Giảm căng thẳng giúp phục hồi mái tóc bạc

GREENMEDINFO

Hiện nay có bằng chứng chắc chắn cho thấy rằng tình trạng tóc bạc có thể được đảo ngược. Các biến cố căng thẳng trong cuộc sống đóng vai trò chủ yếu trong việc làm cho mái tóc bạc đi, trong khi các hoạt động thư giãn – như kỳ nghỉ hai tuần – có thể giúp chân tóc trở lại màu như ban đầu.

Tóc bạc là một trong những dấu hiệu sớm nhất và dễ thấy nhất của sự già nua. Đa số chúng ta khi bước vào độ tuổi 30, mái tóc sẽ bắt đầu bạc và ngày càng tăng dần theo thời gian. Người ta thường cho rằng một khi tóc chuyển bạc, thì sẽ không thể lấy lại màu tóc ban đầu, nhưng nhóm nghiên cứu từ Đại học Columbia tại New York và các đồng nghiệp cho biết điều này có thể không đúng.

Sau khi chuyển bạc, một ít sợi tóc có thể phục hồi màu ban đầu

Các nhà nghiên cứu phát hiện ra rằng, trên thực tế, mỗi sợi tóc bạc có thể khôi phục về màu tóc ban đầu, và những sự kiện căng thẳng có vẻ liên quan mật thiết với quá trình này. Điều khá thú vị là đo lường những thay đổi nhỏ trong màu tóc có thể biết được những sự kiện xảy ra trong suốt cuộc đời – bằng cách sử dụng sự lặp lại của sắc tố giống như vòng vân cây để phát hiện thời điểm xảy ra các biến cố căng thẳng, cùng với khoảng thời gian được thanh thản thoải mái. 

Những phát hiện của họ cho thấy rằng tóc không chỉ chuyển bạc để phản ứng với sự căng thẳng tột độ, mà điều ngược lại cũng đúng. Trong giai đoạn ít căng thẳng, ở một vài trường hợp hiếm gặp, tóc bạc có thể trở lại màu sắc như thuở đầu.

Bạn đã từng chú ý đến một cọng tóc (hoặc sợi lông) hai màu trên đầu hay trên cơ thể bạn chưa? Tóc bạc ở phần đuôi nhưng vẫn giữ nguyên màu ở chân tóc? Qua nghiên cứu những loại tóc này trên 14 người từ các dân tộc khác nhau trong độ tuổi từ 9 đến 65, các nhà nghiên cứu đã có thể chứng minh rằng màu tóc có thể thay đổi ngay cả khi đã chuyển bạc.

Sự đảo ngược quá trình lão hóa này có lẽ đã được mô tả chính thức vào năm 1972, khi Tập san Da học Anh Quốc công bố một trường hợp tóc trắng chuyển thành tóc đen. Ngoài ra, cũng có các giai thoại về hiện tượng này. Trên thực tế, tóc bạc cũng xuất hiện không đồng đều, một vài sợi tóc có vẻ lão hóa nhanh hơn những sợi khác.

Sau khi tìm ra những đối tượng có tóc hai màu [tự nhiên], nhà tâm lý học ty thể Martin Picard và nhóm của ông đã phát triển cách tiếp cận số hóa để vẽ bản đồ mẫu sắc tố tóc ở từng sợi tóc. Trong số 10 trên 14 người tham gia, một số sợi tóc/lông bạc đã phục hồi màu. Hiện tượng này xuất hiện ở phần đầu và thân, bao gồm cả lông mu, nhưng chỉ trong số những người từ 9 đến 39 tuổi.

Các nhà nghiên cứu tin rằng quá trình bạc tóc có thể dễ đảo ngược nhất ở giai đoạn sớm, trong khi tóc đã bạc thời gian lâu không chắc có thể phục hồi. Tuy nhiên, hiệu quả phục hồi màu tóc cũng chỉ là tạm thời, vì tóc sẽ có khả năng bạc trở lại. Mặc dù vậy, nghiên cứu “định lượng đã chứng minh sự đảo ngược quá trình bạc tóc ở người”, và cho thấy quá trình này có thể xảy ra một cách nhanh chóng song song với quãng thời gian vô cùng căng thẳng hay thanh thản.

Căng thẳng có thể làm bạc tóc nhưng thanh thản sẽ giúp phục hồi màu tóc

Căng thẳng từ lâu đã được gắn liền với mái tóc bạc, nếu không dưới góc nhìn khoa học, thì cũng là kinh nghiệm cá nhân. Đêm trước khi bị hành hình, người ta nói rằng tóc Hoàng hậu Marie Antoinette đã bạc trắng. 

Ông Picard cũng nghe rằng mái tóc bạc của nhiều người đã đen trở lại, từ một con số đáng ngạc nhiên.

“Điều này cho thấy những gì chúng tôi tìm ra và những gì chúng tôi ghi lại một cách định lượng lần đầu tiên trong nghiên cứu này có lẽ phổ biến hơn rất nhiều so với những gì chúng tôi nghĩ,” ông nói với chương trình “Today”. 

Những người tham gia nghiên cứu đã xác định các thời kỳ vô cùng căng thẳng của họ trong một năm trước. Sau đó, ông Picard cùng đồng nghiệp sau đã định vị chính xác những đoạn tóc mọc trong suốt thời gian đó bằng cách sử dụng tốc độ tăng trưởng trung bình của tóc, mà ở người là một centimét mỗi tháng.

Tiếp theo, họ so sánh các sự kiện trong cuộc đời với màu sợi tóc, từ đó tìm thấy mối tương quan đáng chú ý giữa tình trạng bạc tóc và căng thẳng, cũng như giữa sự đảo ngược màu tóc và thanh thản.

Các nhà nghiên cứu đã miêu tả trường hợp mái tóc của một người phụ nữ 30 tuổi chuyển bạc khi cô ấy ly thân và rời đi. 

“Đáng chú ý, đánh giá định lượng căng thẳng cuộc sống trong năm qua đã cho thấy khoảng thời gian hai tháng cụ thể liên quan đến yếu tố gây căng thẳng khách quan trong cuộc sống. Đó là xung đột hôn nhân, ly thân, và kết thúc bằng việc chuyển chỗ ở, với mức độ căng thẳng tự đánh giá là cao nhất (9–10 trên 10). Sự gia tăng căng thẳng xảy ra tương ứng với thời gian bạc tóc hoàn toàn nhưng có thể đảo ngược.”

Trong trường hợp khác, năm sợi tóc hai màu của một người đàn ông 35 tuổi đã phục hồi màu sau khi chuyển sang màu bạc. Hiện tượng đảo ngược này xuất hiện cùng với sự suy giảm căng thẳng và thời kỳ một tháng ít căng thẳng nhất vào năm trước – ngay sau khi anh ta có kỳ nghỉ hai tuần.

Từ những phát hiện này, các nhà nghiên cứu tin rằng “căng thẳng cuộc sống” có liên quan mật thiết với tình trạng tóc bạc và quá trình đảo ngược.

Dựa trên quan điểm sinh học, họ cũng phát hiện thấy rằng những sợi tóc bạc làm tăng điều hòa protein liên quan đến chuyển hóa năng lượng, khả năng bảo vệ của ty thể và chất chống oxy hóa, từ đó cung cấp “cơ sở sinh học hợp lý cho sự đảo ngược quá trình bạc tóc nhanh chóng và mối liên quan với các yếu tố tâm lý.”

Quá trình lão hóa đôi khi có thể đảo ngược

Nghiên cứu còn cung cấp nhiều bằng chứng hơn rằng lão hóa không phải lúc nào cũng là con đường một chiều. Trong bài bình luận, ông Michael Philpott tại Trung tâm nghiên cứu da và tế bào sinh học tại Đại học Queen Mary ở Luân Đôn đã giải thích, “Công trình mới nhất cho thấy rằng lão hóa ở người có thể không phải là quá trình sinh học tuyến tính, cố định, mà có thể – ít nhất là phần nào – dừng lại hoặc tạm thời đảo ngược.”

Cùng với các dòng trên, có ít nhất sáu mô cơ thể có thể được tái tạo nhờ dinh dưỡng hợp lý. GreenMedInfo.com đưa ra danh sách 48 hoạt động trị liệu có tiềm năng chống lão hóa, trong đó nhiều liệu pháp liên quan đến làm dịu căng thẳng.

Điều đáng chú ý là hiện nay đã có bằng chứng cho thấy, mặc dù rất hiếm nhưng tóc bạc là tình trạng có thể đảo ngược. Việc giảm các tác nhân gây căng thẳng tâm lý trong cuộc sống có thể ngăn chặn mái tóc muối tiêu hoặc trong một số trường hợp, thậm chí có thể đảo ngược tình trạng.