Hoa Kỳ, Anh Quốc, Úc công bố quan hệ đối tác an ninh mới

Hôm 15/09, Hoa Kỳ, Anh Quốc, và Úc đã công bố mối quan hệ đối tác an ninh ba bên mới tại khu vực Ấn Độ Dương–Thái Bình Dương, trong bối cảnh Trung Quốc ngày càng gây hấn hơn trong khu vực.

Theo một tuyên bố chung của ba chính phủ, hành động đầu tiên trong khuôn khổ quan hệ đối tác được gọi là “AUKUS” này sẽ là để Hoa Kỳ và Anh Quốc giúp Úc mua được các tàu ngầm chạy bằng năng lượng nguyên tử.

Tổng thống (TT) Joe Biden, Thủ tướng Anh Quốc Boris Johnson, và Thủ tướng Úc Scott Morrison đã công bố liên minh an ninh mới này trong một buổi họp báo trực tuyến chung từ thủ đô của mỗi quốc gia.

Tổng thống Biden nói: “Tất cả chúng tôi đều nhận thấy sự cấp thiết của việc bảo đảm hòa bình và ổn định ở khu vực Ấn Độ Dương–Thái Bình Dương trong dài hạn.”

Ông Morrison cho biết các tàu ngầm này sẽ được đóng tại thành phố Adelaide với sự hợp tác chặt chẽ của Hoa Kỳ và Anh Quốc, đồng thời nhấn mạnh rằng Úc sẽ không trang bị vũ khí nguyên tử.

Ông nói: “Chúng tôi sẽ tiếp tục làm tròn tất cả các nghĩa vụ không phổ biến vũ khí nguyên tử của mình.”

Ông Johnson gọi đây là một quyết định quan trọng của Úc khi mua lại công nghệ này, đồng thời nói thêm rằng hành động này sẽ giúp thế giới an toàn hơn. Tuyên bố chung cho biết ba nước sẽ bắt đầu giai đoạn tham vấn kéo dài 18 tháng để thảo luận các chi tiết phát triển dự án.

Liên minh này cũng được thiết lập để tăng cường việc chia sẻ thông tin trong các công nghệ chủ chốt của ba nước.

Tổng thống Biden nói: “AUKUS sẽ tập hợp các thủy thủ, các nhà khoa học, và các ngành công nghiệp của chúng ta để duy trì và mở rộng lợi thế của chúng ta về năng lực quân sự và các công nghệ then chốt, chẳng hạn như không gian mạng, trí tuệ nhân tạo, công nghệ lượng tử, và các lĩnh vực dưới biển.”

Trong khi Trung Quốc không được các nhà lãnh đạo này đề cập một cách cụ thể, nhưng chế độ cộng sản này đã trở thành mối lo ngại hiện hữu trong thông báo này, khiến chính phủ Tổng thống Biden tìm cách tăng cường liên minh để đẩy lùi một loạt các mối đe dọa do chế độ cộng sản này gây ra.

TT Biden cũng nhấn mạnh sự cần thiết phải duy trì một “khu vực Ấn Độ Dương–Thái Bình Dương tự do và rộng mở,” một lời ám chỉ dễ thấy về hành vi gây hấn quân sự ngày càng tăng của Bắc Kinh ở Biển Đông và những nơi khác, khiến quốc tế lên án.

Tại các nơi khác trong khu vực, chính phủ TT Biden đã nỗ lực tăng cường các mối liên hệ đối tác để chống lại Trung Cộng, đáng chú ý nhất là nhóm “Bộ Tứ” không chính thức giữa Úc, Nhật Bản, Ấn Độ, và Hoa Kỳ. TT Biden sẽ tổ chức cuộc họp trực tiếp cấp lãnh đạo đầu tiên của nhóm tại Tòa Bạch Ốc vào ngày 24/09.

Truyền thông Úc đưa tin, mối liên hệ đối tác mới AUKUS có vẻ sẽ chấm dứt nỗ lực của Úc trong việc yêu cầu Tập đoàn đóng tàu Naval của Pháp đóng cho họ một hạm đội tàu ngầm mới trị giá 40 tỷ USD để thay thế các tàu ngầm Collin có tuổi đời hơn hai thập niên của họ.