Gửi thế hệ tương lai: Album ảnh thổi hồn cuộc sống vào lịch sử gia đình

DEAR NEXT GENERATION

Tôi rất thích chụp ảnh đến mức mà các con và các cháu của tôi phải than thở mỗi khi phải chụp hình. Có một số thành viên rất hợp tác, số còn lại thì không. Tôi được mệnh danh là sử gia của gia đình, vì tôi là người lưu giữ ký ức về những con người và sự kiện quan trọng đã đi qua cuộc đời chúng tôi.

Thời nay, hầu hết ảnh là kỹ thuật số, việc lưu giữ lịch sử gia đình bằng hình ảnh trở nên rất đơn giản. Tôi có thể nhanh chóng tạo ra các trang ảnh trên máy vi tính. Tôi không cần phải quét từng ảnh vào máy, chỉnh màu và kích cỡ, lưu trữ, và đưa ảnh vào tài liệu trong máy tính nữa. Tôi chỉ cần mở một trang mới, đưa ảnh vào đó, ghi chú thích ngày tháng là xong.

Tôi hiện có một album ảnh theo từng năm mà tôi đã lưu trữ kể từ ngày cưới (tính tới nay là 52 năm), cộng thêm các album khác của những người thân đã qua đời hoặc các tấm ảnh chụp từ rất lâu, đến mức tôi không nhớ là chụp ở đâu, với ai, hay tại sao lại chụp. Chúng tôi còn có một tấm ảnh chụp căn nhà gỗ nơi ông bà cố đã sống, cũng là nơi bà tôi lớn lên. Tấm ảnh đã được sáu thế hệ rồi.

Dĩ nhiên, các con tôi cũng có rất nhiều ảnh và video, nhưng tất cả được lưu giữ bằng điện toán đám mây, trên ổ đĩa flash, ổ cứng, máy tính hoặc máy ảnh. Những tấm hình tồn tại dưới dạng kỹ thuật số, nhưng không bao giờ được tải xuống và in ra, không ai thấy được những tấm ảnh này trừ phi được đăng lên mạng xã hội, hoặc khi chúng ta hỏi cụ thể về tấm ảnh đó.

Thật đáng tiếc, đã qua rồi những ngày mà họ hàng bên chồng tôi lấy máy chiếu ra, chúng tôi cùng quây quần để xem từng trang chiếu trong khi cha hoặc mẹ kể lại các câu chuyện thuở ấy. Điều hào hứng hơn nữa là khi máy chiếu được chuẩn bị xong, chúng tôi xem các bộ phim “thời xưa” khi cha còn trẻ hoặc khi chồng tôi chỉ mới tập đi. Thật vui biết bao nhiêu, chúng tôi cũng có dịp kể cho các con nghe về những người thân trong gia đình [đã sống thế nào] trước khi các con ra đời.

Để các cháu dễ dàng tiếp cận các album ảnh, tôi cất trong phòng sinh hoạt gia đình. Mỗi album được đánh dấu bằng cách ghi ngày tháng và một hoặc hai sự kiện quan trọng của năm đó. Điều này khiến cho việc tìm kiếm một tấm ảnh cụ thể dễ dàng hơn. Rất nhiều cháu của tôi đã dành nhiều thời gian xem qua các album. Các cháu thích xem những bức ảnh thời trẻ của cha mẹ, ảnh cưới hoặc các ảnh khi cha mẹ ra đời. Những đứa trẻ phá lên cười trước những bộ trang phục “ngộ nghĩnh”, kiểu tóc kỳ lạ hoặc tư thế ngớ ngẩn.

Các cháu thường hỏi về những người trong ảnh, và vợ chồng chúng tôi lại có cơ hội kể cho bọn trẻ nghe về ông cố, hoặc làm sao chúng tôi quen nhau, hoặc cha mẹ các cháu trông thế nào khi còn bé. Lịch sử gia đình được khám phá qua những bức ảnh như thế đó.

Một tối nọ, chúng tôi đang nói về cô chú mà chồng tôi rất yêu mến, những người đã không còn ở bên chúng tôi, và cháu gái của tôi đã kể được cho cha cháu nghe về những người này và tại sao họ được yêu thương nhiều như vậy. Con trai tôi nhận xét rằng con gái của cháu (tức là cháu gái của tôi) biết nhiều chuyện về gia đình còn hơn cả cha nó. Cháu gái đã phản hồi rằng, “Cha ơi, nhờ con đã xem qua các album ảnh của bà nội đó!”

Không cần nói gì thêm, đối với tôi, các tấm hình chụp là vô cùng quan trọng và quý giá. Tấm hình kia không chỉ cho chúng ta thấy lịch sử sống động về gia đình, mà còn cho chúng ta cảm giác ‘thuộc về’ vì hình ảnh kết nối chúng ta với những người đi trước. Cũng giống như chúng ta nói là: “Này, gia đình tôi vô cùng đặc biệt và đây là lý do.”

Các tấm ảnh chụp được rửa ra giúp chúng ta nắm giữ các khoảnh khắc kịp lúc, và lưu giữ cho thế hệ sau. Thông thường, các tấm ảnh thể hiện được những cảm xúc mà ngôn từ không làm được, cho phép gia đình chúng ta hồi tưởng lại những kỷ niệm tuyệt vời và được trải nghiệm thêm nhiều lần nữa. Không điều nào có thể xảy ra nếu các tấm ảnh của bạn đang trốn kỹ trong máy tính hoặc máy ảnh. Chẳng phải đã đến lúc bạn tải hình xuống, in ra và trao cho những người thân yêu sao?

Vicky Rauch,
———
Bạn muốn đưa ra lời khuyên cho các thế hệ trẻ? Chúng tôi kêu gọi độc giả chia sẻ những giá trị vượt thời gian mà độc giả có được qua kinh nghiệm dày dặn của mình, để miêu tả rõ đặc điểm của đúng và sai. Chúng tôi cảm thấy rằng việc truyền thừa trí tuệ này đang giảm dần theo thời gian và chỉ với một nền tảng đạo đức vững chắc thì thế hệ tương lai mới có thể phát triển tốt được.

Thiên Thư biên dịch