuyến nghị giảm lượng du khách như đã đề cập trước đó vào tháng Mười Hai – điều có thể gây tranh cãi.

Bản quyền năm 2024 thuộc Bloomberg L.P. Mời quý vị truy cập bloomberg.com. Do Tribune Content Agency, LLC phát hành.