Hoa Kỳ giữ vững cam kết với Đài Loan trong bối cảnh khủng hoảng Ukraine

Hoa Kỳ đã cử một nhóm cựu quan chức cao cấp về quốc phòng và an ninh quốc gia đến để trấn an Đài Loan rằng họ “giữ vững các cam kết của mình” trong bối cảnh Nga đang xâm lược ở Đông Âu.

Phái đoàn gồm năm thành viên này đã gặp Tổng thống (TT) Đài Loan Thái Anh Văn hôm 02/03 sau khi đến Đài Bắc một ngày trước đó. Chuyến đi bất ngờ kéo dài hai ngày này cho thấy liên kết đối tác song phương đang được thắt chặt trong bối cảnh hai cường quốc độc tài – Nga và Trung Quốc – đang gây ra nhiều mối đe dọa vô cùng cấp bách.

“Tôi thực sự hy vọng là bằng việc gặp gỡ bà ở đây, chúng tôi có thể tái khẳng định với bà và người dân của bà, cũng như các đồng minh và đối tác của chúng tôi trong khu vực, rằng Hoa Kỳ giữ vững các cam kết của mình,” cựu Chủ tịch Hội đồng Tham mưu trưởng Liên quân Hoa Kỳ, Đô đốc Mike Mullen, nói trong bài diễn tại Văn phòng Tổng thống.

Khi nói tới cuộc xung đột Nga–Ukraine đang leo thang, ông Mullen cho rằng việc tiếp tục duy trì hòa bình và ổn định của thế giới chưa bao giờ quan trọng hơn lúc này.

“Chúng tôi đến Đài Loan vào một thời điểm rất khó khăn và quan trọng trong lịch sử thế giới… Lúc này, hơn bao giờ hết, nền dân chủ cần những người bảo vệ nó,” vị đô đốc Hải quân Hoa Kỳ đã về hưu này nói, dẫn lời một phần câu nói của TT Joe Biden.

Ông cho biết hành động mới nhất này nằm trong quá trình theo đuổi “sức mạnh liên tục và ngày càng tăng của quan hệ đối tác trọng yếu” với hòn đảo dân chủ này.

Bà Thái cho biết cuộc khủng hoảng ở Ukraine nhấn mạnh tầm quan trọng của sự hợp tác và phối hợp hành động giữa các nước dân chủ.

Bà Thái nói khi có bài diễn văn tại cuộc họp: “Lịch sử dạy chúng ta rằng nếu chúng ta nhắm mắt làm ngơ trước hành động xâm lược quân sự, thì chúng ta chỉ làm nghiêm trọng thêm các mối đe dọa đối với chính mình.”

“Giờ là lúc để tất cả các nền dân chủ trên thế giới xích lại gần nhau.”

Lợi ích toàn cầu

Cuộc xâm lược của Nga vào Ukraine đã làm lóe lên một mối quan tâm mới về việc chính quyền Trung Cộng đe dọa dùng vũ lực thôn tính Đài Loan, nơi mà Bắc Kinh tuyên bố là lãnh thổ của riêng mình. Ngày càng có nhiều lo lắng không biết liệu Đài Loan có chịu chung số phận với Ukraine hay không.

Mặc dù Đài Loan bác bỏ những so sánh như vậy, nhưng với lợi thế địa lý và vai trò toàn cầu của hòn đảo, Đài Bắc kể từ đó đã tăng cường mức độ cảnh giác, đề phòng khả năng Bắc Kinh có thể lợi dụng thời cơ, khi mà các đồng minh phương Tây đang mất tập trung.

Ông Mullen nói trong cuộc họp rằng, “Duy trì hòa bình và ổn định trên eo biển Đài Loan không chỉ là lợi ích của Hoa Kỳ mà còn là lợi ích toàn cầu,” đồng thời lưu ý rằng Đài Loan đang ở tuyến đầu của việc bảo vệ nền dân chủ.

Trong bản chiến lược Ấn Độ Dương–Thái Bình Dương được chờ đợi từ lâu phát hành vào ngày 11/02/2022, Tòa Bạch Ốc xem khu vực này là rất quan trọng trong việc chống lại hành động gây hấn ngày càng tăng của Bắc Kinh. Ông Kurt Campbell, điều phối viên Tòa Bạch Ốc về Các vấn đề trong khu vực Ấn Độ Dương–Thái Bình Dương, cho biết Hoa Kỳ sẽ không rời mắt khỏi khu vực này bất chấp cuộc khủng hoảng Ukraine, và sẽ can dự song song cả hai khu vực như trong Đệ nhị Thế Chiến và Chiến Tranh Lạnh.

Ông Kurt Campbell cho biết tại một sự kiện trực tuyến hôm 28/02, “Nó khó. Nó tốn kém. Nhưng cũng rất cần thiết và tôi tin rằng chúng ta đang bước vào một thời kỳ mà đó là những gì sẽ đòi hỏi ở Hoa Kỳ và thế hệ người Mỹ này.”

Không nêu đích danh Trung Quốc, ông Mullen ca ngợi những nỗ lực của bà Thái trong việc đứng lên chống lại “những thách thức hàng đầu của thời đại”, ở cả Đài Loan lẫn trên vũ đài thế giới.

Ông nói với bà Thái hôm 02/03: “Cho dù đó là đại dịch toàn cầu hay thông tin sai lệch mang tính phá hoại và ảnh hưởng xấu, chính phủ của bà đã giải quyết ổn thỏa mà không hy sinh các giá trị dân chủ cốt lõi.”

Đạo luật Quan hệ Đài Loan sẽ đánh dấu kỷ niệm 43 năm ra đời vào tháng tới. Đạo luật này quy định rằng Hoa Thịnh Đốn phải cung cấp cho hòn đảo phương tiện để tự vệ trước các vấn đề “lo ngại nghiêm trọng”. Bên cạnh việc bán vũ khí quân sự, TT Biden đã tiếp bước những người tiền nhiệm trong việc tăng cường liên lạc giữa các thành viên trong chính phủ của ông và giới chức Đài Loan.

Ông Mullen dẫn đầu một phái đoàn bao gồm bà Meghan O’Sullivan, cựu phó cố vấn an ninh quốc gia, bà Michèle Flournoy, cựu thứ trưởng bộ quốc phòng, ông Mike Green và ông Evan Medeiros, cả hai đều là giám đốc kỳ cựu của văn phòng các vấn đề Á Châu của Hội đồng An ninh Quốc gia.

Nhóm cũng đã có cuộc gặp với Bộ trưởng Quốc phòng Đài Loan Khâu Quốc Chính (Chiu Kuo-cheng).

Hôm 01/03, phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc Uông Văn Bân đã chỉ trích hành động mới nhất của Hoa Thịnh Đốn, nói rằng “việc Hoa Kỳ cử bất kỳ ai đến để chứng minh cái gọi là ủng hộ Đài Loan là vô ích.”

Trong một chuyến thăm khác, cựu Ngoại trưởng Hoa Kỳ Mike Pompeo cùng phu nhân dự kiến ​​sẽ đến Đài Loan vào ngày 02/03. Theo Bộ Ngoại giao Đài Loan, ông Pompeo, người cũng từng là giám đốc CIA, cũng sẽ gặp mặt bà Thái và có bài diễn ngắn tại một diễn đàn.