Hoa Kỳ chỉ trích việc Trung Cộng được bầu vào Hội đồng Nhân quyền Liên Hiệp Quốc

Ngoại trưởng Hoa Kỳ Mike Pompeo đã dẫn đầu một loạt các chỉ trích nhằm vào Liên Hiệp Quốc (LHQ), sau khi các quốc gia vốn có hồ sơ vi phạm nhân quyền nghiêm trọng được bầu vào Hội đồng Nhân quyền LHQ vào ngày 13/10.

Trong một tuyên bố hôm 13/10, ông Pompo nêu rõ: “Đại hội đồng LHQ một lần nữa đã bầu chọn các quốc gia vi phạm nhân quyền nghiêm trọng như Trung Quốc, Nga, và Cuba. Các cuộc bầu cử này chỉ xác thực thêm quyết định của Hoa Kỳ về việc rút lui khỏi Hội đồng Nhân quyền LHQ, và sử dụng những cơ chế thích hợp khác để bảo vệ và thúc đẩy nhân quyền trên toàn cầu.”

Hoa Kỳ đã rút khỏi Hội đồng Nhân quyền vào tháng 6/2018, trước khi hết nhiệm kỳ vào năm 2019, do thiếu các cải cách trong cơ quan LHQ.

Hội đồng Nhân quyền tổng cộng có 47 ghế, với 15 ghế trống. Để lấp đầy số ghế trống này, LHQ đã tổ chức bầu chọn các quốc gia đại diện tại trụ sở LHQ ở thành phố New York vào ngày 13/10. Số ghế này được phân bổ cho 5 nhóm khu vực, bao gồm: các quốc gia châu Phi, các quốc gia châu Á–Thái Bình Dương, các quốc gia Đông Âu, Mỹ Latin và Caribbean, Tây Âu và các quốc gia khác.

Cuộc cạnh tranh duy nhất đã diễn ra giữa các quốc gia châu Á–Thái Bình Dương, nơi có 5 quốc gia đang tranh giành 4 vị trí trống. Các nhóm khu vực khác đều có số lượng ứng cử viên bằng số ghế trống. Ví dụ, Pháp và Anh đã lấp đầy 2 ghế trống trong nhóm khu vực Tây Âu và các Quốc gia khác.

Theo báo cáo của LHQ, Pakistan và Uzbekistan, mỗi nước giành được 169 phiếu bầu, tiếp theo là Nepal với 150 phiếu bầu, và Trung Quốc 139 phiếu. Ả Rập Xê Út đứng thứ 5, với 90 phiếu bầu.

Các quốc gia khác được bầu chọn để lấp đầy 15 ghế trống trong đó có Nga, Bolivia và Cuba.

Tất cả 193 quốc gia thành viên của LHQ đều có thể bỏ phiếu trong mỗi nhóm khu vực bằng hình thức bỏ phiếu kín. Các quốc gia chiến thắng, sẽ bắt đầu nhiệm kỳ 3 năm từ  ngày 1/1/2021.

Trung Quốc đã thấy rõ sự ủng hộ của họ tại LHQ giảm đáng kể, so với lần cuối cùng họ giành được một ghế trong ban hội thẩm vào năm 2016, khi nhận được 180 phiếu bầu.

Ngoại trưởng Pompeo nhấn mạnh rằng, Hoa Kỳ đã tìm kiếm các cách thức khác để thúc đẩy nhân quyền, chẳng hạn như thông qua phiên họp trực tuyến lần thứ 75 của Đại hội đồng LHQ diễn ra vào tháng 9/2020, cũng như một sự kiện quan trọng về tự do tôn giáo do Tổng thống Donald Trump tổ chức vào năm ngoái.

Sau phiên họp trực tuyến do Hoa Kỳ tổ chức vào ngày 23/9, hơn 50 quốc gia đã ký vào một tuyên bố chung, công nhận Tuyên ngôn Thế giới về Nhân quyền (UDHR), lưu ý rằng “một số nguyên tắc cơ bản áp dụng cho tất cả con người, ở mọi nơi, mọi lúc”.

UDHR, do Đại hội đồng Liên Hợp Quốc công bố năm 1948, là một văn bản quan trọng, quy định rằng các quyền cơ bản của con người cần được bảo vệ trên toàn cầu.

“Cam kết của Hoa Kỳ đối với nhân quyền không chỉ là lời nói suông. Thông qua hành động của Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ, chúng ta đã trừng phạt những kẻ vi phạm nhân quyền ở Tân Cương, Myanmar, Iran và những nơi khác,” ông Pompeo tuyên bố.

Chính phủ Hoa Kỳ đã trừng phạt 6 quan chức và 1 tổ chức của Trung Cộng vì vi phạm nhân quyền đối với người Hồi giáo Duy Ngô Nhĩ ở vùng Tân Cương, nơi ước tính có khoảng 1 triệu người Duy Ngô Nhĩ đang bị giam giữ trong các trại cải tạo.

Theo bảng đánh giá hàng năm mới nhất của tổ chức tư vấn Freedom House của Hoa Kỳ về mức độ quyền chính trị và quyền tự do dân sự của các quốc gia trên thế giới, Trung Quốc được đánh giá là “không tự do” với điểm 10/100.

Trong cuộc họp hôm 14/10, phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Cộng, ông Triệu Lập Kiên đã gọi những bình luận của ông Pompeo là “rất nực cười”. Ông Triệu nói rằng Hoa Kỳ nên “ngừng phát tán virus chính trị” và không sử dụng “nhân quyền như một cái cớ để can thiệp vào công việc nội bộ của các nước khác”.

Một số nhà lập pháp Hoa Kỳ đã lên tiếng phản đối kết quả bầu cử vào Hội đồng Nhân quyền LHQ năm nay. Ông Rubio viết trên Twitter: “Việc Trung Quốc, Nga, và Cuba được bầu vào Hội đồng Nhân quyền LHQ là một trò đùa khi quý vị biết rằng họ đã vi phạm nhân quyền nghiêm trọng.”

Thượng nghị sĩ Rubio nói thêm rằng, “Hệ thống này đã bị phá vỡ, và đó là một thảm kịch với một số các vụ vi phạm nhân quyền khẩn cấp trên toàn cầu.”

Bà Nikki Haley, cựu đại sứ Hoa Kỳ tại LHQ, đã đăng trên Twitter: “Hội đồng Nhân quyền Liên Hợp Quốc là một trò hề hoàn toàn, không xứng đáng với tên gọi của nó hay với bất kỳ sự tín nhiệm nào từ Hoa Kỳ.”

Ông Hillel Neuer, giám đốc điều hành của tổ chức phi chính phủ UN Watch có trụ sở tại Geneva, đã viết trên twitter rằng ngày 13/10 (ngày LHQ tổ chức cuộc bầu cử), là “một ngày đen tối cho nhân quyền”.

Trong một tweet riêng, ông Neuer chỉ ra rằng, dựa trên xếp hạng của tổ chức Freedom House, 51% các quốc gia thành viên Hội đồng Nhân quyền, bị đánh giá là “tự do một phần” hoặc “không tự do”, nghĩa là họ “không đạt các tiêu chuẩn tối thiểu của một nền dân chủ tự do”.

Tỷ lệ đó sẽ tăng lên 60% bắt đầu từ ngày 1/1/2021, khi các quốc gia bao gồm cả Trung Quốc, ngồi vào ghế của họ tại Hội đồng nhân quyền LHQ.