Hệ thống thanh toán riêng của Nga đang né tránh các lệnh trừng phạt

Các lệnh trừng phạt của phương Tây, hay là việc các công ty thẻ tự nguyện rời khỏi Nga, hầu như không ảnh hưởng đến những giao dịch tín dụng và chi thu trong tài khoản cá nhân ở nội địa liên bang Nga. Vì vào những năm cuối của thập niên 2010, Nga đã phát triển một hệ thống thẻ riêng để quản trị hoạt động thanh toán nội địa.

Sau sự kiện thôn tính Crimea năm 2014 của Tổng thống Vladimir Putin và phản ứng dữ dội kéo theo từ khối phương Tây, Nga đã bắt đầu phát triển một hệ thống thanh toán thay thế mà theo đó có thể giúp nền kinh tế nước này không bị ảnh hưởng của các lệnh trừng phạt của phương Tây.

Hệ thống này, được gọi là Mir, chạy trên cơ sở hạ tầng của Hệ thống thẻ thanh toán quốc gia (NSPK, một từ viết tắt bắt nguồn từ tên tiếng Nga của hệ thống), cho phép người Nga bình thường tiếp tục sử dụng thẻ của họ ngay cả khi các công ty đứng sau những chiếc thẻ này cho biết thẻ đã chính thức đoạn tuyệt với đất nước của họ.

Giờ đây, quốc gia này đang gặt hái những lợi ích từ việc chuẩn bị cho tình huống xấu nhất, khi mà các lệnh trừng phạt của phương Tây đã gây thiệt hại đáng kể cho nền kinh tế quốc gia. Tuy nhiên, cơ sở hạ tầng bảo đảm cho hệ thống thanh toán nội địa của Nga phần lớn vẫn không bị ảnh hưởng bởi các lệnh trừng phạt này, tạo thành một tia hy vọng mong manh cho nền kinh tế đang nhanh chóng suy tàn của Nga.

Khi Visa và MasterCard rút khỏi Nga vào đầu tháng này, hành động đó đã được báo chí phương Tây tán dương hết lời, nhưng có thể đã được đánh giá quá cao.

Theo Báo cáo của Nilson, có 197 triệu thẻ Mastercard hoặc Visa hoạt động ở Nga vào cuối năm 2020. Đối với hầu hết người Nga, những thẻ này sẽ vẫn hoạt động ngay cả khi các công ty có thương hiệu trên thẻ tuyên bố rút khỏi Liên bang Nga, vì Hệ thống Mir đã xử lý các giao dịch như vậy ở Nga từ cuối những năm 2010.

Tuy nhiên, cơ sở hạ tầng NSPK có phạm vi tiếp cận hạn chế bên ngoài biên giới Nga, khiến các giao dịch tài chính thông qua các nhà cung cấp thẻ lớn trở nên khó khăn cho người có thẻ Mastercard và Visa của Nga ở ngoại quốc.

Hiện tại, hệ thống NSPK vận hành trong một nhóm nhỏ các quốc gia bên ngoài Nga, như: Armenia, Thổ Nhĩ Kỳ, Uzbekistan, và Các Tiểu Vương Quốc Ả Rập Thống Nhất, cũng như khu vực Abkhazia của Gruzia do Nga chiếm đóng. Trong khi các phương tiện truyền thông liên kết với nhà nước Nga đưa tin rằng họ đang trong quá trình hiện thực hóa nỗ lực mở rộng NSPK sang các nước đồng minh của Nga là Iran và Venezuela, những nỗ lực đó đang ở bước khai thủy.

Bất chấp những khó khăn trong giao dịch tài chính cho người Nga ở ngoại quốc, sự phát triển của hệ thống Mir đã đem lại cho Nga một trong số ít chiến thắng kinh tế trước các lệnh trừng phạt của phương Tây trong lúc xung đột đang diễn ra ở Ukraine: Mặc dù Visa và Mastercard đã cố gắng sử dụng đòn bẩy của họ để trừng phạt thêm ông Putin vì cuộc xâm lược này, nhưng họ nhận thấy rằng nỗ lực của họ phần lớn là hoài công vô ích, vì chính phủ Nga đã có các hành động đi trước đón đầu và chuẩn bị cơ sở hạ tầng của riêng mình để quản trị các giao dịch thanh toán của người dân.