Hoa Kỳ: IRS sẽ sớm khai triển hệ thống khai thuế trực tuyến Direct File

Naveen Athrappully

Sở Thuế vụ (IRS) chuẩn bị ra mắt công cụ khai thuế trực tuyến miễn phí mang tên Direct File (Khai thuế Trực tiếp) trong vòng chưa đầy hai tháng nữa. Những người đóng thuế từ 12 tiểu bang đủ điều kiện sẽ được sử dụng hệ thống này trong giai đoạn thử nghiệm ban đầu.

Theo hãng thông tấn NextGov, một quan chức IRS đã thực hiện thao tác mẫu công cụ Direct File này cho các phóng viên trong cuộc họp báo hôm 25/01. Mặc dù IRS không định ra ngày ra mắt cụ thể cho công cụ này, nhưng quan chức đó đã tuyên bố rằng Direct File sẽ được cung cấp rộng rãi cho những người đóng thuế đủ điều kiện bắt đầu vào khoảng giữa tháng Ba, khoảng một tháng trước thời hạn nộp hồ sơ thuế năm 2024 vào ngày 15/04. Direct File khác với chương trình trực tuyến Free File (Khai thuế Miễn phí) hiện có của IRS.

Trong khi chương trình Free File chỉ dành cho người đóng thuế có thu nhập hàng năm dưới 79,000 USD, thì công cụ Direct File được thiết kế để bất kỳ người đóng thuế nào cũng có thể sử dụng, bất kể mức thu nhập của họ ra sao.

Ban đầu, Direct File sẽ được khai triển trong giai đoạn thử nghiệm ở 12 tiểu bang – Arizona, California, Florida, Massachusetts, Nevada, New Hampshire, New York, South Dakota, Tennessee, Texas, Washington, và Wyoming. Người đóng thuế từ các tiểu bang này sẽ đủ điều kiện sử dụng Direct File sau khi công cụ này ra mắt.

Quan chức IRS kể trên cho biết IRS đang bắt đầu từ quy mô nhỏ một cách có chủ đích vì sở muốn phân tích phản ứng đối với chương trình thí điểm này, rồi thực hiện các thay đổi cần thiết, và kiểm tra xem liệu đây có phải là một lựa chọn khả thi về lâu về dài hay không. IRS kỳ vọng sẽ có hàng ngàn người đóng thuế sử dụng dịch vụ này trong giai đoạn thử nghiệm.

Công cụ Direct File được thiết kế thân thiện với thiết bị di động và có thể được truy cập thông qua máy điện toán để bàn, máy điện toán bảng, và điện thoại thông minh – bằng cả tiếng Anh và tiếng Tây Ban Nha. Trong lúc làm thao tác mẫu, công cụ này đã thể hiện là hoạt động ở định dạng từng bước, chỉ hiển thị các câu hỏi có liên quan cho người đóng thuế và tránh các câu hỏi không cần thiết dựa trên thông tin người dùng đã nhập.

Ban đầu, màn hình sẽ hiện ra một số câu hỏi để người dùng biết họ có đủ điều kiện sử dụng Direct File hay không. Công cụ này cũng có trợ giúp bằng chat và trả lời điện thoại trực tiếp.

Direct File cho phép người dùng khai một phần thông tin thuế của họ, thoát khỏi công cụ này, và sau đó quay trở lại để hoàn tất việc khai hồ sơ vào lúc khác.

Trong 12 tiểu bang cung cấp dịch vụ Direct File, người đóng thuế chỉ có thể sử dụng công cụ này để nộp tờ khai thuế liên bang của mình. Công cụ này không giúp ích gì trong việc nộp hồ sơ khai thuế tiểu bang.

Người dùng từ Arizona, California, Massachusetts, và New York sẽ được hướng dẫn đến một công cụ của tiểu bang để nộp những tờ khai đó. Ở California, dữ liệu được nhập vào công cụ Direct File có thể được sử dụng để điền vào hồ sơ khai thuế của tiểu bang.

Chỉ chấp nhận một số hồ sơ thuế  

Trong giai đoạn thử nghiệm ban đầu, người đóng thuế từ 12 tiểu bang được chọn sẽ chỉ có thể sử dụng Direct File với một số loại thu nhập, tín thuế, và khoản khấu trừ.

Direct File chỉ chấp nhận bốn loại thu nhập sau: thu nhập tiền lương W-2, thu nhập An sinh Xã hội SSA-1099 và thu nhập hưu trí đường sắt RRB-1099, trợ cấp thất nghiệp 1099-G, và thu nhập lãi 1099-INT từ 1,500 USD trở xuống.

Đối với tín thuế, thì chỉ có Tín thuế Thu nhập Kiếm được (EITC), Tín thuế Trẻ em (CTC), và Tín thuế cho Những người phụ thuộc Khác (ODC) mới được chấp nhận. Đối với các khoản khấu trừ, người dùng chỉ có thể nhập các khoản khấu trừ tiêu chuẩn, lãi vay nợ sinh viên, và chi phí giáo dục.

Direct File không phải là công cụ dành cho những người có các loại thu nhập khác, như thu nhập từ kinh doanh hoặc hợp đồng biểu diễn, những người muốn liệt kê các khoản khấu trừ của họ hoặc yêu cầu các khoản tín thuế khác – như Tín thuế cho Người tiết kiệm hoặc Tín thuế Chăm sóc Trẻ em và Người phụ thuộc.

Để sử dụng Direct File, người đóng thuế mới phải tạo một trương mục trực tuyến với IRS. Họ cũng cần xác minh danh tính thông qua ID.me – IRS tuyên bố là nhà cung cấp dịch vụ thông tin uy tín duy nhất đạt được tiêu chuẩn về xác nhận danh tính IAL2 và đăng nhập do Viện Tiêu chuẩn và Công nghệ Quốc gia (NIST) đặt ra.”

“Người đóng thuế đã có trương mục IRS trực tuyến, hoặc ID.me, từ một chính phủ tiểu bang hoặc cơ quan liên bang sử dụng cùng một bộ tiêu chuẩn NIST IAL2 có thể đăng nhập mà không cần xác minh lại danh tính của họ.”

Những lo ngại về Direct File

Chương trình Direct File đã gây tranh cãi, đặc biệt là vì công cụ này về căn bản sẽ khiến IRS được đóng vai trò người chuẩn bị thuế. 

Chủ tịch Ủy ban Tài chính và Thuế vụ Hạ viện Jason Smith (Cộng Hòa–Missouri) cho biết trong một tuyên bố hôm 16/05: “Việc để cho IRS kiểm soát quá trình chuẩn bị thuế là bước mới nhất trong nỗ lực không ngừng của Đảng Dân Chủ nhằm gia tăng quyền hạn cho cơ quan này để đeo đuổi các gia đình thuộc giai tầng lao động, sau khi trao cho cơ quan này 80 tỷ USD để tăng cường kiểm toán những người đóng thuế có thu nhập dưới 75,000 USD.” 

Trong một bài bình luận đăng hồi tháng 07/2023 trên The Hill, bà Bay Buchanan, Thống đốc Ngân khố thứ 37 của Hoa Kỳ, đã cảnh báo rằng mặc dù ý tưởng về chương trình Direct File trông có vẻ “lành tính” nhưng thực ra lại “khá quỷ quyệt”.

Bà viết, “Nỗ lực này giao phó cho các viên chức để trở thành những người chuẩn bị và khai thuế cho người Mỹ. Thay vì giải tỏa cơn đau đầu của người Mỹ về khai thuế, phương pháp mới do chính phủ điều hành này sẽ chỉ khiến vấn đề khai thuế của họ thêm tồi tệ.” 

“Người đóng thuế ở Mỹ có mọi lý do để tin rằng IRS – một cơ quan thu thuế – sẽ cố gắng giữ nghĩa vụ thuế của người đóng thuế ở mức cao nhất có thể, không giống như một dịch vụ thị trường có động lực tìm cách tiết kiệm tiền cho người đóng thuế.”

Một báo cáo do cơ quan giám sát IRS Tổng Thanh tra của Bộ Ngân khố về Quản lý Thuế (TIGTA) công bố hồi năm ngoái đã cáo buộc IRS có khả năng đã cường điệu sự quan tâm của người đóng thuế đối với hệ thống khai thuế trực tuyến này.

IRS đã tuyên bố với Quốc hội rằng 72% người đóng thuế được khảo sát quan tâm đến Direct File. Tuy nhiên, báo cáo lưu ý rằng 45% số người tham gia khảo sát cho biết họ chỉ “hơi quan tâm”.