Hạ viện thông qua dự luật chống CBDC để ngăn chặn việc giám sát tài chính người Mỹ

Naveen Athrappully

Hạ viện Hoa Kỳ đã thông qua dự luật ngăn chính phủ phát hành Tiền Kỹ thuật số của Ngân hàng Trung ương (CBDC) – loại tiền có thể cho phép sự giám sát tương tự như CBDC mà Trung Cộng đang sử dụng.

Hồi tháng Chín, Dân biểu Tom Emmer (Cộng Hòa–Minnesota) đã giới thiệu “Đạo luật Chống Nhà nước Giám sát qua CBDC”, hay HR 5403. 

Dự luật này cấm Ngân hàng Dự trữ Liên bang Hoa Kỳ “cung cấp sản phẩm hoặc dịch vụ trực tiếp cho một cá nhân, duy trì trương mục thay mặt cho một cá nhân, hoặc phát hành tiền kỹ thuật số của ngân hàng trung ương (tức là đồng USD kỹ thuật số) trực tiếp hoặc gián tiếp cho một cá nhân.” Ngoài ra, “Hội đồng Thống đốc của Hệ thống Dự trữ Liên bang bị cấm sử dụng tiền kỹ thuật số của ngân hàng trung ương để thực hiện chính sách tiền tệ hoặc phát hành tiền kỹ thuật số của ngân hàng trung ương.”

Hôm 23/05, Hạ viện đã thông qua HR 5403 với số phiếu 216–192. Trong thông cáo báo chí hôm 23/05, Dân biểu Emmer nêu rằng, không giống như các loại mã kim (cryptocurrency) phi tập trung như bitcoin, CBDC là phiên bản kỹ thuật số của tiền tệ nhà nước do chính phủ thiết kế, phát hành, và kiểm soát.

Vì CBDC chịu sự kiểm soát tập trung và được lập trình bởi tổ chức kiểm soát CBDC nên CBDC không có các biện pháp bảo vệ quyền riêng tư như tiền mặt và ngân phiếu mang lại. Như vậy, nếu CBDC được áp dụng ở Hoa Kỳ, thì chính phủ liên bang sẽ có năng lực giám sát các giao dịch của công dân Mỹ.

Hơn nữa, CBDC cũng có thể ngăn chặn mọi hoạt động chính trị mà đảng cầm quyền cho là có vấn đề – thông qua các hạn chế và thao túng tài chính.

Năm 2022, chính phủ Tổng thống (TT) Biden đã ban hành sắc lệnh ủng hộ việc nghiên cứu và phát triển CBDC.

Theo một tờ thông tin mà Tòa Bạch Ốc phát hành vào thời điểm đó: “Cố gắng này ưu tiên sự tham gia của Hoa Kỳ vào thử nghiệm đa quốc gia, và bảo đảm vai trò lãnh đạo của Hoa Kỳ trên trường quốc tế trong việc thúc đẩy sự phát triển CBDC phù hợp với các ưu tiên và giá trị dân chủ của Hoa Kỳ.”

Các báo cáo do Hệ thống Dự trữ Liên bang cũng như các cơ quan khác công bố đã thể hiện mối quan tâm của chính phủ TT Biden đối với “CBDC kiểu giám sát,” nhà lập pháp thuộc Đảng Cộng Hòa này cho biết.

Ông Emmer lưu ý rằng nhiều chính phủ ngoại quốc đã thể hiện sự sẵn lòng đối với việc vũ khí hóa hệ thống tài chính chống lại công dân của họ, đơn cử như Trung Quốc. Trung Cộng sử dụng CBDC để “giám sát và kiểm soát thói quen chi tiêu của người dân.”

Tại Canada, chính phủ Thủ tướng Trudeau đã đóng băng trương mục ngân hàng của hàng trăm công dân tham gia cuộc biểu tình của các tài xế xe vận tải năm 2022 nhằm phản đối quy định chích ngừa vaccine COVID-19 bắt buộc.

Dự luật này ngăn chặn những diễn biến như vậy xảy ra ở Hoa Kỳ bằng cách ngăn chặn Hệ thống Dự trữ Liên bang phát hành CBDC. Đạo luật bảo đảm rằng Fed không bao giờ trở thành ngân hàng cung cấp dịch vụ tài chính cho cá nhân – có thể thu thập thông tin tài chính cá nhân của người dân.

Nếu chính phủ liên bang tìm cách tạo ra đồng USD kỹ thuật số, thì họ chỉ có thể làm như vậy sau khi nhận được “sự ủy quyền rõ ràng” từ Quốc hội.

Ông Emmer nói, “Bất cứ thứ gì được phát triển ra cuối cùng đều phải phỏng theo các nguyên lý cốt lõi của tiền mặt. Nói một cách đơn giản: bất kỳ loại tiền kỹ thuật số nào do chính phủ phát hành, thì đều phải là mở, không cần cấp phép, và là riêng tư.”

“Loại tiền đó không thể được sử dụng theo cách mà phía Trung Quốc đã khai triển đồng nhân dân tệ kỹ thuật số của họ để xây dựng điểm tín dụng xã hội cho công dân của họ dựa trên hoạt động mua hàng và hành vi của người dân.”

Trong bài đăng trên mạng xã hội ngày 23/05, Dân biểu Mike Flood (Cộng Hòa–Nebraska) đã nhấn mạnh sự cần thiết phải ngăn chặn CBDC ở Hoa Kỳ.

Ông viết, “Hãy tưởng tượng chính trị gia mà quý vị không ưa nhất lại có quyền giám sát, hạn chế, hoặc thậm chí ngăn chặn các giao dịch tài chính của các đối thủ chính trị của người đó. Đó là một suy nghĩ kinh hoàng và nó giải thích cốt lõi lý do vì sao chúng ta cần khước từ CBDC cho người tiêu thụ nhỏ lẻ ở đất nước này.” 

Ông Marshall Hayner – CEO của Metallicus, một công ty xây dựng mạng lưới ngân hàng tài sản kỹ thuật số sử dụng công nghệ blockchain – đề nghị rằng nếu Hoa Kỳ không có CBDC, thì “các ngân hàng và hiệp hội tín dụng nên tạo sổ cái riêng của họ dựa trên sự đồng thuận và số hóa đồng USD.”

Mạng lưới CBDC toàn cầu

Các tổ chức toàn cầu đã thảo luận về việc phát hành các loại CBDC trên toàn thế giới. Năm ngoái, Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) cho biết họ đang làm việc về một nền tảng cho phép các loại CBDC do các chính phủ phát hành có thể tương tác trên quy mô toàn cầu.

Trong sự kiện ngày 19/06 tại Maroc, giám đốc điều hành IMF, bà Kristalina Georgieva, nói rằng CBDC “không nên bị phân tán thành các đề nghị quốc gia… Để có các giao dịch hiệu quả và công bằng hơn, chúng ta cần các hệ thống kết nối các quốc gia – chúng ta cần khả năng tương tác.”

Trong cuộc phỏng vấn với chương trình “American Thought Leaders” (Các Nhà Lãnh Đạo Tư Tưởng Hoa Kỳ) của EpochTV, tác giả và doanh nhân nối tiếp Aaron Day đã cảnh báo rằng việc áp dụng CBDC trên toàn cầu sẽ đẩy thế giới vào “chế độ chuyên chế toàn cầu, dưới hình thức một chính phủ thế giới cai trị dựa trên nỗi sợ, sự tập trung hóa, và việc kiểm soát độc tài toàn diện.”

Cũng có những lo ngại rằng CBDC có thể gây ra mối đe dọa cho hệ thống ngân hàng truyền thống. Một báo cáo vào tháng 02/2024 của Ngân hàng Trung ương Canada (Bank of Canada) đã cảnh báo về hậu quả như vậy.

Họ lưu ý rằng CBDC sẽ cạnh tranh trực tiếp với tiền gửi ngân hàng trên thị trường. Do đó, CBDC có thể cắt giảm thị trường tiền gửi ngân hàng, do đó ảnh hưởng tiêu cực đến lợi nhuận của ngân hàng và làm suy yếu sự ổn định tài chính của một quốc gia.

Ông Steve Ambler – cựu giáo sư kinh tế tại Đại học Québec à Montréal – nói với The Epoch Times rằng, nếu CBDC trở thành giải pháp thay thế tốt cho việc gửi tiền tại các ngân hàng tư nhân, thì bất kỳ căng thẳng nào trên thị trường tài chính đều có thể khiến mọi người nhanh chóng chuyển tiền gửi của họ vào CBDC.

Ông nói, “Bằng cách nào đó CBDC có thể khuyến khích việc đua nhau rút tiền khỏi ngân hàng mà có thể sẽ không xảy ra nếu không có CBDC.”

Trong một lần dừng chân trong chiến dịch tranh cử tại New Hampshire hồi đầu năm nay, cựu TT Donald Trump đã tuyên bố rằng ông sẽ “không bao giờ cho phép tạo ra một loại tiền kỹ thuật số của ngân hàng trung ương. Một loại tiền tệ như vậy sẽ mang lại cho chính phủ liên bang quyền kiểm soát tuyệt đối tiền của quý vị.”