Hoa Kỳ và Đài Loan thúc đẩy mối bang giao thông qua hợp tác kinh tế

Hôm 21/11, Ngoại trưởng Hoa Kỳ Mike Pompeo hoan nghênh mối bang giao ngày càng sâu sắc giữa Hoa Thịnh Đốn và Đài Bắc sau cuộc đối thoại kinh tế cao cấp giữa hai bên.

Các cuộc đàm phán ban đầu, dưới sự bảo trợ của hội nghị Đối thoại Đối tác Kinh tế Thịnh vượng (EPP) mới, đã được tổ chức qua internet và đồng thời diễn ra trực tiếp tại Hoa Thịnh Đốn vào hôm 20/11. Đàm phán tập trung vào các lĩnh vực bao gồm khoa học và công nghệ, tái cấu trúc chuỗi cung ứng và mạng 5G.

“Hoa Kỳ và Đài Loan là những đối tác bền vững trong việc bảo vệ tự do, thúc đẩy quan hệ kinh tế và các giá trị dân chủ chung của chúng ta. Viện Hoa Kỳ trong ‘Đối thoại Đối tác Kinh tế Thịnh vượng Đài Loan’ càng củng cố mối liên hệ kinh tế của chúng ta hơn nữa,” ông Pompeo viết trên Twitter hôm 21/11.

Các cuộc đàm phán là một phần trong quá trình tăng cường cam kết của chính phủ TT Trump với đảo quốc theo chế độ dân chủ. Trong những tháng trở lại đây, hai quan chức cao cấp của Hoa Kỳ đã đến thăm Đài Loan, một sự khác biệt so với các chính phủ trước đây, trong khi Bộ Ngoại giao gần đây đã phê duyệt ba gói vũ khí khác nhau cho Đài Loan, gói mới nhất là phi cơ không người lái tân tiến trị giá 600 triệu USD.

Các cuộc đàm phán hôm 20/11 được tổ chức bởi Viện Hoa Kỳ tại Đài Loan (AIT), đại sứ quán Hoa Kỳ trên thực tế tại Đài Loan và Văn phòng Đại diện Kinh tế và Văn hóa Đài Bắc (TECRO) tại Hoa Kỳ. TECRO đóng vai trò là đại sứ quán trên thực tế của Đài Loan tại Hoa Kỳ vì hai bên không có liên hệ ngoại giao chính thức.

Hoa Thịnh Đốn đã duy trì mối liên hệ phi ngoại giao với Đài Bắc dựa trên Đạo luật Quan hệ Đài Loan (TRA), cho phép Hoa Kỳ cung cấp thiết bị quân sự cho hòn đảo này nhằm mục đích tự vệ, đồng thời thành lập một tổ chức bất vụ lợi có tên AIT.

Thứ trưởng Bộ Kinh tế Đài Loan Chen Chern-chyi đã dẫn đầu một phái đoàn đến Hoa Kỳ để đối thoại vào hôm 20/11. Thứ trưởng Ngoại giao đặc trách về Tăng trưởng Kinh tế, Năng lượng và Môi trường Keith Krach và Trợ lý Bộ trưởng đặc trách về các vấn đề Đông Á và Thái Bình Dương David Stilwell đã tham gia vào các cuộc hội đàm.

Hoa Thịnh Đốn và Đài Bắc đồng thuận hợp tác trên nhiều phương diện, bao gồm ưu tiên hàng đầu cho ngành công nghiệp bán dẫn, theo AIT. Các lĩnh vực hợp tác khác bao gồm an ninh 5G, chăm sóc sức khỏe, đầu tư và trao quyền kinh tế cho phụ nữ. Hai bên hoàn tất các bước hợp tác bằng việc ký kết biên bản ghi nhớ 5 năm.

“Các cuộc Đối thoại EPP trong tương lai sẽ giúp tăng cường mối liên hệ kinh tế Hoa Kỳ – Đài Loan, khuếch đại hơn nữa sự tôn trọng dân chủ của hai nền xã hội và củng cố cam kết chung của chúng ta đối với thị trường mở, tinh thần kinh doanh và sự tự do,” Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ cho biết trong một tuyên bố hôm 20/11 sau phần bế mạc của cuộc hội đàm.

Đáp lại dòng tweet của ông Pompeo, Tổng thống Đài Loan Thái Anh Văn đã lên tài khoản Twitter của bà để hoan nghênh mối bang giao song phương ngày càng phát triển.

“Chúng tôi mong muốn tiếp tục mối giao hảo đối tác bền chặt với Hoa Kỳ vì lợi ích của hòa bình, dân chủ và tự do trên toàn khu vực,” bà Thái cho biết hôm 22/11.

Ông Liu Pei-chen, một nhà nghiên cứu tại Viện Nghiên cứu Kinh tế Đài Loan có trụ sở tại Đài Bắc, cho rằng Hoa Thịnh Đốn và Đài Bắc sẽ có lợi khi hợp tác chặt chẽ với nhau trong lĩnh vực chất bán dẫn.

Trong một cuộc phỏng vấn với Hãng thông tấn Trung ương của chính phủ Đài Loan, ông Liu cho biết hai bên đang chuẩn bị khai thác sức mạnh của nhau, với việc Hoa Kỳ là nước đi đầu trong lĩnh vực thiết kế vi mạch bán dẫn trong khi sức mạnh của Đài Loan nằm ở khâu sản xuất, đóng gói và thử nghiệm vi mạch bán dẫn.

Sản xuất vi mạch bán dẫn là một quá trình chuyên môn hóa cao bao gồm hơn một nghìn bước, kể cả khâu thiết kế và đóng gói vi mạch bán dẫn. Sản phẩm cuối cùng, semiconductor chip, được dùng để cung cấp năng lượng gần như cho tất cả các thiết bị điện tử, từ điện thoại thông minh, máy tính đến vệ tinh và hệ thống hỏa tiễn.

Đài Loan đang trở thành điểm đầu tư ngày càng hấp dẫn đối với các công ty công nghệ nước ngoài. Hồi đầu tháng 9, Google đã công bố kế hoạch thiết lập một trung tâm dữ liệu nữa ở Đài Loan, theo truyền thông địa phương. Vào tháng 10, Microsoft đã công bố kế hoạch thành lập trung tâm dữ liệu đám mây đầu tiên của mình trên hòn đảo này.

Trước đó, hồi tháng 5, TSMC của Đài Loan, nhà sản xuất vi mạch bán dẫn theo hợp đồng lớn nhất thế giới, đã công bố kế hoạch đầu tư 12 tỷ USD để xây dựng một nhà máy với công nghệ sản xuất 5-nm ở Arizona.

Ngày 18/11, các quan chức thành phố Phoenix đã thông qua một thỏa thuận phát triển với TSMC, theo đó thành phố sẽ cung cấp 205 triệu USD cho các dự án cơ sở hạ tầng địa phương, như đường xá và cải thiện nguồn nước, theo Reuters.