Hoa Kỳ gia hạn tình trạng khẩn cấp y tế quốc gia do dịch COVID-19

JACK PHILLIPS

Ngày 15/07, chính phủ Tổng thống (TT) Biden công bố gia hạn tình trạng khẩn cấp về sức khỏe cộng đồng do dịch COVID-19 thêm ba tháng nữa.

Bộ trưởng Y tế và Dịch vụ Nhân sinh Xavier Becerra đã chính thức gia hạn tuyên bố khẩn cấp. Lệnh này đã được gia hạn đến ngày 13/10/2022, “do hậu quả kéo dài của đại dịch Bệnh Virus Corona 2019”, ông Becerra cho biết trong lệnh nói trên.

Nhiều người đã lường trước được những gì sẽ xảy ra với tuyên bố khẩn cấp về sức khỏe này, vốn cho phép một số người Mỹ được xét nghiệm, chích vaccine, và điều trị COVID-19 miễn phí. Các quan chức ẩn danh hồi đầu tuần nói với Bloomberg và các hãng thông tấn khác rằng Tòa Bạch Ốc sẽ gia hạn lệnh này.

“Tuyên bố Tình trạng Khẩn cấp về Sức khỏe Cộng đồng tiếp tục cung cấp cho chúng tôi các công cụ và quyền hạn cần thiết để ứng phó,” một quan chức chính phủ TT Biden nói với CNN trong tuần này. “Lệnh này cung cấp các khả năng và sự linh hoạt cần thiết cho các bệnh viện để chăm sóc bệnh nhân tốt hơn, đặc biệt nếu chúng tôi nhận thấy số ca nhập viện tăng đáng kể trong những tuần tới.”

Những tin tức đó đã dẫn đến sự phản đối – bao gồm cả từ ban biên tập của Wall Street Journal – cáo buộc chính phủ muốn có một “tình trạng khẩn cấp vĩnh viễn” để duy trì và mở rộng quyền hạn của mình.

Ban biên tập tờ báo này viết, “Chính phủ TT Biden khẳng định tuyên bố này cung cấp tính linh hoạt trong các quy định quan trọng. Nhưng việc cấp phép sử dụng khẩn cấp cho các loại vaccine và phương pháp điều trị được quy định bởi một quy chế riêng biệt. Bộ Y tế và Dịch vụ Nhân sinh cũng có thể làm cho tính linh hoạt trong quy định khác trở thành vĩnh viễn như bảo hiểm Medicare cho các dịch vụ khám chữa bệnh từ xa.”

Đảng Cộng Hòa đã kêu gọi chính phủ TT Biden chấm dứt tuyên bố khẩn cấp này.

Trong một bức thư hồi tháng Hai, các thành viên Đảng Cộng Hòa trong Quốc hội viết, “Hôm nay, chúng tôi kêu gọi chính phủ của ông thực hiện những gì mà rất nhiều tiểu bang và các quốc gia khác đã thực hiện: chấp nhận rằng COVID-19 là bệnh đặc hữu (endemic: bệnh tồn tại nhưng không gây gián đoạn đáng kể), thừa nhận rằng các biện pháp can thiệp nặng tay hiện tại của chính phủ đang gây hại nhiều hơn là có lợi, và lập tức bắt đầu tiến trình giải trừ Tình trạng Khẩn cấp về Sức khỏe Cộng đồng (PHE) để đất nước chúng ta có thể trở lại bình thường.”

Và trong tháng Ba, Thượng viện đã thông qua dự luật chấm dứt tình trạng khẩn cấp quốc gia bằng cuộc bỏ phiếu theo quan điểm đảng phái với tỷ lệ 48–47, mà TT Biden đe dọa sẽ phủ quyết. Cuộc bỏ phiếu này đã được các nhà lập pháp Đảng Cộng Hòa ủng hộ.

“Những quyền lực mạnh mẽ mà tuyên bố khẩn cấp này cung cấp cho chính phủ liên bang không còn cần thiết nữa và Quốc hội phải tranh luận, và cuối cùng là bãi bỏ chúng, để bắt đầu tiến trình giải trừ quyền lực mà chính phủ nắm giữ trong thời kỳ đỉnh điểm của cuộc khủng hoảng,” Thượng nghị sĩ Roger Marshall (Cộng Hòa–Kansas), người bảo trợ cho dự luật kể trên, cho biết trên sàn Thượng viện tại thời điểm đó.

Trong khi đó, một số nhóm chăm sóc sức khỏe như Hiệp hội Bệnh viện Hoa Kỳ hai tháng trước đã thúc giục chính phủ giữ nguyên tình trạng khẩn cấp.

Trước đây, chính phủ cho biết họ sẽ thông báo cho các tiểu bang trong vòng 60 ngày trước khi tuyên bố chấm dứt tình trạng khẩn cấp do COVID-19.

Theo dữ liệu do Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh (CDC) cung cấp, số ca tử vong liên quan đến COVID-19 ở Hoa Kỳ vẫn ổn định, dao động trong khoảng 300 đến 350 ca mỗi ngày. Dữ liệu cho thấy, con số này giảm đáng kể so với mức đỉnh điểm liên quan đến biến thể Omicron hồi tháng 02/2022 – thời điểm Hoa Kỳ ghi nhận 3,000 ca tử vong mỗi ngày trong một số dịp.

Minh Ngọc biên dịch